مشاور امنیت ملی کاخ سفید اعلام کرد که ارسال و فروش پهپادهای «مرگبار» ایران به مسکو برای کاربرد در تهاجم نظامی ادامهدار ارتش روسیه به اوکراین، ممکن است «مشارکت در جنایات جنگی» قلمداد شود.
جیک سالیوان روز دوشنبه ۱۹ دی با طرح این اتهام علیه تهران تصریح کرد که جمهوری اسلامی «انتخاب کرده است به راهی گام بگذارد که از سلاحهایش برای کشتار غیرنظامیان در اوکراین و فرو بردن شهرهای اوکراین در سرما و خاموشی استفاده شود.»
به گفته این مقام ارشد کاخ سفید، ایران خود را با این همکاری در موقعیتی قرار داده که از منظر واشینگتن ممکن است بهطور بالقوه «مشارکت در جنایات جنگی» روسیه علیه اوکراین قلمداد شود.
مشاور امنیت ملی آمریکا تایید کرد که با وجود تحریمهای واشینگتن و اتحادیه اروپا علیه ایران در بخش فروش تسلیحات به روسیه در ماههای گذشته، جلوگیری از تداوم اجرای اینگونه معاملات نظامی بین تهران و مسکو عملا دشوار است.
اوکراین میگوید ایران ۱۷۰۰ پهپاد تحویل روسیه داده که صدها فروند از آنها برای هدف قرار دادن زیرساختهای غیرنظامی، از جمله سیستم برق این کشور و همچنین اماکن مسکونی بهکار رفتهاند.
ولودیمیر زلنسکی، رییس جمهوری اوکراین، در هفتههای اخیر اعلام کرد که روسیه بیش از ۲۵۰ فروند پهپاد دیگر از ایران دریافت کرده است.
به نوشته برخی رسانههای آمریکایی از جمله آسوشیتدپرس، اگرچه طرح این اتهام لزوما نشانه تغییر سیاست واشینگتن در قبال حکومت ایران نیست، اما تندترین حمله لفظی ایالات متحده علیه جمهوری اسلامی از زمان آغاز تامین تسلیحاتی روسیه در جنگ علیه اوکراین بهشمار میرود.
پیشتر وزیرخارجه اوکراین روز ۱۵ دیماه در مصاحبه با یک شبکه اماراتی هشدار داده بود که در صورت ارسال موشکهای بالستیک از سوی جمهوری اسلامی، ایران از «خط قرمز» عبور خواهد کرد و با «تمام ابزارهای بینالمللی تحت فشار قرار خواهد گرفت».
تهران تا مدتها ارسال پهپاد نظامی به روسیه را تکذیب میکرد، اما چندی پیش حسین امیرعبداللهیان، وزیر خارجه جمهوری اسلامی، مدعی شد که ایران شمار محدودی پهپاد را «پیش از آغاز» جنگ اوکراین به روسیه تحویل داده است. اخیرا نیز گزارشهایی از تعمیق همکاری تسلیحاتی ایران و روسیه و احتمال تامین موشکی ارتش مسکو از سوی حکومت ایران مطرح شده است.
«اهداف مشترک» آمریکا و اسرائیل علیه جمهوری اسلامی
جیک سالیوان همچنین گفت که تهدید ناشی از ایران فرصتی برای تعامل آمریکا با اسرائیل است.
او با تایید سفر قریبالوقوع خود به اسرائیل گفت، دو کشور «اهداف مشترکی علیه ایران دارند» و اختلافات بر سر تاکتیکها به اصل همکاری دو کشور لطمه نخواهد زد.
مشاور امنیت ملی کاخ سفید که روز دوشنبه جو بایدن را در سفر به مکزیکو همراهی میکرد، این را نیز به خبرنگاران گفت که دولت آمریکا «به روشنی اعلام کرده که احیای توافق هستهای با ایران در حال حاضر در اولویت نیست».
رسانههای اسرائیل گزارش دادهاند که جیک سالیوان و آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، در روزهای آینده دیدارهای جداگانه از اسرائیل خواهند داشت.
در همین حال، وبسایت اکسیوس گزارش داد که پیش از سفر مقامهای آمریکایی، ران درمر، وزیر امور راهبردی دولت جدید بنیامین نتانیاهو راهی واشینگتن خواهد شد تا با مقامات آمریکایی گفتوگو کند. آقای درمر سالها سفیر اسرائیل در واشینگتن بوده است.
بنیامین نتانیاهو هفته گذشته در نخستین نشست دولت خود گفت که احتمال احیای برجام هنوز مطرح است ولی او آماده است که با صراحت و قدرت با این احتمال مقابله کند.
از آغاز اعتراضات سراسری در ایران که در واکنش به جان باختن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد و با سرکوب خشونتبار معترضان از سوی جمهوری اسلامی همراه شده، مقامات آمریکا همواره تاکید کردهاند که بازگشت به میز مذاکرات برای احیای توافق هستهای با ایران دیگر در اولویت برنامههای واشینگتن قرار ندارد.
ماه گذشته فیلمی از یک کنشگر ایرانی- آمریکایی منتشر شد که نشان میداد وقتی از آقای بایدن در انتخابات میاندورهای کنگره آمریکا درخواست شد از میز مذاکرات برای احیای برجام دور شود، رئیس جمهوری آمریکا پاسخ داد که «برجام مرده ولی آمریکا آن را فعلا اعلام نمیکند».
نفتالی بنت، نخستوزیر پیشین اسرائیل، با اشاره به این کلیپ از آقای بایدن، دور کردن آمریکا از میز مذاکرات را نتیجه کوششهای دولت خود و یائیر لاپید دانست.
از سوی دیگر، رسانههای اسرائیل گزارش دادهاند که دولت آمریکا از برخی از سیاستهای اعلام شده دولت جدید بنیامین نتانیاهو در قبال مسائل داخلی و امور فلسطینیان عمیقا نگران است ولی فعلا منتظر است ببیند که اسرائیل عملا چه اقداماتی خواهد کرد.
سناتور لیندزی گراهام، دوست و حامی بانفوذ بنیامین نتانیاهو در حزب جمهوریخواه، نیز هفته گذشته از اظهارات وزیر خارجه دولت جدید اسرائیل در مورد «کمتر سخن گفتن از جنگ اوکراین» و گفتوگوی تلفنی او با وزیر خارجه روسیه، به سختی انتقاد کرد.