پارلمان اوکراین روز دوشنبه هشتم خرداد اعلام کرد بستۀ تحریمی ۵۰ ساله علیه ایران را در واکنش به تأمین تسلیحاتی مسکو از سوی تهران، به اتفاق آرا به تصویب رسانده است.
بر اساس بیانیه‌ای که روز دوشنبه روی وب‌سایت پارلمان اوکراین قرار گرفت، این بستۀ تحریمی «همگام و هم‌سو با اقدامات کل جهان متمدن در مسیر منزوی کردن کامل ایران» تصویب شد.
این تحریم‌های ۵۰ ساله مواردی همچون ممنوعیت انتقال فن‌آوری و سرمایه‌گذاری در ایران و یا شرکت‌های مرتبط با کشور، ارائه خدمات به سیستم‌های پرداختی و نقل‌وانتقال پول توسط شهروندان ایرانی، استفاده از حریم هوایی اوکراین توسط نهادهای مرتبط با جمهوری اسلامی، تجارت کالاهای نظامی و یا با کاربرد دوگانه و خروج سرمایه به مقصد ایران را شامل می‌شود.
تصویب این بستۀ تحریمی یک روز پس از آن صورت گرفت که نیروی هوایی و مقامات ارشد اوکراین اعلام کردند که پایتخت این کشور با پهپادهای ایرانی «شاهد»، آماج «سنگین‌ترین حملات پهپادی روسیه از آغاز جنگ تاکنون» قرار گرفته است.
حملات با پهپادهای مدل شاهد علیه اوکراین اخیراً به‌طور چشمگیری افزایش یافته است. کی‌یف روز دوشنبه نیز برای شانزدهمین بار در یک ماه گذشته هدف حمله با پهپادهای ساخت ایران قرار گرفت.
جمهوری اسلامی متهم است در بیش از یک سالی که از تهاجم نظامی روسیه به خاک اوکراین می‌گذرد، در تأمین سلاح‌های مورد نیاز مسکو از جمله پهپادهای انتحاری شاهد که برای ویرانی زیرساخت‌ها و مناطق غیرنظامی اوکراین به‌کار رفته، نقش داشته است.
پیشتر در اوایل روز دوشنبه فدیر ونیسلافسکی، نمایندۀ رئیس‌جمهور اوکراین در پارلمان این کشور، در مورد تصویب لایحه‌ای که وضع تحریم‌های گسترده علیه ایران را در پی خواهد داشت ابراز اطمینان کرده بود.
او که از اعضا کمیتۀ دفاع، اطلاعات و امنیت ملی پارلمان اوکراین نیز به‌شمار می‌رود با حضور در تلویزیون ملی این کشور گفت: «این گام را باید زمانی برمی‌داشتیم که استفادۀ روسیه از پهپادهای ایرانی آغاز شد.»
نمایندۀ رئيس‌جمهور اوکراین در پارلمان همچنین تصریح کرد تأثیر تحریم‌های اوکراین بر حکومت ایران ممکن است «محدود باشد» اما به گفتۀ او «به مرور بر وضع تأسف‌بار رژیم جمهوری اسلامی» می‌افزاید و با پیامدهای «پیش‌بینی‌ناپذیر» همراه خواهد بود.
شنبه گذشته به ابتکار رئيس‌جمهور و پس از تصویب در شورای امنیت ملی اوکراین لایحه‌ای با عنوان «اعمال تحریم علیه حوزه‌های اقتصادی و محدودیت‌های ویژۀ دیگر بر ایران» در پارلمان این کشور ثبت شد. این لایحه برای تصویب نهایی باید به امضای ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور، برسد.
دولت اوکراین حدود یک ماه پیش گام اول را در راستای وضع تحریم‌های گسترده و طولانی‌مدت علیه ایران برداشت تا به گفتۀ مقامات رسمی، تهران به دلیل حمایت تسلیحاتی از مسکو تنبیه شود.
ایگور سمیولوس، کارشناس مسائل خاورمیانه، می‌گوید تحریم‌ها علیه ایران، واکنش اوکراین به سیاست «خصمانۀ» حکومت جمهوری اسلامی در قبال کی‌یف است: «به ایران بیش از همه مواد غذایی و آهن صادر می‌کردیم و زمانی در فن‌آوری‌های پیشرفته هم همکاری جدی داشتیم. حتی پس از آغاز تهاجم گستردۀ نظامی روسیه و ظاهراً هم‌زمان با توافق روسیه و ایران دربارۀ پهپادهای انتحاری، دو کشتی حامل محصولات کشاورزی در چارچوب توافق غلات از اوکراین به ایران ارسال شد.»
او تصریح کرد: «از آمار گمرک پیداست تا همین اواخر کامیون‌ها از ایران بار می‌آوردند - عمدتاً آجیل و میو‌ه‌جات. همۀ این معاملات متوقف خواهد شد و قابل درک است که به تجارت خرد و شهروندان عادی بیشترین ضربه وارد می‌شود. اما این گام ضروری است چراکه دولت ایران راه دشمنی با اوکراین را برگزیده و برای نسل‌ها این خاطره در ذهن اوکراینی‌ها خواهد ماند.»
آقای سمیولوس افزود: «ابزار اوکراین برای اعمال نفوذ بر ایران محدود است. [...] با گام فعلی یعنی وضع تحریم‌ها اول از همه می‌خواهیم این پیام را بفرستیم که متحدان‌مان به‌ویژه در اتحادیۀ اروپا نمی‌توانند به شیوۀ معمول به همکاری با ایران ادامه دهند. اگر کشورهای اروپایی به تحریم‌های گسترده علیه ایران بپیوندند آن‌وقت تأثیر آن برای ایران بسیار جدی خواهد بود.»
مقامات اوکراینی همواره ایران را تنها حامی تسلیحاتی روسیه در جنگ علیه اوکراین خوانده‌اند.
ولودیمیر زلنسکی جمعه گذشته در پیامی ویدئویی با اشاره به این‌که تا آن تاریخ ۱۱۶۰ پهپاد به اوکراین پرتاب شده بود خواستار بازبینی سیاست ایران شد.
ناصر کنعانی سخنگوی وزارت خارجۀ جمهوری اسلامی ایران این پیام را «نمایش سیاسی» آمیخته به «ادعاهای بی‌اساس» خواند.
پس از آخرین پیام رئیس‌جمهور اوکراین دربارۀ نقش ایران، دست‌کم ۱۳۰ پهپاد مدل شاهد طی سه شب گذشته به شهرهای اوکراینی پرتاب شد.
