رجب طیب اردوغان، رییس جمهوری ترکیه روز چهارشنبه ۲۸ اردیبهشت گفت سوئد نباید توقع داشته باشد که بدون تحویل دادن «تروریستها» ترکیه از درخواست آن کشور برای عضویت در ناتو حمایت کند.
او افزود که نمایندگان سوئد و فنلاند برای قانع کردن ترکیه به حمایت از درخواست آنها برای عضویت در ناتو لازم نیست به آنکارا بیایند.
دولتهای سوئد و فنلاند روز چهارشنبه درخواست رسمی برای پیوستن به ناتو را ارائه دادند. انتظار میرود که روند بررسی و پاسخگویی به این درخواست به رغم مخالفت ترکیه فقط چند هفته طول بکشد. دلیل اصلی این تصمیم تاریخی دولتهای سوئد و فنلاند که در دوران معاصر همواره بیطرف بودهاند تغییرات ژئوپلیتیک و افزایش تهدیدهای امنیتی تحت تاثیر تهاجم نظامی روسیه به اوکراین است.
ترکیه مدعی است که کشورهای سوئد و فنلاند پناهگاه افرادی هستند که با گروههایی که به زغم آنکارا «تروریست» قلمداد میشوند، ارتباط دارند.
اشاره ترکیه به حزب کارگران کردستان( پکاکا) و هواداران فتح الله گولن است که آنکارا آنها را مسئول کودتای نافرجام سال ۲۰۱۶ میداند.
آقای اردوغان در بخشی از سخنرانی خود خطاب به فراکسیون پارلمانی حزب حاکم عدالت و توسعه گفت: «ما نیز حساسیتهای امنیتی نظیر حفاظت از مرزهای خود در برابر حملات گروههای تروریستی داریم.»
آقای اردوغان گفت کشورهای عضو ناتو هیچگاه از مبارزه حکومت ترکیه با گروههای مسلح کرد از جمله یگانهای مدافع خلق در کردستان سوریه حمایت نکردهاند.
نیروهای کرد سوریه در سالهای اخیر متحد اصلی آمریکا در مبارزه با گروه «خلافت اسلامی» در نواحی شمالی و شرقی سوریه بودهاند ولی آنکارا مدعی است که این نیروها با حزب کارگران کردستان (پکاکا) ارتباط نزدیکی دارد و آنها را «تروریست» قلمداد میکند.
رییس جمهوری ترکیه افزود: «توسعه ناتو فقط متناسب با احترام به حساسیتهای امنیتی ترکیه برای ما معنی دارد.»
رادیو تلویزیون دولتی ترکیه روز دوشنبه گزارش داد که دولتهای سوئد و فنلاند درخواست آنکارا برای استرداد ۳۳ نفر را رد کرده اند.
آقای اردوغان افزود: «شما تروریستها را به ما تحویل نمیدهید ولی از ما می خواهید که از تقاضای شما برای عضویت در ناتو حمایت کنیم؟ ناتو یک پیمان و یک نهاد امنیتی است. بنابراین ما نمیتوانیم با زدودن معیارهای امنیتی در این پیمان موافقت کنیم.»
رییس جمهوری ترکیه با استناد به ارسال اسلحه از سوی آمریکا برای نیروهای کرد سوریه همپیمانان خود در ناتو را به حمایت از «تروریسم» متهم کرد. حمایت نظامی از کردهای سوریه برای مبارزه با گروه «خلافت اسلامی» یکی از اختلافات مهم آنکارا با آمریکا و سایر قدرتهای غربی است.
قدرتهای غربی از طرح ترکیه برای ایجاد یک «منطقه امن» در شمال خاک سوریه و اسکان حدود یک میلیون از مهاجران سوری در این منطقه حمایت نکردند. دولت ترکیه در یک عملیات نظامی با کمک شورشیان سوری مورد حمایت خود بخشی از مناطق تحت کنترل کردهای سوریه را تصرف کرد و هنوز این مناطق را تحت کنترل دارد.
آقای اردوغان از اعضا ناتو خواست از عملیات «مشروع و اخلاقی» ترکیه در شمال سوریه از جمله طرح ایجاد «منطقه امن» حمایت کنند و یا حداقل مانعتراشی نکنند.
او تاکید کرد که ترکیه با درخواست عضویت در ناتو از سوی کشورهایی که آنکارا را تحریم کردهاند مخالف است. کشورهای سوئد و فنلاند در پی عملیات نظامی ترکیه در شمال سوریه علیه نیروهای کرد در سال ۲۰۱۹ فروش اسلحه به ترکیه را ممنوع کردند.
رهبران ناتو و مقامات آمریکایی در روزهای اخیر ابراز اطمینان کردهاند که در نهایت دولت ترکیه مانع عضویت سوئد و فنلاند در ناتو نخواهد شد.
سخنگوی آقای اردوغان نیز روز شنبه گفت که ترکیه در را به روی پذیرش عضویت این دو کشور در ناتو نبسته است ولی خواستار مذاکره به خصوص در مورد سرکوب فعالیتهایی است که از نظر آنکارا اقدامات تروریستی قلمداد میشود.