جمعبندی آنچه گذشت
تیراندازی به دونالد ترامپ:
- ترامپ در تجمع انتخاباتی روز شنبه ۲۳ تیر در پنسیلوانیا هدف سوءقصد با گلوله قرار گرفت و از ناحیه قسمت بالای گوش راست زخمی شد.
- فرد مهاجم و یک نفر دیگر در این واقعه کشته شدند. دو نفر از حاضرات در گردهمایی انتخاباتی نیز بهشدت زخمی شدند.
- مهاجم از پشت بام یک کارخانه در ۱۵۰ متری ترامپ، با تفنگ اِیآر شلیک کرده است.
اطمینان از وضعیت سلامت ترامپ:
- حال ترامپ خوب گزارش شده و تحت مراقبت پزشکی قرار دارد.
- ویدیویی از ترامپ نشان میدهد که دستش را به گوش خونآلودش بالا میبرد.
- ترامپ در شبکه اجتماعی «تروث سوشیال» توضیحاتی در مورد حادثه ارائه داد و از شلیک گلوله به گوشش گفت.
مهاجم شناسایی شد:
- جسد فرد مهاجم، با لباس استتاری خاکستری، روی پشت بام یک کارخانه، درست در شمال محوطه نمایشگاه مزرعه باتلر، جایی که تجمع ترامپ در آن برگزار میشد، افتاده است.
- پلیس فدرال آمریکا، توماس متیو کروکس، ۲۰ ساله از بِثِل پارک پنسیلوانیا را به عنوان مهاجم معرفی کرد.
- کروکس به عنوان هوادار حزب جمهوریخواه ثبت نام شده بود.
- سرویس مخفی آمریکا تحقیقات خود را آغاز کرده که چگونه این فرد با سلاح نیمهاتوماتیک توانسته تا این حد به دونالد ترامپ نزدیک شود.
واکنشها و بیانیهها:
- جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا و دیگر شخصیتهای سیاسی این حمله را محکوم کردند.
- جو بایدن که در زمان تیراندازی در یک کلیسا در ایالت دلاوِر حضور داشته، به محل اقامت خود بازگشته است.
- شخصیتهای بینالمللی مانند گوترش، نتانیاهو، ویکتور اوربان و کییر استارمر نیز حمله را محکوم کرده و برای سلامتی ترامپ
دعا کردند.
- شخصیتهای مختلف از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات همدردی و محکومیت خود را ابراز کردند.
- شاهزاده رضا پهلوی نیز در پیام خود این حادثه را محکوم و برای ترامپ و خانوادهاش آرزوی سلامتی کرد.
جزئیاتی از هنگام تیراندازی
وقتی ساعت شش و هشت دقیقه بعد از ظهر صدای شلیک پیاپی گلوله شنیده شد، دونالد ترامپ با پیراهنی سفید، کت بلیزر تیره و کلاه قرمز روشن که روی آن به اختصار شعار انتخاباتی او نوشته شده بود، از مهاجرتهای غیرقانونی انتقاد میکرد.
او میگفت: «به اتفاقی که افتاده نگاه کنید…» که ناگهان صحبتهایش با شلیک مکرر چهار گلوله قطع شد.
دونالد ترامپ گوش راست خود را گرفت و پیاپی تکرار کرد: «برو پایین»! و سپس صدای شلیک پنجم و ششم شنیده شد.
بلافاصله مأموران سرویس مخفی رئیسجمهور پیشین ایالات متحده را احاطه کردند و او پشت تریبون خم شد، صدای فریاد و جیغهای ممتد نیز از میان جمعیت به گوش میرسید.
شمار تیم حفاظت از دونالد ترامپ بیشتر شد و هفده ثانیه بعد از شلیکهای اولیه، صدای یک تیر دیگر شنیده شد و زنی جیغ کشید.
آقای ترامپ تا حدود یک دقیقه پس از شروع تیراندازی همچنان پشت تریبون حضور داشت و در حالی که مأموران حلقهای دور او تشکیل داده بودند، میگفت «بگذار کفشهایم را بردارم».
او پیش از اینکه از صحنه خارج شود مشت خود را بالا برد و آنها نیز با هلهله پاسخ دادند: «یواسای».
دونالد ترامپ پیش از سوار شدن به خودروی اسیووی یک بار دیگر مشت خود را بالا برد و به جمعیت نگاه کرد.
رئیسجمهور پیشین آمریکا ساعت ۸.۴۲ دقیقه به وقت محلی در نخستین واکنش به حادثه تیراندازی، پستی در سایت «تروث سوشال» منتشر کرد. او نوشت: گلولهای به من اصابت کرد که موجب شد قسمت بالای گوش راستم سوراخ شود.آقای ترامپ نوشت: «وقتی صدای وزوز شنیدم بلافاصله متوجه شدم یک جای کار ایراد دارد سپس صدای شلیک شنیدم و در یک آن، حسن کردم گلولهای با عبور از پوستم، تنم را پاره کرد».
واکنشهای داخلی در آمریکا
واکنشها اما به این رخداد از همان ابتدا گسترده بوده است و شخصیتهای برجستهای از هر دو حزب جمهوریخواه و دموکرات به همراه برخی از رهبران جهان آن را محکوم کردهاند.
نیکی هیلی، رقیب پیشین ترامپ برای نامزدی حزب جمهوریخواه در انتخابات ریاستجمهوری، با انتشار پیامی در شبکه اجتماعی ایکس ضمن محکوم کردن این اقدام تأکید کرد که خشونت علیه نامزدهای ریاستجمهوری هرگز نباید عادی شود.
برنی سندرز، سناتور ایالت ورمانت، نیز در شبکه اجتماعی ایکس، نوشت: «خشونت سیاسی مطلقاً ناپذیرفتنی است.»
آقای سندرز همچنین در ادامه اضافه کرد که برای ترامپ یا هر کس دیگری که ممکن است در این حادثه آسیب دیده باشد، آرزوی بهبودی میکند.
ایلان ماسک، مالک شبکه ایکس هم با انتشار ویدیویی از لحظات بعد از تیراندازی به آقای ترامپ در این پلتفرم نوشت: «من کاملاً از رئیسجمهور ترامپ حمایت میکنم و امیدوارم هرچه سریعتر بهبود یابد.»
از سویی دونالد ترامپ جونیور، پسر رئیسجمهور پیشین آمریکا، با انتشار تصویری از پدرش در شبکه اجتماعی ایکس تأکید کرد که «او هرگز از تلاش برای نجات آمریکا دست نمیکشد».
مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان آمریکا، هم با انتشار چندین پست در همین شبکه اجتماعی برای سلامتی ترامپ دعا کرد.
او نوشت: «من و همسرم کلی، برای رئیسجمهور ترامپ و همه شرکتکنندگان در مراسم امروز در پنسیلوانیا دعا میکنیم و قدردان مجریان قانون هستیم که در صحنه حضور داشتند و واکنش نشان دادند.»
جانسون که از متحدین ترامپ بهشمار میرود همچنین در ادامه نوشت: «این اقدام شنیع کاملاً محکوم است و هیچ جایی در مبارزات مسالمتآمیز انتخاباتی در کشور ندارد.»
رئیس مجلس نمایندگان ایالات متحده در ادامه خواستار آن شد که این حمله نافرجام به اتفاق آرا و به صورت قاطعانه محکوم شود.
میچ مککانل، رهبر جمهوریخواهان در مجلس سنا، دیگر شخصیت سیاسی بود که تیراندازی به دونالد ترامپ را محکوم کرد.
او با اشاره به اینکه خشونت در سیاست ایالات متحده جایی ندارد، تأکید کرد که همه آمریکاییها از اینکه ترامپ پس از این «حمله نفرتانگیز» حالش خوب است، خوشحال و سپاسگزار هستند.
همزمان باراک اوباما، رئیسجمهور اسبق آمریکا هم تأکید کرد که در دموکراسی آمریکا مطلقاً جایی برای خشونت سیاسی وجود ندارد.
او عنوان کرد: «اگرچه ما هنوز دقیقاً نمیدانیم چه اتفاقی افتاده است اما همه باید از این که دونالد ترامپ آسیب جدی ندیده است خیالمان راحت باشد.»
آقای اوباما در ادامه افزود که به همراه همسرش میشل برای ترامپ آرزوی بهبودی دارد.
یکی از شاهدان عینی ادعا کرده که تیرانداز در حالیکه به روی یک پشت بام نزدیک میخزیده به راحتی دیده میشده. گرگ اسمیت به گری اودونوهو، خبرنگار ارشد بیبیسی در آمریکای شمالی گفت: «ما متوجه شدیم که مردی درحال خزیدن از پشت بام ساختمان کناری ما بالا میرود. حدود ۱۵ متر از ما فاصله داشت.» او افزود: «ما به پلیس او را نشان دادیم. ما به سرویس مخفی که از بالای انبار به ما نگاه میکرد، [ضارب را] نشان دادیم.»
واکنشهای جهانی
یراندازی به ترامپ در میان رهبران جهان هم واکنش داشت و بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، یکی از نخستین کسانی بود که آن را محکوم کرد.
آقای نتانیاهو با اشاره به اینکه از شنیدن گزارشها دربارهٔ این رخداد شوکه شده، تأکید کرد که به همراه همسرش سارا برای سلامتی او دعا میکند.
همچنین ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان، هم گفته است که در این ساعات دعاهای او همراه دونالد ترامپ است.
در اروپای شمالی، بریتانیا که متحد اصلی واشینگتن محسوب میشود، این رخداد را محکوم کرد.
کییر استارمر، نخستوزیر بریتانیا، گفت که از مشاهده صحنههای تکاندهنده در گردهمایی انتخاباتی دونالد ترامپ وحشتزده شده و برای او و خانوادهاش آرزوی بهترینها را دارد.
آقای استارمر افزود: «خشونت سیاسی در هر شکلی که باشد جایی در جوامع ما ندارد.»
سخنگوی آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل متحد نیز خبر داد که او «به صراحت» سوء قصدی را که باعث زخمی شدن دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا شد، محکوم کرده است.
استفان دوجاریک، سخنگوی گوترش در بیانیهای گفت: «دبیر کل به صراحت این اقدام خشونت آمیز سیاسی را محکوم میکند. او بهترین آرزوهای خود را برای رئیس جمهور ترامپ برای بهبودی سریع میفرستد.»
روز یکشنبه نیز شاهزاده رضا پهلوی، ولیعهد سابق ایران نیز در واکنش به این رخداد در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «از سوءقصد به جان رئیس جمهور ترامپ شوکه و متأثر شدم. برای آقای ترامپ و خانوادهاش بهترین آرزوها را دارم و برای بهبودی سریع او دعا میکنم. همچنین به قربانیان این حادثه و مردم آمریکا تسلیت میگویم. خشونت سیاسی در دموکراسیها جایی ندارد.»
جوزف لاسورسا، مأمور سابق سرویس مخفی که در جلسات توجیهی ریاست جمهوری شرکت داشته به رویترز گفت که «این حمله بهطور قطع منجر به بررسی وضعیت امنیتی ترامپ خواهد شد و به احتمال زیاد در آینده سطح محافظتی شبیه به رئیسجمهورِ فعلی برای او فراهم میشود.»
ترامپ که از ۲۰۱۷ تا ۲۰۲۱ رئیسجمهور بود، به راحتی رقبای خود را برای نامزدی جمهوریخواهان در اوایل کارزار انتخاباتی خود شکست داد. او پس از آنکه حمایت حزبش از او در پی حمله هوادارانش به ساختمان کنگره در ۶ ژانویه ۲۰۲۱ بهطور موقت کاهش یافت، توانست حزب خود را دوباره متحد کند.
این تاجر و ستاره سابق برنامههای تلویزیونی واقعنما، سال جدید را با مجموعهای از مشکلات قانونی آغاز کرد که شامل چهار پرونده کیفری جداگانه بود.
در اواخر ماه مه، او به تلاش برای پنهان کردن پرداختهای حقالسکوت به یک بازیگر فیلمهای پورن محکوم شد. اما سه پرونده دیگر که دونالد ترامپ با آنها روبروست، از جمله دو پرونده برای تلاشهایش در برگرداندن شکست انتخاباتی، به دلیل عوامل مختلف، از جمله تصمیم دیوان عالی در اوایل این ماه که او را تا حدی مصون از پیگرد قانونی دانست، متوقف شدهاند.
دونالد ترامپ بدون ارائه شواهد، ادعا میکند که همه چهار پرونده توسط جو بایدن ترتیب داده شده است تا او را از بازگشت به قدرت بازدارند.
لحظه تیراندازی به روایت شاهدان عینی
شماری از شاهدان عینی در گردهمایی انتخاباتی دونالد ترامپ، ویدئوهایی را لحظه تیراندازی به او به اشتراک گذاشتهاند. در این ویدئوها مشاهده میشود که حامیان آقای ترامپ و حاضران در صحنه از این تیراندازی شوکه شده و برخی از آنان فریاد میزنند.
نگاهی به دو سوءقصد چند دهه اخیر به جان رؤسای جمهور آمریکا
هرچند تیراندازی به دونالد ترامپ در یک سخنرانی انتخاباتی، شوک زیادی را در میان آمریکاییها و به ویژه طرفداران این نامزد انتخابات ریاست جمهوری به همراه داشت اما این نخستین بار نیست که یک رئيسجمهور ایالات متحده مورد سوءقصد قرار میگیرد.
فهرست رؤسایجمهور ایالات متحده که چه در زمان حضور در کاخ سفید و چه پس از آن مورد هدف گلوله قرار گرفتهاند کمتعداد نیست و از تئودور روزولت و هری ترومن گرفته تا جرالد فورد و چندین رئیسجمهور دیگر آمریکا چنین سوءقصدهایی را از سر گذراندهاند.
اما پیش از دونالد ترامپ و در طی دهههای اخیر دو مورد بیشتر مورد توجه قرار گرفت. قتل جان اف. کندی، رئيسجمهور فقید آمریکا و سوءقصد نافرجام رونالد ریگان، رئیسجمهور ایالات متحده در دهه ۸۰ میلادی.
ادامه واکنشهای جهانی به تیراندازی به دونالد ترامپ
پکن هم دربارهٔ این تیراندازی ابراز نگرانی کرد. وزارت امور خارجه چین در بیانیهای اعلام کرد: شی جین پینگ، رئیسجمهوری با دونالد ترامپ ابراز همدردی کرده است.
ینس استولتنبرگ، دبیرکل ناتو نیز اعلام کرد که از این سوء قصد شوکه شده است.
او در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «خشونت سیاسی در دموکراسیهای ما جایی ندارد. متحدان ناتو برای دفاع از آزادی و ارزشهای ما با هم میایستند».
اولاف شولز، صدراعظم آلمان نیز در نوشتهای در شبکه ایکس، حمله به دونالد ترامپ نامزد ریاست جمهوری آمریکا را «نفرتانگیز» خواند.
بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل هم اعلام کرد که از این سوء قصد شوکه شده و گفت که برای سلامتی و بهبودی دونالد ترامپ دعا میکند.
ویکتور اوربان، نخستوزیر مجارستان که به تازگی در سفر به ایالات متحده برای حضور در نشست ناتو با آقای ترامپ دیدار کرده بود گفت که در این زمان تاریک و دشوار فکر و ذهنش با رئیسجمهور سابق آمریکاست.
ولودیمیر زلنسکی، رئیسجمهور اوکراین، گفت که از شنیدن این خبر «متحیر» است. او افزود: «برای همه کسانی که از این اتفاق وحشتزده شدهاند، آرزوی قدرت میکنم و امیدوارم ایالات متحده آمریکا از این ماجرا قویتر بیرون بیاید».
دونالد توسک، نخستوزیر لهستان، در واکنش در شبکه اجتماعی ایکس نوشت: «خشونت هرگز پاسخی برای اختلافات سیاسی در یک دموکراسی نیست. مطمئن هستم همه ما بدون تردید در این مورد توافق داریم».
نخستوزیر استرالیا، آنتونی آلبانیز این حمله را غیرقابل قبول خواند. کارل نهامر، صدراعظم اتریش با وحشت از این حمله صحبت کرد. لولا دا سیلوا رئیسجمهور برزیل این حمله را محکوم کرد. عبدالفتاح السیسی، رئیسجمهور مصر خواستار برگزاری کارزارهای انتخاباتی در فضای صلحآمیز شد و فومیو کیشیدا، نخستوزیر ژاپن، علیه هر نوع خشونتی که دموکراسی را تهدید میکند موضع گرفت.
سایر کشورها مانند کانادا، فنلاند، هند، عراق، ترکیه، سوئد، تایوان، آلبانی و بسیاری دیگر نیز این حمله را محکوم کردند و برای ترامپ و قربانیان آرزوی بهبودی کردند.
اما روسیه در واکنشی متفاوت آمریکا را به «نفرتپراکنی» نسبت به مخالفان سیاسی خود متهم کرد.
ماریا زاخارووا، سخنگوی وزارت امور خارجه روسیه، پس از سوءقصد به جان دونالد ترامپ، رئیسجمهور سابق آمریکا، در کانال تلگرام خود ادعایی در این مورد کرده و نوشت: «دو ماه پیش به این واقعیت توجه کردم که آمریکا به معنای واقعی کلمه مخالفان سیاسی را به نفرتپراکنی تشویق میکند و در پستی به نمونههایی از سنت آمریکایی در مورد سوء قصد و ترور روسای جمهور و نامزدهای ریاست جمهوری این کشور اشاره کردم».
زاخارووا همچنین خواستار «اختصاص بودجه تسلیحاتی به پلیس آمریکا برای تأمین نظم و امنیت شد.»