دولت ترکیه در اصلاحات تازهای که به صورت رسمی برای شرایط اخذ تابعیت این کشور اعلام کرده است، شهروندان خارجی را که با سپردهگذاری ۵۰۰ هزار دلاری قصد دریافت تابعیت ترکیه دارند ملزم کرد که دلار یا ارز خارجی به این کشور بیاورند ولی پس از سپردهگذاری در بانکهای ترکیه سرمایه آنها تبدیل شده و معادل لیر ترکیه نگهداری خواهد شد.
دولت ترکیه پیشتر دریافت تابعیت این کشور را مشروط به سپردهگذاری معادل ۵۰۰ هزار دلار به مدت سه سال در نظام بانکی این کشور کرده بود و اکنون با این تغییرات قصد دارد با تزریق بیشتر ارزهای خارجی به اقتصاد این کشور، نوسانات لیر را کنترل کند. هر دلار آمریکا حدود ۱۴ لیر ترکیه است و در ماههای آخر سال گذشته، لیر ترکیه ۴۴ درصد از ارزش خود را از دست داد.
از دیگر شروط دریافت تابعیت ترکیه، خرید ملک به ارزش حداقل ۲۵۰ هزار دلار و عدم فروش آن به مدت سه سال یا سرمایهگذاری و ایجاد شغل برای ۵۰ نفر در ترکیه است که باید از سوی وزارت کار ترکیه تایید شود. علاوه بر اینکه شهروندان خارجی که در ترکیه اقدام به خرید خانه میکنند، بدون در نظر گرفتن نرخ خانه، میتوانند اقامت یکساله دریافت کنند.
ترکیه نیز از سال ۲۰۱۶، قانون اعطای شهروندی در ازای سپردهگذاری را اعمال کرد و بر اساس آخرین آمارهای رسمی، این قانون موجب جذب حدود ده هزار شهروند و حدود ۳.۵ میلیارد دلار سرمایه خارجی شد.
برنامه دولت ترکیه برای تشویق سرمایهگذاری خارجی در این کشور با انتقاداتی مواجه بوده است و برخی منتقدان با اشاره به نامعلوم بودن منشا پولهایی که سرمایهگذاران میآورند، درباره تبدیل شدن این کشور به مرکز پولشویی هشدار دادهاند.
منتقدان همچنین میگویند دولت ترکیه باید به جای تابعیت، به سرمایهگذاران خارجی اقامت اعطا کند و درباره نحوه ورود پول به ویژه پولهایی از مسیر غیربانکی وارد اقتصاد این کشور شود، سختگیری بیشتری نشان دهد.
بر اساس آخرین آمارهای رسمی در سال ۲۰۲۱، بیش از یک میلیون و سیصد هزار نفر شهروند خارجی به صورت قانونی در ترکیه زندگی میکنند که حدود ۹۵۵ هزار نفر آنها اقامت کوتاه مدت دارند و حدود ۱۱۵ هزار نفر اقامت دانشجویی دارند.
همچنین در طول سالهای ۲۰۱۹ و ۲۰۲۰ در مجموع ۷۵۰۰ شهروند خارجی با خرید ملک موفق به دریافت تابعیت شهروندی ترکیه شدهاند ولی این روند در سال ۲۰۲۱ به شدت جهش یافته است و تنها در شش ماه اول سال ۲۰۲۱، ده هزار نفر حق شهروندی ترکیه را به دست آوردهاند.
بر اساس آمارهای رسمی، ایران، افغانستان، عراق، یمن، چین، فلسطین، اردن، لبنان، مصر و پاکستان، ۱۰ کشوری هستند که بیشترین سهم را در این جدول دارند.
ایرانیها همچنین در ماه نوامبر سال گذشته با خرید ۱۴۰۶ خانه در ترکیه، رکورد تاریخی خرید مسکن در ترکیه توسط شهروندان ایران را شکستند.
رکورد ماهانه فروش مسکن به شهروندان خارجی در ترکیه در اکتبر ۲۰۱۸ با فروش ۱۴۳۹ مسکن به شهروندان عراقی شکسته شده بود و به استثنای این مورد، ایرانیها ماه گذشته نیز رکورددار خرید مسکن در ترکیه بین شهروندان خارجی بودهاند.
بر اساس گزارش مرکز آمار ترکیه که روز سهشنبه ۲۳ آذر منتشر شد، ایرانیها در ۱۱ ماهه سال ۲۰۲۱ هشت هزار و ۵۹۴ واحد مسکن در ترکیه خریداری کردهاند که نسبت به دور مشابه پارسال ۳۶ درصد رشد نشان میدهد و صدرنشین خارجیها در خرید مسکن در ترکیه بودهاند.
تنها ایرانیها نیستند که خرید مسکن در ترکیه را افزایش دادهاند. دادههای رسمی حاکی از جهش بیش از ۴۸ درصدی در میزان فروش خانه به خارجیها در ترکیه طی ماه نوامبر نسبت به ماه اکتبر است. فروش املاک به خارجیها در ترکیه طی سال جاری رونق زیادی داشته است و در ۱۱ ماهه سال گذشته، ۳۹.۴ درصد افزایش نشان میدهد.
بر اساس این گزارش، ۷۳۶۳ ملک فروخته شده به خارجیها بالاترین سطح ماهیانه فروش از زمان شروع این نوع دادههای رسمی از سال ۲۰۱۳ در ترکیه بوده است.