بانک جهانی اعلام کرد در سال جاری و آینده «چشم‌انداز تاریکی» پیش روی اقتصاد جهانی است و همچنین پیش‌بینی کرد رشد اقتصادی ایران امسال کمتر از سال ۲۰۲۳ خواهد بود.
گزارش سالانه «چشم‌انداز اقتصادی جهان» که روز جمعه ۲۲ دی‌ماه در وب‌سایت این نهاد بین‌المللی منتشر شده، می‌گوید رشد اقتصادی جهان در سال ۲۰۲۴ برای سومین سال متوالی نزولی خواهد بود و به ۲.۴ درصد خواهد رسید.
همچنین سرانه سرمایه‌گذاری جهانی در سال جاری تنها ۳.۷ درصد رشد خواهد داشت که نصف حجم سرمایه‌گذاری‌های سالانه طی دو دهه گذشته است.
علت افت شتاب رشد اقتصادی جهان، ادامه سیاست‌های مالی انقباضی دولت‌ها برای مقابله با تورم، محدودیت‌های ارائه وام، همچنین وضعیت ضعیف تجارت و سرمایه‌گذاری جهانی است.
افت رشد اقتصادی، خصوصاً گریبان‌گیر کشورهای پیشرفته و ثروتمند خواهد بود و انتظار می‌رود تولید ناخالص داخلی این کشورها تنها ۱.۲ درصد رشد داشته باشد و این رقم خصوصا برای کشورهای حوزه یورو و ژاپن کمتر از یک درصد خواهد بود.
طی سال گذشته تجارت جهانی تقریباً هیچ رشدی را شاهد نبود و حتی تجارت کالا مقداری افت نشان می‌دهد.
بخشی از این کاهش به خاطر کم شدن تقاضا و در پی آن، قیمت کالاهای اساسی و انرژی است؛ طوری که قیمت انواع فلزات در سال گذشته ۴۰ درصد، قیمت اقلام خوراکی ۹ درصد و قیمت نفت کاهش ۱۸ درصدی در جهان داشت.
انتظار می‌رود قیمت فلزات و مواد خوراکی در سال جاری نیز کاهش یابد و قیمت نفت نیز ثابت بماند.
به‌رغم این وضعیت، شمار انسان‌هایی که با عدم امنیت غذایی در جهان مواجه هستند، از ۶۲۴ میلیون نفر در سال ۲۰۱۷ به ۹۰۰ میلیون نفر در سال گذشته اوج گرفته است که بخش اعظم آن به خاطر تبعات بحران اقتصادی جهان در دوران همه‌گیری کرونا است.
انتظار می‌رود تورم جهانی در سال جاری به ۳.۷ درصد و در سال آینده به ۳.۴ درصد کاهش یابد.
پیش‌بینی وضعیت اقتصاد ایران
سقوط تورم جهانی به زیر ۴ درصد در حالی است که ایران، به رغم فروش نفت و رشد اقتصادی بالاتر، با تورم بالای ۴۰ درصدی دست به گریبان است و دست‌کم در میان‌مدت امیدی به بهبود این وضعیت نیست.
بانک جهانی در گزارش جدید خود برآورد کرده که رشد اقتصادی ایران در سال گذشته میلادی ۴.۲ درصد بوده است. این رقم تقریباً دو برابر پیش‌بینی‌های قبلی این نهاد بین‌المللی است.
این گزارش رشد بیش از انتظار تولید و صادرات نفت ایران را عامل رشد اقتصادی بالاتر ایران در سال ۲۰۲۳ عنوان کرده است.
آمارهای اوپک نیز نشان می‌دهد متوسط تولید روزانه نفت ایران با رشدی ۱۲ درصدی از ۲.۵۵ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۲ به ۲.۸۵ میلیون بشکه در سال ۲۰۲۳ رسیده داشت. این رقم در پایان سال گذشته میلادی از ۳.۱ میلیون بشکه نیز فراتر رفت.
طبق برآورد شرکت اطلاعات کالا، کپلر، متوسط صادرات روزانه نفت ایران در سال ۲۰۲۰ حدود ۷۲۰ هزار بشکه بود که در سال ۲۰۲۳ به حدود ۱.۲۵ میلیون بشکه اوج گرفت.
بخشی از این افزایش از محل رشد تولید نفت و بخش دیگر از محل فروش دهها میلیون بشکه ذخایر نفت بی‌مشتری کشور تأمین شده است.
با این‌حال، به رغم افزایش ۱۲ درصدی تولید و۷۰ درصدی حجم صادرات نفت کشور، بحران‌های اقتصادی ایران کماکان وخیم‌تر می‌شود.
بدون در نظر گرفتن فساد گسترده مالی و مدیریت ناکارآمد دولت، هدررفت بخش قابل توجهی از درآمدهای نفتی ایران در روند دور زدن تحریم‌ها، از جمله تخفیف‌های گسترده به پالایشگاه‌های چینی و همچنین افت ۱۸ درصدی قیمت نفت در بازارهای جهانی طی سال گذشته از جمله مواردی است که باعث شده گشایشی در اقتصاد ایران از محل افزایش صادرات نفت حاصل نشود.
بانک جهانی همچنین پیش‌بینی کرده است که رشد اقتصادی ایران از ۴.۲ درصد در سال گذشته میلادی به ۳.۷ درصد در سال جاری کاهش یابد.
