خبرگزاری رویترز روز سهشنبه، چهارم مرداد، بهنقل از «سه منبع آگاه» از «پیشرفت» در مذاکرات آمریکا و طالبان برای آزاد کردن منابع مالی مسدودشده افغانستان و انتقال آن به یک صندوق امانت، در چارچوب کوشش برای کاهش بحران اقتصادی افغانستان، خبر داد.
رویترز در همین حال نوشت که هنوز اختلافنظرهای عمده بین واشینگتن و حکومت طالبان در باره نهایی کردن این کار وجود دارد.
از بعد از روی کار آمدن دوباره طالبان در افغانستان در تابستان سال گذشته، داراییهای افغانستان در آمریکا بهدستور دولت جو بایدن مسدود شده است.
همزمان بانک مرکزی افغانستان از هرگونه استفاده از منابع این کشور در آمریکا و غرب محروم بوده است. ارزیابی شده که این مبالغ به ۹ میلیارد و ۴۰۰ میلیون دلار میرسد که هفت میلیارد دلار آن منابع مسدودشده در آمریکا در بانک فدرال نیویورک است.
واشینگتن در ۱۱ ماه اخیر تحریمهایی نیز وضع کرد تا طالبان نتواند از ثروت افغانستان برای اهداف خود بهرهبرداری کند.
طالبان پس از تسخیر حکومت در افغانستان، از واشینگتن خواست با آزاد کردن این منابع و نیز اعطای کمک مالی، «رأفت» خود را نسبت به رنج بزرگ مردم افغانستان نشان دهد.
طالبان بر لزوم استفاده از منابع مسدودشده از جمله در مقابله با پیامدهای زمینلرزهها، سیل و خشکسالیهای مرگبار اخیر و همچنین همهگیری ویروس کرونا در این کشور تأکید دارد؛ رویدادهایی که مجموع آنها به گرسنگی میلیونها تن منجر شده است.
در ماههای گذشته مذاکراتی از جمله در دوحه، پایتخت قطر، میان آمریکا و نمایندگانی از طالبان در جریان بود که از آغاز بهار امسال، بر سر اختلافاتی مانند جلوگیری طالبان از تحصیل دختران، متوقف شد.
به گزارش رویترز، نمایندگان طالبان در مذاکرات با آمریکا با انتقال منابع مالی به یک صندوق امانت به طور اصولی مخالفتی ندارند اما درخواست واشینگتن در مورد جایگزین کردن مقامات بانک مرکزی که شماری از آنها مورد تحریم آمریکا هستند، و یا واگذاری سرپرستی موقت بانک مرکزی به عوامل ثالث، از سوی طالبان پذیرفتنی نیست.
بنابر این گزارش، آمریکا تعیین سازوکاری را در مذاکرات دنبال میکند که در قالب آن، بانک جهانی سرپرستی صندوق امانت را برعهده بگیرد. در این مورد با سوئیس نیز مذاکره شده است.
جو بایدن تمایل نشان داده که در مذاکرات جاری برای سه و نیم میلیارد دلار از منابع بلوکهشده تصمیم گرفته شود.
سه و نیم میلیارد دلار دیگر از منابع مسدودشده در آمریکا کنار گذاشته شده تا شاید در دعواهای حقوقی در دادگاههای آمریکایی در موضوع حملات ۱۱ سپتامبر ۲۱ سال پیش، از آن به عنوان غرامت به بازماندگان آمریکایی استفاده شود. با این حال، دادگاهها از این اختیار برخوردارند تا این مبالغ را آزاد کنند.
کارشناسان تاکید دارند که آزادی منابع مسدودشده نیز تنها کمکهایی موقت خواهد بود و باید راهکاری برای ازسرگیری کمکهای مستقیم خارجی به افغانستان در نظر گرفت. این کمکها تا ۷۰ درصد از بودجه دولت پیشین افغانستان را تأمین میکرد.
انتشار گزارش حصول «پیشرفت» در مذاکرات آمریکا و طالبان در خصوص آزادی منابع مسدودشده افغانستان، با نشست تاشکند، پایتخت ازبکستان، بر سر وضعیت افغانستان همزمان شد.
نمایندگان ۲۰ کشور و نهادهای جهانی، از جمله ایران، از روز چهارم مرداد در این اجلاس دوروزه که زیر عنوان «کنفرانس بینالمللی امنیت و رشد اقتصادی افغانستان» برگزار شده، حضور دارند.
مولوی امیرخان متقی، سرپرست وزارت امور خارجه طالبان در دولتی که خود را «امارت اسلامی» مینامد، در سخنرانی در روز نخست نشست تاشکند گفت که فعالیت نهادهای اساسی کشورش، مانند سیستمهای مالی و بانکی، به دلیل تحریمهای آمریکا فلج شده و فقر فزاینده با همین تحریمها مرتبط است.
توماس وست، نماینده ویژه آمریکا در امور افغانستان که در نشست تاشکند حضور دارد، گفته است که واشینگتن و نهادهای بینالمللی میخواهند از راه گفتوگو با طالبان به این اطمینان برسند که حکومت کابل عملکرد شفاف دارد و طالبان از آن برای اهداف خود سوءاستفاده نمیکند.
این مقام آمریکایی تاکید کرد که با این حال، واشینگتن با نزدیک شدن فصل سرما تمایل دارد که از رنج مردم افغانستان کاسته شود و خود نیز کمکهای بشردوستانه در اختیار این کشور قرار خواهد داد.
به گزارش رویترز، توماس وست و برایان نلسون، معاون وزارت خزانهداری آمریکا، از روز پنجم مرداد مذاکرات مستقیم با هیئت طالبان را در تاشکند آغاز خواهند کرد.
وزارت خارجه آمریکا پیشاپیشِ نشست تاشکند در بیانیهای تاکید کرد که جامعه بینالمللی به افغانستانی «متعهد است» که «باثبات» باشد، حقوق بشر و آزادیهای بنیادین تمامی مردم افغانستان در آن تضمین شود، و از تهدیدات تروریستی از خاک افغانستان جلوگیری کند.
میلیونها تن از مردم افغانستان، بهویژه مردان جوان، در شرایط فقر فزاینده این کشور، در ۱۱ ماه گذشته، به امید زندگی در اروپا و آمریکا و کشورهای دیگر، میهن خود را ترک کردهاند.