جان بولتون، مشاور امنیت ملی رئیسجمهوری آمریکا، پس از دیداری که روز سهشنبه با ولادیمیر پوتین، رئیسجمهوری روسیه، داشت بار دیگر بر قصد ایالات متحده برای خروج از «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» تأکید کرد.
در همین حال در نخستین واکنش خود به خبر خروج دولت ترامپ از پیمان اتمی با روسیه، دبیرکل سازمان ناتو روز چهارشنبه، ضمن دفاع از آمریکا، احتمال مسلح شدن بیشتر اروپا به تسلیحات اتمی در برابر روسیه را رد کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، ینس استولتنبرگ در واکنش به این اتهام از سوی دولت آمریکا که میگوید روسیه پیمان مربوط به موشکهای اتمی میانبرد را زیر پا گذاشته اعلام کرد که قرار نیست که کشورهای اروپایی «در واکنش به تسلیحات اتمی بیشتر متوسل شوند».
به گفته آقای استولتنبرگ، ایالات متحده تاکنون به این پیمان که در سال ۱۹۸۷ توسط رونالد ریگان و میخاییل گورباچف امضا شد پایبند بوده و تنها مسئله و چالش در این میان «رفتار روسیه» است.
جان بولتون سهشنبه شب در مسکو در مصاحبهای با خبرگزاری روسی اینترفکس گفت که این پیمان «قدیمی» شده و تصمیم کشورش برای خروج از آن «روشن و بسیار قطعی» است.
او با ذکر این که «تصمیم رئیسجمهوری آمریکا نیز همین است» گفت که آمریکا کشورهای همپیمان خود را نیز از این تصمیم آگاه کرده است.
از «پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد» به عنوان عاملی یاد میشود که باعث جلوگیری از استقرار موشکهای اتمی در اروپا شده است.
بر اساس این پیمان، آمریکا و روسیه، موشکهای هستهای و متعارف کروز و سکوهای پرتاب با برد بین ۵۰۰ تا هزار، و برد متوسط بین هزار تا ۵۵۰۰ کیلومتر، را برچیدند.
این پیمان در سال ۱۹۸۷، بین رونالد ریگان، رئیسجمهوری وقت آمریکا و میخائیل گورباچف، دبیرکل حزب کمونیست شوروی، امضا و یک سال بعد اجرایی شد.
جان بولتون در مسکو به خبرنگاران گفت که روسیه «سالها است که این پیمان را زیر پا گذاشته» و افزود که اکنون با قدرت گرفتن چین نیز وضعیت تغییر کرده است.
به اعتقاد آقای بولتون، پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد تنها «معاهدهای دوجانبه در یک دنیای چندقطبی از موشکهای بالیستیک بود».
به نوشته روزنامه بریتانیایی گاردین، مشاور امنیت ملی آمریکا از پاسخ دادن به این پرسش خبرنگاران که «آیا بهزودی شاهد استقرار موشکهای آمریکا در اروپا خواهیم بود؟» خودداری کرد، اما گفت با نگاه به شرایط کنونی میتوان دید تنها کشوری که در چارچوب این پیمان با محدودیت مواجه شده ایالات متحده است.
جان بولتون یک روز پیش از سفر به مسکو نیز از ایران، چین و کره شمالی به عنوان عواملی یاد کرده بود که دست آمریکا را در این زمینه بستهاند.
او با اشاره به جمهوری اسلامی گفت که تهران «همچنان در پی رسیدن به جنگافزار اتمی قابل حمل و نقل است… به نظر ما آنها همچنان مدیریت بانک جهانی تروریسم بینالمللی را در دست دارند.»
آقای بولتون همچنین اشاره کرد که از سوی دیگر «بسیاری از دوستان و متحدان ما در معرض تواناییهای بالیستیکی چین هستند».
جان بولتون پس از سفر به مسکو نیز بار دیگر بر احساس خطر ایالات متحده از جانب چین تأکید کرد و ازجمله گفت که حملات سایبری چین علیه آمریکا در حدی است که روسیه در برابر آن «کوچک» به نظر میآید. او توضیح دیگری در این باره نداد.
روسیه اتهام نقض پیمان یادشده را رد میکند و سرگئی ریابکوف، معاون وزیر خارجه روسیه، روز چهارشنبه به خبرگزاری روسی تاس گفت که کشورش قصد دارد از طریق سازمان ملل و دیگر نهادها، جامعه جهانی را برای پشتیبانی از برقرار ماندن این پیمان بسیج کند.
او تأکید کرد که از نگاه روسیه، پیمان منع موشکهای هستهای میانبرد «سنگ بنای امنیت اروپا و امنیت جهان است».