ایالات متحده و سه کشور اروپایی، هشتم اسفند ماه، در بیانیهای مشترک، با اشاره به گزارش سازمان ملل، «عدم پایبندی ایران» به تحریمهای تسلیحاتی یمن را محکوم کردهاند. این بیانیه یک روز پس از آن منتشر شده که روسیه پیشنویس قطعنامه بریتانیا در مورد یمن و ایران را وتو کرد.
آلمان، بریتانیا، فرانسه و آمریکا، در بیانیه خود با اشاره به گزارش کارشناسان سازمان ملل، گفتهاند، اقدامات ایران «تهدیدی جدی را متوجه صلح و ثبات در منطقه کردهاست».
کارشناسان سازمان ملل، در دی ماه گذشته، با استناد به بند ۱۴ قطعنامه ۲۲۱۶ شورای امنیت، در پیوند با منع ارسال مستقیم یا غیرمستقیم جنگافزار برای حوثیها و متحدین آنها، اظهار داشتند، تهران این بند را زیر پا گذاشتهاست. به گفته کارشناسان، جمهوری اسلامی احتیاط لازم را در خودداری از فروش یا انتقال موشک و پهپاد به حوثیها و حامیان علی عبدالله صالح نشان نداده است.
آمریکا و متحدان اروپاییاش در بیانیه روز سهشنبه خود، از ایران خواستهاند «فورا هر اقدامی که ناسازگار [با قطعنامه شورای امنیت] و یا در نقض آن است» را متوقف کند.
هر چهار کشوری که این بیانیه مشترک را امضا کردهاند، اعضای گروه موسوم به ۵+۱ هستند که در دوره ریاستجمهوری باراک اوباما، مذاکرات اتمی با ایران را پیشبرده، در تیر ماه ۱۳۹۴ به توافقی دست یافتند که به «برنامه جامع اقدام مشترک» موسوم است.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری فعلی ایالات متحده از منتقدان این توافق است؛ از جمله به این خاطر که موفق نشدهاست جلوی آنچه واشینگتن و متحدانش «فعالیتهای بیثباتکننده» ایران مینامند، را بگیرد.
دولت ترامپ میگوید توافق فعلی کافی نیست و ایران باید اجازه بازرسی فوری از تمامی اماکن مورد درخواست را بدهد. باید اطمینان حاصل شود که هرگز به سلاح هستهای نزدیک نخواهد شد، «بند غروب» باید از میان برداشته شود و اعلام شود که برنامه موشک دور برد و برنامه سلاح هستهای جدا نشدنی هستند.
بیانیه آمریکا و سه کشور اروپایی یک روز پس از وتوی قطعنامه شورای امنیت، در رابطه با عملکرد ایران در یمن، توسط روسیه منتشر شدهاست.
پیش نویس اولیه قطعنامه را بریتانیا تهیه کرده بود و از حمایت فرانسه و آمریکا برخوردار بود؛ در آن پیشنویس -در اصل درباره تمدید تحریمهای تسلیحاتی یمن- در مورد ناتوانی ایران در اجرای اين تحريمها ابراز نگرانی شده بود.
روسیه، روز دوشنبه، این قطعنامه را وتو کرد و پس از آن قطعنامهای را پیشنهاد کرد که با وجود تمدید تحریمهای تسلیحاتی یمن، اشارهای به گزارش سازمان ملل درباره ایران نکردهاست.
پس از آن نیکی هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل گفت روسیه با این اقدام مانع پاسخگو کردن ایران شده و کل منطقه را به خطر انداختهاست. خانم هیلی در بخشی دیگر از سخنانش گفته بود: در صورتی که روسیه به استفاده از حق وتوی خود برای جلوگیری از اقدام علیه رفتارهای خطرناک و بیثباتکننده ایران ادامه دهد، آمریکا و متحدان آن باید دست به اقداماتی علیه ایران بزنند که روسیه قادر به جلوگیری از آنها نباشد.
ایران، از سوی دیگر، در بیانیهای ایالات متحده را به «سرپوش گذاشتن بر جنایات در یمن به سرکردگی عربستان» متهم کردهاست.
سازمان ملل متحد روز سهشنبه اعلام کرد در پی سه سال جنگ در یمن، شرایط مردم آن کشور، با توجه به تشدید درگیریها، تداوم خطر بروز قحطی و شیوع وبا، در حال تبدیلشدن به «بزرگترین فاجعه بشری» است.