محمد جواد ظریف، وزیر خارجه ایران، در گفتوگویی که روز یکشنبه دوم اردیبهشت از شبکه خبری سیبیاس آمریکا پخش خواهد شد، گزینهٔ ازسرگیری «پرشتابتر» فعالیت هستهای جمهوری اسلامی، در صورت خروج آمریکا از این توافق را منتفی ندانست.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری آمریکا، برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) را بدترین توافق ممکن خوانده و ضربالاجلی را برای «رفع ایرادهای برجام» تعیین کرده که ۲۲ اردیبهشت بهپایان میرسد.
وزیر خارجه ایران که در حال حاضر در نیویورک به سر میبرد در شبکه سیبیاس و در برنامه «رویارو با ملت» به میزبانی مارگارت بِرِنان گفت ایران در نقض توافق پیشقدم نخواهد شد، اما طرفهای مقابل باید بدانند که اگر برجام را نقض کنند، از کارشان پشیمان خواهند شد.
در این مصاحبه، مجری این برنامه از وزیر خارجه ایران پرسید: «به نظر میآید حرف شما این است که تصمیمتان به قدم بعدی رئیسجمهور ترامپ بستگی دارد. به این معنی که منتظر میشوید ببینید او در روز ۱۲ ماه مه [۲۲ اردیبهشت] چه اقدامی میکند و اینکه آیا تحریمها را دوباره علیه ایران اعمال میکند یا نه، و بعد تصمیم میگیرید که پیامدهای آن چه خواهد بود؟»
محمدجواد ظریف در پاسخ گفت: «ما برای خود چند گزینه در نظر گرفتهایم که آمادهاند و این گزینهها شامل از سرگیری فعالیتهای هستهایمان، با شتابی بسیار بیشتر از گذشته، هم میشود».
وی افزود: «تمامی این گزینهها در توافق، پیشبینی شده و آماده اجرا هستند و ما تصمیم لازم را در زمان مقضی خواهیم گرفت».
مجری برنامه در ادامه از وزیر خارجه ایران پرسید که «اگر رئیسجمهور ترامپ دوباره ایران را تحریم کند، شما آماده از سرگیری برنامه هستهای خود هستید؟ حتی اگر بقیه دنیا بگوید این کار را نکنید؟»
آقای ظریف در پاسخ گفت: «آشکار است که وقتی توافق به هم خورده باشد، بقیه دنیا نمیتواند از ما بخواهد بهطور یکجانبه و یکطرفه آن را اجرا کنیم».
وزیر خارجه جمهوری اسلامی روز ۳۱ فرودین ماه نیز گفته بود خروج آمریکا از برجام پیامدهای «بسیار ناخوشایندی» برای واشینگتن در پی خواهد داشت.
با نزدیک شدن به موعد مقرر برای تمدید تعلیق تحریمها توسط آمریکا و همچنین ضربالاجل این کشور به همتایان اروپاییاش در رفع آنچه کاخ سفید معایب برجام میداند، تلاشهای دیپلماتیک برای نگه داشتن آمریکا در برجام افزایش یافتهاست.
قرار است امانوئل مکرون، رئیسجمهوری فرانسه و آنگلا مرکل، صدراعظم آلمان، هفته جاری در سفرشان به آمریکا با رئیسجمهوری این کشور درباره برجام نیز گفتوگو کنند.
قدرتهای غربی و ایران پیش از این در شرایطی در مورد برجام به توافق رسیدند که غرب از احتمال ساخت بمب اتم در ایران از طریق غنیسازی اورانیوم با درجات بالا نگران بود و ایران نیز تحریمهای حاصل از این نگرانی علیه خود را «ظالمانه» دانسته و خواستار رفع آنها بود.
روز شنبه، یکم اردیبهشت، علیاکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران نیز درباره احتمال از سرگیری غنیسازی اورانیوم توسط جمهوری اسلامی گفت: «هر زمان نظام تصمیم بگیرد، مانند یک ارتش آماده حرکت هستیم، هرچند که امیدواریم طرف مقابل سر عقل بیاید و کاری نکند که هم خودش را و هم دیگران را به دردسر بیندازد».
به گزارش خبرگزاری ایرنا، آقای صالحی که در حاشیه یک جلسه در تهران سخن میگفت، در پاسخ به پرسشی در مورد تواناییهای سازمان انرژی اتمی در صورت خروج آمریکا از برجام گفت: «همانطور که رئیسجمهور فرمودند از نظر فنی برای همه سناریوها آمادگی داریم».
رئیس سازمان انرژی اتمی ایران با بیان اینکه «یکی از مواردی که قبلاً برای آگاهی طرف مقابل اعلام کردیم توان ایران در برگرداندن چهار روزه غنیسازی ۲۰ درصد است»، اضافه کرد: «به گونهای آماده هستیم که طرف حیرتزده خواهد شد».
تهدید دوطرفه آمریکا و ایران در مورد برجام در حالی صورت میگیرد که اسحاق جهانگیری، معاون اول رئیسجمهوری، روز ۲۳ فروردین از تأثیر منفی این روند بر روحیه مردم ایران و ارزش واحد پول ایران سخن گفتهبود.
وی با یادآوری اینکه «حس امید» در جامعه در زمان امضای برجام تأثیر مثبتی بر بازار مالی کشور گذاشتهبود، بدون اشاره به جزئیات، «کشورهای خارجی» را متهم کرد که «میخواهند حس ناامیدی را در بین مردم گسترش دهند».
بحران اخیر ارزی ایران باعث شد که دلار در بازار حتی مرز شش هزار تومان را رد کند و دولت حسن روحانی برای مقابله با این روند به صدور دستورالعمل و برخورد با صرافیها روی آورده است.
حسن روحانی، رئیسجمهوری ایران روز شنبه گفت که تصمیمات ارزی دولتش «تودهنی پیشدستانه» در ارتباط با ضربالاجل آمریکا در مورد برجام است.