یک مقام ارشد کاخ سفید روز دوشنبه ۲۵ اردیبهشت اعلام کرد شواهد بیشتری در مورد «مشارکت بیسابقه نظامی» میان ایران و روسیه وجود دارد و مسکو بهدنبال خرید پهپادهای تهاجمی بیشتر از تهران است.
جان کربی، هماهنگکننده شورای امنیت ملی کاخ سفید، در یک نشست خبری گفت روسیه پس از استفاده از اکثر ۴۰۰ پهپاد انتحاری مدل «شاهد» که پیشتر از ایران خریداری کرده بود، اکنون در تلاش برای خرید پهپادهای جدید از تهران است.
به گفته او، دلایل متعددی وجود دارد که باور کنیم روسیه از این پهپادها برای حمله به اهدافی در خاک اوکراین استفاده خواهد کرد.
اظهارات جان کربی تأییدی بر اظهارات دو روز پیش رئیسجمهور اوکراین در این زمینه است.
ولودمیر زلنسکی روز ۲۳ اردیبهشت در آغاز اولین سفرش به چند کشور اروپای غربی پس از حمله روسیه به اوکراین، گفت: «به لطف تحریمها، شمار موشکهایی که آنها (روسها) تولید میکنند، چندین بار کاهش یافته است اما چالشهایی مانند ایران وجود دارد که دوباره بیش از یکهزار پهپاد و سلاحهای دیگر را به آنها (روسها) فروخته است».
آقای زلنسکی افزود سخنانش را براساس «اطلاعات دقیق» بیان میکند. او تصریح کرد که روسیه از سلاحهای مشابهی که در یک سال اخیر از ایران دریافت کرده، برای کشتن مردم اوکراین و ضربه به زیرساختهای کشور استفاده کرده است.
علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز دوم فروردین امسال در یک سخنرانی در مشهد گفته بود: «ما حمایت از جبهه مقاومت را صریحا اعلام میکنیم و حضور در جنگ اوکراین را قاطعانه رد میکنیم. بهدروغ ادعا کردند که ایران در جنگ اوکراین مشارکت دادر؛ ابدا چنین چیزی نیست».
روسیه پس از آغاز حمله به اوکراین متوجه شد اهدافش در زمینه تسلط بر این کشور و ساقط کردن دولت حاکم بر کییف سریع بهدست نخواهد آمد، متوجه نیاز تسلیحاتی خود شد و همکاریهای نظامی و غیرنظامی روسیه و ایران گسترش یافت.
اما روسیه همزمان تلاش کرده است که از کشورهای دیگری چون هند، چین و متحدین پیشین خود در جمهوریهای شوروی پیشین تجهیزات نظامی خریداری کند.
هفته گذشته بحث شدیدی در پارلمان آفریقای جنوبی در مورد ارسال کشتی حامل تسلیحات به روسیه درگرفت و آمریکا از دولت آفریقای جنوبی به صراحت انتقاد کرد.
هماهنگکننده ارتباطات راهبردی شورای امنیت کاخ سفید روز دوشنبه گفت همکاریهای نظامی ایران و روسیه «برای اوکراین، منطقه و جامعه بینالمللی زیانبار است».
او گفت واشینگتن در پی راههایی برای تحریم بیشتر ایران و روسیه، پس از رایزنی با سازمان ملل و متحدین خود است.
آقای کربی اظهار داشت تعاملات بین تهران و مسکو «دوجانبه» و «تمام عیار» است و ایران نیز بهدنبال خریدهای نظامی بیشتر از روسیه، شامل بالگرد تهاجمی، رادارها و هواپیماهای آموزشی رزمی از نوع «یاک۱۳۰» است.
جان کربی با یادآوری اینکه ایران تلاش برای نهایی کردن قرارداد خرید جنگنده سوخو-۳۵ از روسیه را تأیید کرده است، گفت که ارزش این معاملات میلیاردها دلار است.
شماری از رسانههای تهران در روزهای گذشته گزارش دادند که نخستین جنگندههای روسی سوخو- ۳۵ در روزهای آتی وارد ایران خواهد شد.
شهریار حیدری، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس، دو ماه پیش گفته بود که این جنگندهها اوایل سال ۱۴۰۲ وارد کشور میشوند.
او افزوده بود ایران سامانههای پدافند هوایی، موشکی و بالگردها را نیز از روسیه دریافت خواهد کرد اما در این باره توضیح بیشتری نداد.