وزارت خارجه بریتانیا اعلام کرد در نشست وزیران خارجه آمریکا و اعضای اروپایی برجام تاکید شد که ایران «هرگز نباید به سلاح هسته‌ای دست پیدا کند» و در عین حال به تهران درباره «عواقب شدید» تعلیق پروتکل الحاقی هشدار دادند.
وزیران خارجه آمریکا و اعضای اروپایی برجام روز پنجشنبه ۳۰ بهمن نشست مجازی خود را درباره آخرین تحولات پرونده هسته‌ای ایران آغاز کردند.
این نشست با حضور وزیران خارجه آلمان، بریتانیا و فرانسه به میزبانی پاریس انجام شد و وزیر خارجه آمریکا نیز به صورت مجازی در آن حضور داشت.
بر اساس گزارش وزارت خارجه بریتانیا، در این نشست بر منافع امنیتی اساسی و مشترک مبتنی بر حفظ رژیم منع گسترش تسلیحات کشتار جمعی تاکید شد.
این گزارش در ادامه گفته است وزیران خارجه کشورهای اروپایی عضو برجام و آمریکا نگرانی خود را از اقدامات اخیر ایران از جمله تولید «اورانیوم فلزی» و غنی‌سازی بالای ۲۰ درصد اعلام کردند.
هشدار به ایران درباره تعلیق پروتکل الحاقی
وزارت خارجه فرانسه نیز گزارشی از نشست وزیران خارجه اعضای اروپایی برجام و آمریکا منتشر کرده و می‌گوید این کشورها تاکید کرده‌اند که ایران باید به تعهدات هسته‌ای خود باز گردد.
این گزارش از قول آنتونی بلینکن وزیرخارجه آمریکا می‌گوید هما‌ن‌طور که جو بایدن رئیس‌جمهوری ایالات متحده آمریکا تصریح کرده است، اگر ایران به تعهدات برجامی خود پایبند باشد، آمریکا نیز آماده اقدام مشابه است و می‌تواند با ایران وارد مذاکره شود.
بیانیه منتشر شده می‌افزاید در همین چارچوب، آمریکا و اعضای اروپایی برجام از ایران می‌خواهند که از برداشتن گام‌های اضافی، خصوصا در زمینه تعویق پروتکل الحاقی و اعمال محدودیت در زمینه بازرسی‌های آژانس، خودداری کرده و عواقب «شدید» آن را در نظر داشته باشد.
بر پایه پروتکل الحاقی پیمان منع گسترش سلاح هسته‌ای معروف به «ان‌پی‌تی» که ایران در توافق هسته‌ای اجرای داوطلبانه آن را پذیرفته است، بازرسان آژانس مجاز خواهند بود هر زمان که لازم می‌دانند سرزده از تأسیسات هسته‌ای ایران بازرسی کنند.
اما مجلس ایران در مصوبه ۱۱ آذر امسال خود که به تایید شورای نگهبان نیز رسید، دولت را ملزم کرد که اگر تا سوم اسفند، تحریم‌های مالی، بانکی و نفت حذف نشود، بازرسان آژانس از کشور اخراج شوند و ایران اجرای داوطلبانه پروتکل الحاقی را متوقف کند.
واکنش ایران
در همین حال، وزیر خارجه ایران لحظاتی بعد از نشست یاد شده به آن واکنش نشان داد و در توئیتی نوشت که «تروئیکای اروپایی باید به جای سفسطه و تحمیل مسئولیت به ایران، به تعهدات خود پایبند باشد و خواستار پایان دادن به میراث ترامپ، تروریسم اقتصادی علیه ایران باشد».
محمدجواد ظریف می‌گوید اقدامات ایران که از آن به «اقدامات اصلاحی» یاد کرده است «پاسخی به تخلفات ایالات متحده و تروئیکای اروپایی» بوده است و «ما عمل در مقابل عمل را دیگر دنبال خواهیم کرد».
قبل از آغاز این نشست، هایکو ماس وزیر خارجه آلمان هشدار داده بود که اقدامات اخیر ایران در برنامه هسته‌ای بازگشت ایالات متحده آمریکا به برجام را به خطر می‌اندازد و «بازی با آتش است».
جن ساکی سخنگوی کاخ سفید نیز روز پنجشنبه اعلام کرد «ایران فاصله‌ای طولانی از پایبندی» به برجام دارد و گفت که تمرکز دولت آمریکا معطوف به جلوگیری از دستیابی تهران به قابلیت‌های هسته‌ای است.
طی چند روز گذشته رئیس‌جمهوری سوئیس، آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان و رئیس کمیسیون اروپا درباره پرونده هسته‌ای تهران با حسن روحانی، رئیس‌جمهوری ایران، تلفنی گفت‌وگو کرده‌اند.
خانم مرکل در گفت‌وگو با رئیس‌جمهوری ایران خواستار «ارسال علائم مثبت برای ایجاد اعتماد و افزایش شانس برای حل دیپلماتیک مناقشه هسته‌ای» شده بود.
در این میان شارل میشل رئیس کمیسیون اروپا نیز روز پنجشنبه اعلام کرد که با حسن روحانی گفت‌وگو و بر اجرای کامل برجام تاکید کرده است.
او با انتشار توئیتی نوشت اتحادیه اروپا از اجرای کامل برجام حمایت می‌کند و برای حفظ فضای دیپلماسی در این مرحله حساس، برداشتن گام‌های مثبت ضروری است.
دولت جدید آمریکا به رهبری جو بایدن گفته که آماده بازگشت به برجام است، اما ابتدا ایران باید به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد.
ایران نیز می‌گوید برای بازگشت به تعهدات هسته‌ایش، آمرریکا ابتدا باید تحریم‌ها را لغو کند.
در همین زمینه، چین روز پنجشنبه اعلام کرد در وضعیت حساس کنونی، آمریکا باید به برجام بازگردد و تحریم‌ها علیه ایران به‌طور کامل لغو شود و جمهوری اسلامی نیز باید به تعهدات هسته‌ای خود بازگردد.
هوا چون اینگ، سخنگوی وزارت خارجه چین، در یک نشست مطبوعاتی اعلام کرد از ایران و آمریکا می‌خواهیم بدون پیش‌شرط به برجام بازگردند.
دولت دونالد ترامپ اردیبهشت ۹۷ از برجام خارج شد و تحریم‌های سختی علیه ایران به اجرا گذاشت. ایران نیز از اردیبهشت ۹۸ به صورت مرحله‌ای از تعهدات هسته‌ای خود عدول کرد.
طی روزهای گذشته برخی اقدامات جدید جمهوری اسلامی، خصوصا آغاز تولید «اورانیوم فلزی» که برای تولید بمب هسته‌ای نیز کاربرد دارد، با مخالفت و هشدار شدید غرب مواجه شده است و روسیه هم خواستار خویشتنداری و «رویکرد مسئولانه» از سوی ایران شد.
به‌رغم این هشدارها، ایران در روزهای اخیر اعلام کرده است که از روز پنجم اسفندماه، از یک رشته از اقدامات داوطلبانه خود برای شفاف‌سازی برنامه هسته‌ای‌اش دست خواهد کشید.
