خبرگزاری اسوشیتدپرس میگوید دبیرکل سازمان ملل در گزارشی به شورای امنیت، ابراز داشته ایران احتمالا خواستههای این سازمان برای توقف برنامه موشکهای بالیستیک خود را نادیده گرفته، هرچند به توافق اتمی پایبند ماندهاست.
خبرگزاری اسوشیتدپرس میگوید نسخهای از گزارش تازه دبیرکل سازمان ملل در روز ۲۲ آذر به دستش رسیدهاست. در این گزارش آنتونیو گوترش در عین حال تاکید کرده سازمان ملل در پیوند با دو مورد پرتاب موشک از یمن به عربستان سعودی، در ۲۲ ژوئیه و ۴ نوامبر، و این احتمال که ایران این موشکها را به شورشیان حوثی رسانده، تحقیق میکند.
گزارش آقای گوترش در مورد قطعنامه سازمان ملل در تائید توافق اتمی میان تهران و شـش قدرت جهانی در تیر ماه دو سال پیش، به شورای امنیت سازمان ملل ارائه میشود. این گزارش در حالی ارائه شده که نمایندگی ایالات متحده در سازمان ملل متحد در بیانیهای گفتهاست در مورد آنچه «اقدامات بیثباتکننده ایران در خاورمیانه و جهان» نامیده، «شواهد غیرقابلانکاری» ارائه خواهد کرد. بنا بر گزارشها نیکی هیلی، از جمله در مورد اتهامهای مربوط به کمک تسلیحاتی ایران به حوثیها و شماری دیگر از اقدامات تهران، در جمع خبرنگاران سخن خواهد گفت.
در گزارش آقای گوترش -آنطور که اسوشیتدپرس میگوید- تاکید شده توافق اتمی با ایران «بهترین راه» برای اطمینانداشتن از طبیعت کاملا صلحآمیز برنامه هستهای جمهوری اسلامی است.
دبیرکل سازمان ملل میگوید تصمیم دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، و تائید نشدن پایبندی ایران به توافق اتمی، آینده توافق را، «بهروشنی» با «عدمقطعیت» روبهرو کردهاست. اما او تائید کرده «به من اطمنیان دادهشده که ایالات متحده به ماندن در برنامه جامع اقدام مشترک پایبند است».
دونالد ترامپ احتمال خروج کامل ایالات متحده از برجام را رد نکردهاست. آقای ترامپ در واپسین گزارشی که در مورد توافق اتمی در روز ۲۱ مهر ماه به کنگره آمریکا ارائه کرد، از تائید پایبندی تهران خودداری کرد. به گفته دولت آمریکا، ایران «روح» برجام را نقض کردهاست؛ اتهام مشابهی را نیز ایران علیه ایالات متحده مطرح کرده و میگوید واشینگتن در اجرای کامل برجام، مانع ایجاد میکند. نهاد بینالمللی ناظر بر اجرای تعهدات ایران و نیز همپیمانان غربی ایالات متحده، تا کنون پایبندی ایران به توافق اتمی را تائید کردهاند. کشورهای اروپایی در عین حال برخی اقدامات ایران در منطقه و نیز آزمایشهای موشکی تهران را هدف انتقادهای خود قرار دادهاند.
آنتونیو گوترش نیز در گزارشی که به شورای امنیت فرستاده از حمایت دیگر کشورهای طرف توافق با ایران از «برجام» استقبال کردهاست. علاوه بر دولت آمریکا، دولتهای چین، روسیه، فرانسه، بریتانیا و آلمان نیز در مذاکرات با تهران حضور داشتند.
در کنار اینها، دبیرکل سازمان ملل تاکید کرده این نهاد در مورد گزارشهای مربوط به انتقال موشک برای شورشیان حوثی در حال انجام تحقیقاتیست. گوترش تائید کردهاست که در نامه فرانسه، بریتانیا، آلمان و ایالات متحده به سازمان ملل گفتهشده: موشک ماهوارهبر سیمرغ ایران -آزمایششده در تابستان گذشته- اگر برای یک موشک بالیستیک کارایی پیدا کند، «ذاتا قابلیت حمل کلاهکهای هستهای را خواهد داشت». آقای گوترش افزودهاست روسیه نیز نامهای فرستاده و میگوید قطعنامه شورای امنیت -در تائید توافق اتمی- از ایران «خواستهاست» که برنامه موشکی خود را متوقف کند و نه اینکه بر سر ادامه آن «ممانعت ایجاد کرده باشد».
آنتونیو گوترش به اعتراض اسرائیل در مورد موشک قیام در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۶ و «استفاده از ستاره داود بهعنوان هدف آزمایشی» و موشکهای پرتابشده از ایران به سوریه، نیز اشاره کردهاست. فرانسه، آلمان، بریتانیا و آمریکا نیز این موضوع این پرتابها را با سازمان ملل مطرح کردهاند.
ایران میگوید قصدی برای تولید جنگافزار هستهای و یا موشکهایی که قابلیت حمل چنین کلاهکهایی را داشته باشند، ندارد. تهران تاکید کرده برنامه موشکیاش «دفاعی» است و قصد ندارد از آن صرفنظر کند. آنتونیو گوترش میگوید ایران اتهام مطرحشده از سوی اسرائیل را «دروغ محض» توصیف کردهاست.
به گزارش اسوشیتدپرس، گوترش از ایالات متحده خواستهاست به اجرای توافق اتمی پایبند بماند و به تاثیر آن بر منطقه «توجه کند». دبیر کل سازمان ملل از ایران نیز خواستهاست «با دقت» به نگرانیهای مطرحشده از سوی طرفهای دیگر در توافق اتمی «توجه کند».
پیش از این در سومین گزارش «شش ماهه» دبیرکل سازمان ملل متحد درباره اجرای قطعنامه ۲۲۳۱ شورای امنیت و توافق هستهای ایران با شش قدرت جهانی، آقای گوترش از همه کشورهای عضو این توافق خواست به تعهدات خود پایبند باشند. دبیرکل سازمان ملل در آن گزارش از ایران خواسته بود، به دلیل این که آزمایشهای موشکی میتوانند باعث افزایش تنشها شوند، از انجام آنها خودداری کند.