روزنامه آمریکایی «واشینگتن‌پست» روز دوشنبه ۲۲ آذر گزارش داد که اسرائیل در فروردین ۱۳۹۹ و سپس در خرداد ۱۴۰۰ سه واحد تاسیسات شیمیایی حکومت بشار اسد در دمشق و حمص در سوریه را بمباران کرده است.
مقامات رسمی اسرائیلی تایید کردند که تصمیم کشورشان برای بمباران این تاسیسات به این دلیل بود که بشار اسد در نظر داشت تولید جنگ‌افزار شیمیایی را از سربگیرد.
بر اساس این گزارش، در حمله روز ۱۸ خرداد امسال هفت نظامی سوریه، شامل یک افسر ارشد و یک مهندس سوری که در یکی از این سایت‌های محرمانه کار می‌کردند، کشته شدند.
به نوشته واشینگتن پست، نهادهای اطلاعاتی اسرائیل اطلاعاتی به‌دست آوردند که نشان می‌داد حکومت سوریه با عدول از قول پیشین خود، برنامه تولید سلاح شیمیایی را از سرگرفته است.
چهار «منبع اطلاعاتی کنونی و پیشین آمریکایی و غربی» در گفت‌وگو با واشینگتن پست این گزارش‌ها را تایید کرده و گفتند که مقامات اسرائیلی دلایل این حملات را به آگاهی آمریکا رسانده بودند.
منابع اطلاعاتی اسرائیلی مستنداتی از وجود گاز ضد اعصاب سارین یافته و به این ارزیابی رسیده بودند که به دستور حکومت بشار اسد، نیروهای آن کشور تلاش برای کاربرد آن در سلاح شیمیایی را از سرگرفته‌اند.
حمله نخست اسرائیل به تاسیسات شیمیایی سوریه در دولت بنیامین نتانیاهو در فروردین ۱۳۹۹ انجام شد، زمانی که دونالد تررامپ قدرت را در کاخ سفید در اختیار داشت.
اما حمله دوم زمانی بود که پنج ماه از روی کار آمدن دولت جو بایدن در واشینگتن می‌گذشت. به نوشته واشینگتن پست، اسرائیل هم دولت ترامپ و هم دولت بایدن را پیش از حمله، از نیت خود آگاه کرد.
ارتش سوریه وقوع یک حمله از سوی جنگنده‌های اسرائیلی در روز ۱۸ خرداد امسال را تایید کرد اما مدعی شد که این حمله تلفاتی نداشته. سوریه همچنین به این امر اشاره نکرد که تاسیسات ساخت سلاح شیمیایی آن هدف قرار گرفته است.
در گزارش رسانه‌های حکومتی سوریه ادعا شده بود که جنگنده‌های اسرائیلی از آسمان لبنان مناطقی را هدف قرار دادند در حالی که واشینگتن پست نوشته است که بمب‌افکن‌های اسرائیلی با رخنه به آسمان سوریه در نزدیکی ترکیه، آن حمله را عملی کردند.
بشار اسد در پی حملاتی به شدت مرگبار که مخالفانش کاربرد سلاح شیمیایی را عامل آن می‌دانستند، با تهدیدهای دولت باراک اوباما در سال ۲۰۱۳ متعهد شد که ساخت و کاربرد جنگ‌افزار کشتار همگانی با مواد شیمیایی را متوقف کند.
باراک اوباما کاربرد سلاح شیمیایی را «خط قرمز» نامیده و به حکومت اسد هشدار داده بود که در صورت تکرار استفاده از این سلاح، با واکنش کوبنده آمریکا روبرو خواهد شد.
روسیه که حامی حکومت اسد است، در آن زمان سوریه را وادار کرد که باقی‌مانده مواد شیمیایی خود را تحویل دهد.
در سال ۲۰۱۴، روند تحویل مواد شیمیایی سوری و خروج آن از این کشور ظاهرا تکمیل شد اما غرب همواره مشکوک بود که دمشق بخشی از مواد را پنهان کرده است.
مخالفان حکومت اسد و نیز سازمان دیدبان حقوق بشر سوریه گفته بودند در حملات شیمیایی حکومت اسد در منطقه غوطه در استان ریف دمشق در تابستان ۲۰۱۳، بین ۱۳۰۰ تا بیش از ۱۷۰۰ تن کشته شدند.
قریب به اتفاق اینقربانیان غیرنظامیان بودند. رژیم دمشق اما همواره مدعی بی‌گناهی یا کاربرد این سلاح از سوی مخالفان بود.
در عملیات هوایی منتسب به اسرائیل در سال ۲۰۰۷ نیز کوره در دست ساخت هسته‌ای سوریه که تازه در مراحل اولیه خود بود، منهدم شد. در آن زمان، سوریه هنوز وارد جنگ‌های داخلی نشده بود.
مقامات اسرائیلی گاه آشکار و گاه تلویحی تایید کرده‌اند که از اوایل جنگ داخلی سوریه، جنگنده‌های اسرائیلی صدها بار برای «جلوگیری از تثبیت حضور ایران و متحدینش» در سوریه، به این کشور همسایه حمله کرده‌اند اما این نخستین بار است که از حملات اسرائیل به تاسیساتی خبر می‌رسد که ظاهرا حکومت سوریه در آن در صدد ازسرگیری تولید جنگ‌افزار شیمیایی بوده است.
گزارش واشینگتن‌پست در شرایطی منتشر شده که دولت جو بایدن در دوره اخیر در حال ارزیابی حکومت بشار اسد و بازنگری‌ها برخی سیاست‌های خود در قبال سوریه است.
انتشار گزارش‌ها در مورد نقض دوباره قوانین بین‌الملل و تلاش برای تولید مجدد سلاح شیمیایی از سوی حکومت اسد، احتمالا به تعیین مجازات‌های جدیدی علیه دمشق و سران آن منجر خواهد شد.
