دور اول انتخابات ریاست جمهوری فرانسه در حالی روز یکشنبه دهم آوریل برگزار میشود که اغلب ۱۲ نامزد این انتخابات پیشتر نیز بخت خود را برای رسیدن به کاخ الیزه آزمودهاند.
با این حال در میان آنان برخی برای اولین بار وارد عالیترین رقابت سیاسی در کشور خود میشوند. مردم از برخی از این کهنهکارها و تازهواردها استقبال کردهاند و برخی دیگر را نسبتاً نادیده گرفتهاند.
نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه کیستند، چه سوابقی دارند و با چه برنامهها و وعدههایی قصد دارد آرای عمومی را به نفع خود جلب کنند؟
۱. امانوئل مکرون
امانوئل مکرون ۴۴ ساله که اکنون ریاست جمهوری فرانسه را برعهده دارد، بسیار امیدوار است بار دیگر به این مقام انتخاب شود. اکثر نظرسنجیهای مختلف نیز تاکنون او را پیروز نهایی انتخابات اعلام کردهاند، اما به قول خودش «هیچ چیز از قبل نوشته نشده است.»
مکرون در مدرسه ملی علوم اداری فرانسه تحصیل کرده است. این مدرسه که در سال ۲۰۲۱ منحل شد، به پرورش کارمندان عالیرتبه دولت میپرداخت و بسیاری از دولتمردان فرانسوی در «جمهوری پنجم» در آنجا درس خوانده بودند.
مکرون سابقه کار در بانک دارد و همچنین وزیر اقتصاد دولت فرانسوا اولاند بود.
در سال ۲۰۱۷ در حالی که فقط ۳۹ سال داشت، در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به پیروزی رسید و عنوان جوانترین رئیسجمهور این کشور به او داده شد. پیش از او، ناپلئون بناپارت در سال ۱۸۴۸، وقتی ۴۰ ساله بود در فرانسه به قدرت رسید.
بر اساس تحلیلها و ارزیابیهای منتشر شده، برنامه انتخاباتی مکرون در این دور از انتخابات نسبت به سال ۲۰۱۷، «لیبرالتر» شده و او خواهان آن است که «هر کس کار بیشتر» انجام دهد.
خطوط اصلی برنامههای مکرون بر تکمیل اصلاحات بازنشستگی شامل افزایش سن قانونی بازنشستگی به ۶۵ سال، استقلال بیشتر برای مؤسسات آموزشی، و افزایش قدرت خرید مردم است.
۲. مارین لوپن
مارین لوپن، رهبر حزب «تجمع ملی»، که در رتبه دوم نظرسنجیها (حدود ۲۰ درصد آرا در مرحله اول انتخابات) قرار دارد، دومین بخت انتخابات ریاست جمهوری فرانسه است.
او که در سال ۲۰۱۷ نیز با مکرون به مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری راه یافت، بسیار امیدوار است این بار بتواند اصلیترین رقیبش را شکست دهد.
امیدواری لوپن در شرایطی است که از زمان ژاک شیراک، دو رئیسجمهور بعدی فرانسه فقط یک دوره در این مقام بودند.
مارین لوپن ۵۳ ساله که از ۲۰۱۱ رهبری حزبش را (که پیشتر «جبهه ملی» نام داشت) در دست گرفته، در انتخابات ریاست جمهوری سال ۲۰۱۲ نیز نامزد شده بود، اما در همان مرحله اول شکست خورد.
دختر ژان ماری لوپن طی سالها اخیر با فاصله گرفتن از پدرش، به هواداران خود افزوده و اکنون حتی برخی نظرسنجیها احتمال پیروزی او را در دور دوم انتخابات مطرح میکنند.
او که شغل اصلیاش وکالت است، مدت زیادی نماینده فرانسه در پارلمان اروپا و همچنین اکنون نماینده پارلمان فرانسه است.
از محورهای اصلی برنامههای اقتصادی او، کاهش مالیات بر ارزش افزوده به ۵.۵ درصد برای برق، گاز و سوخت است.
لوپن همچنین خواستار برگزاری یک همهپرسی برای محدود کردن مهاجرت به فرانسه و همچنین ارائه یک لایحه به منظور مبارزه با اسلامگرایی «در همهجا» شده است.
۳. ژان لوک ملانشون
ژان لوک ملانشون ۷۰ ساله، سیاستمدار باسابقه فرانسوی، امید اول چپگراها در فرانسه است.
او که سال ۲۰۰۸ حزب سوسیالیست فرانسه را ترک کرد، از آن پس هر دوره مستقلاً در انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نامزد شده و مواضع سیاسی اقتصادی او از دید ناظران، چپ رادیکال ارزیابی شده است.
ملانشون که مثل لوپن اکنون نماینده پارلمان فرانسه است، در روزهای اخیر با اقبال رأیدهندگان مواجه شده و آرای او در نظرسنجیها بیشتر شده است.
این نامزد چپگرا مردم را فراخوانده که با رای دادن به او از تکرار مکرون-لوپن در دور دوم انتخابات ریاست جمهوری جلوگیری کنند.
ملانشون همچنین منتقد جدی «جمهوری پنجم» است و بارها خواستار گذار به «جمهوری ششم» شده تا در آن، نظام سیاسی فرانسه بیشتر پارلمانی باشد و اختیارات بیشتری به نمایندگان مردم داده شود.
او همچنین در نظر دارد در صورت راهیابی به الیزه، یک فرمان اضطراری اجتماعی را در زمینه کنترل قیمتها صادر کند و حداقل دستمزد در فرانسه را نیز افزایش دهد.
ملانشون در زمینه حفظ محیط زیست نیز برنامههایی را ارائه داده است.
۴. اریک زمور
اریک زمور ۶۳ ساله، روزنامهنگار سابق روزنامه فیگارو و شبکه سینیوز، برای اولین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری شده است. برنامههای این نامزد انتخابات که از سوی منتقدانش به افراطگرایی متهم شده، بیشتر بر مسائل هویتی و ملی تاکید دارد.
او وعده داده مهاجرت در فرانسه را به «صفر» برساند و حجاب زنان در مکانهای عمومی را ممنوع کند. همچنین به ازای تولد هر بچه در مناطق روستایی فرانسه، کمکهزینه ۱۰ هزار یورویی پرداخت کند.
ورود اریک زمور به کارزارهای انتخاباتی یک شروع خوب بود و از او به عنوان «پدیده» این انتخابات نام برده میشد. اما وقوع جنگ در اوکراین، کارزار انتخاباتی او را با مشکل مواجه کرد، زیرا اظهاراتش به نفع مسکو تلقی شد و همچنین موضعگیریاش درباره پناهجویان اوکراینی چندان به مذاق مردم خوش نیامد.
۵. والری پکرس
والری پکرس ۵۴ ساله ثروتمندترین نامزد در میان ۱۲ نامزد انتخابات و همچنین، اولین نامزد زن جناح راست میانه فرانسه در انتخابات ریاست جمهوری این کشور است. او در زمان ریاست جمهوری همحزبیاش نیکلا سارکوزی، وزیر بودجه بود و اکنون ریاست استان ایل دو فرانس به مرکزیت پاریس را بر عهده دارد.
بر اساس نظرسنجیها میزان استقبال به پکرس از زمان پیروزی او در انتخابات درونحزبی تاکنون، روز به روز، کاهش یافته و به نظر میرسد برخی از رأیدهندگان که قبلاً تمایل به او داشتند به سمت دیگر نامزدها به ویژه لوپن رفتهاند.
با این حال، در صورت پیروزی پکرس در انتخابات ریاست جمهوری، دستمزد فرانسویها از همین تابستان به میزان ۳ درصد افزایش خواهد یافت و میزان مهاجرت به فرانسه نیز محدود خواهد شد. او در این زمینه از اجرای سیاست سهمیهبندی برای مهاجرت سخن گفته است.
همچنین افزایش نیروگاههای هستهای در فرانسه برای قطع وابستگی به انرژیهای فسیلی در سال ۲۰۵۰ یکی دیگر از برنامههای این نامزد است.
۶. یانیک ژادو
با وجود این که هر کدام از نامزدهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه برنامههایی را در زمینه محیط زیست ارائه کردهاند، اما یانیک ژادو ۵۴ ساله، نامزد اصلی اکولوژیستهاست. ژادو در انتخابات سال ۲۰۱۷، به حامیان بنوآ آمون، نامزد حزب سوسیالیست در آن انتخابات پیوسته بود.
او که پیشتر ریاست سازمان غیردولتی «صلح سبز» فرانسه را برعهده داشته، توانست در انتخابات پارلمان اروپا در سال ۲۰۱۹، سبزها را با ۱۳.۵ درصد آرا به مقام سوم این انتخابات برساند.
از جمله برنامههای شاخص این نامزد اکولوژیست میتوان به ممنوعیت شکار در تعطیلات آخر هفته و تعطیلات مدارس اشاره کرد.
همچنین کمک به خانوادههای کمدرآمد برای نوسازی در زمینه انرژی و صدور یک کارت ویژه برای جوانان که بتوانند بدون محدودیت از حملونقل عمومی در همه جای فرانسه استفاده کنند، از دیگر برنامههای ژادو است.
اما او در نظرسنجیها رأی چندانی را به دست نیاورده و تا راهیابی به مرحله دوم انتخابات ریاست جمهوری فرانسه فاصله زیادی دارد.
۷. فابین روسل
فابین روسل ۵۲ ساله و عضو حزب کمونیست فرانسه برای اولین بار نامزد انتخابات ریاست جمهوری این کشور شده است. این روزنامهنگار سابق اکنون عضو پارلمان فرانسه است و در نظرسنجیها میزان آرای احتمالی به او دو تا پنج درصد ارزیابی شده است.
افزایش دستمزدها، مستمریها، کمکهای اجتماعی و ایجاد درآمد برای دانشجویان و همچنین افزایش مالیات از جمله سه برابر شدن مالیات بر ثروت از جمله برنامههای اقتصادی اوست.
این نامزد کمونیست برخلاف مکرون خواستار کاهش سن بازنشستگی است و در زمینه قطع وابستگی به انرژیهای فسیلی هم خواستار افزایش انرژیهای تجدیدپذیر است.
همچنین ملی کردن برخی بخشهای خصوصی از جمله بزرگراههای فرانسه یا شرکتهای بیمه از دیگر برنامههای اوست.
۸. آن هیدالگو
آن هیدالگو ۶۲ ساله و شهردار سوسیالیست پاریس با وجود سفرهای متعدد انتخاباتی هنوز نتوانسته موفقیت چندانی در کارزارهای انتخابات ریاست جمهوری فرانسه به دست آورد.
این بازرس سابق کار، پیشتر عضو دفتر مارتین اوبری، از چهرههای سرشناس حزب سوسیالیست فرانسه بود؛ زمانی که اوبری وزارت کار را در فاصله سالهای ۱۹۹۷ تا ۲۰۰۲ برعهده داشت.
او جایگاه چندانی در نظرسنجیها ندارد و با وجود تعدد نامزدهای چپگرا هنوز حاضر به کنارهگیری از نامزدی در انتخابات نشده است.
افزایش حداقل دستمزد، افزایش حقوق معلمان و طرح نوسازی انرژی برای ساختمانها از وعدههای انتخاباتی آن هیدالگو است.
۹. ژان لاسل
ژان لاسل ۶۶ ساله نامزد حزب «مقاومت میکنیم» است که در انتخابات سال ۲۰۱۷ هم نامزد شده بود و فقط کمی بیش از یک درصد آرا را به دست آورده بود. او از سال ۲۰۰۲ تاکنون نماینده پارلمان فرانسه و همزمان شهردار یک شهر کوچک در جنوب فرانسه است.
این نامزد در شعارهای انتخاباتی خود بر خواستههای روستاییان و کارگران تاکید دارد و خواستار افزایش حقوق آنان است.
۱۰. نیکلا دوپون انیان
نیکلا دوپون انیان ۶۱ ساله برای سومین بار است که نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه میشود. او در سال ۲۰۱۲ کمتر از دو درصد آرا و در سال ۲۰۱۷ کمتر از پنج درصد آرا را به دست آورد و در دور دوم از مارین لوپن حمایت کرد.
دوپون انیان اعتقاد راسخی به حفظ حاکمیت ملی فرانسه دارد اما حضور نامزدی چون اریک زمور در این دور از انتخابات، بخت دوپون انیان را نسبت به قبل هم کمتر کرده است.
او اکنون نماینده پارلمان فرانسه است و از مخالفان اتحادیه اروپا به شمار میرود. این نامزد همچنین خواستار تعیین سالانه سقف پذیرش مهاجر، از سوی پارلمان فرانسه شده تا میزان مهاجرت به این کشور کنترل شود.
۱۱. ناتالی آرتو
ناتالی آرتو ۵۲ ساله معلم است. او چندین بار نامزد انتخابات پارلمانی در فرانسه و اروپا شده است. او در دو دوره پیشین انتخابات ریاست جمهوری فرانسه نیز نامزد بود، اما هر بار کمتر از یک درصد آرا را به دست آورد.
آرتو مدافع «کمونیسم انقلابی» و «مبارزات جمعی» در محیط کار است و معتقد است هیچ دستمزد یا مستمری در فرانسه نباید کمتر از دو هزار یورو باشد.
۱۲. فیلیپ پوتو
فیلیپ پوتو ۵۴ ساله کارگر و فعال صنفی سابق است که در طبقهبندیهای سیاسی «کاندیدای چپ افراطی» خوانده میشود. او نیز مثل تعدادی دیگر از نامزدهای این دوره، برای سومین بار پیاپی است که نامزد انتخابات ریاست جمهوری فرانسه میشود.
گسست از سرمایهداری و به ویژه ملی کردن صنعت دارو و «خلع سلاح پلیس» و حتی «توقف انرژی هستهای در ۱۰ سال آینده» از شعارهای رادیکال اوست.