همزمان با هشدار وزیر خارجه ایران درباره «پیامدهای» قرار گرفتن سپاه پاسداران در فهرست سازمانهای تروریستی ایالات متحده، فرمانده کل سپاه نیز تهدید کرد که در این صورت، نیروهای آمریکایی در منطقه «از آرامش برخوردار نخواهند بود».
محمدعلی جعفری، فرمانده کل سپاه پاسداران، روز یکشنبه ۱۸ فروردین تهدید کرد که اگر این نیروی نظامی در فهرست سازمانهای تروریستی ایالات متحده قرار گیرد، «ارتش و نیروهای امنیتی آمریکا در منطقه غرب آسیا از آرامش امروز برخوردار نخواهند بود».
وی این اظهارنظر را در واکنش به گزارشهای منتشره در روزهای گذشته بیان کرد که حاکی از تصمیم احتمالی واشینگتن برای قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی است.
احتمال میرود تصمیم آمریکا در این باره روز دوشنبه یا سهشنبه این هفته اعلام شود.
بر اساس گزارش سپاه نیوز، آقای جعفری گفته است: «اگر آمریکاییها دست به چنین حماقتی بزنند و امنیت ملی ما را به مخاطره بیندازند، مطابق سیاستهای نظام جمهوری اسلامی ایران اقدامات مقابله به مثل را عملیاتی و در دستور کار قرار خواهیم داد».
وی جزئیات بیشتری اعلام نکرده است ولی احتمال دارد که منظور وی مشخصا هدف قرار دادن نیروهای آمریکایی در عراق باشد.
آقای جعفری در مهرماه ۹۶ نیز در واکنش به احتمال قرار گرفتن این نیروی نظامی در فهرست سازمانهای تروریستی آمریکا گفته بود که «اگر این خبر صحیح باشد ارتش آمریکا را همسنگ داعش در نظر خواهیم گرفت».
سپاه پاسداران از طریق بازوی خارجی خود، نیروی قدس، برخی از گروههای شبهنظامی شیعه عراقی را آموزش داده و مسلح کرده است. این گروههای تندرو از مخالفان اصلی حضور سربازان آمریکایی در عراق هستند.
در همین حال وزیر خارجه ایران تهدید کرد که این اقدام احتمالی آمریکا «پیامدهایی» برای نیروهایش در منطقه به دنبال خواهد داشت.
محمد جواد ظریف در صفحه توئیتر خود نوشت: «آنهایی که نتانیاهو اولویت اولشان است و مدتهاست که برای قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست گروههای تروریستی تلاش میکنند، به درستی از پیامدهای این کار برای نیروهای آمریکایی در منطقه مطلعاند. در حقیقت آنها به دنبال این هستند که به نیابت از او (نتانیاهو) آمریکا را به یک باتلاق بکشانند».
آقای ظریف در پیام خود با انتشار تصاویری از رئیسجمهوری آمریکا و جان بولتون مشاور امنیت ملی او افزود: «دونالد ترامپ باید این را بهتر بداند تا وارد یک فاجعه دیگر برای آمریکا نشود».
روز یکشنبه همچنین ۲۵۵ نماینده مجلس ایران در بیانیهای اعلام کردند که در صورت این اقدام آمریکا، «اقدام متقابلی با قید دو فوریت انجام خواهیم داد تا هیات حاکمه آمریکا از اقدام بیجا و احمقانه خود پشیمان شود».
روز شنبه نیز حشمتالله فلاحتپیشه، رئیس کمیسیون امنیت ملی و سیاست خارجی مجلس در صفحه توئیتر خود نوشته بود: «در صورت قرار دادن سپاه در فهرست گروههای تروریستی آمریکا، نظامیان این کشور را در کنار داعش در فهرست سیاه تروریستها قرار میدهیم».
ایالات متحده در حال حاضر دهها فرد و نهاد مرتبط با سپاه پاسداران را در فهرست سیاه خود قرار داده، اما این نهاد تاکنون به عنوان یک سازمان واحد در فهرست گروههای تروریستی وزارت خارجه آمریکا نبوده است.
وزارت خزانهداری آمریکا در سال ۲۰۰۷ نیروی قدس سپاه را به اتهام «حمایت از تروریسم» در فهرست سیاه خود قرار داد و آن را بازوی اجرایی سیاستهای جمهوری اسلامی در «حمایت از تروریستها و گروههای شورشی» دانست.
این وزارتخانه در اکتبر سال ۲۰۱۷ نیز کلیت سپاه پاسداران را در فهرست سازمانهای تروریستی قرار داده بود، ولی وزارت خارجه ایالات متحده هنوز این کار را نکرده است.
تصمیم احتمالی روز دوشنبه یا سهشنبه آمریکا در این زمینه از سوی وزارت خارجه اعلام خواهد شد. اقدام یاد شده در سالگرد خروج دولت دونالد ترامپ از برجام صورت خواهد گرفت که باعث بازگشت تحریمهای معلق شده ایران در سال ۲۰۱۸ شد.
اثرات تحریم آمریکا بر سپاه
هر چند سپاه پاسداران کنترل و نفوذی گسترده در اقتصاد ایران دارد، ولی مجازات جدید آمریکا علیه سپاه میتواند اثرات محدودی داشته باشد.
اگر قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی آمریکا با استثنائات یا برخی معافیتها روبرو نشود، ممکن است نظامیان و دیپلماتهای آمریکایی از تماس با نهادهای عراقی و لبنانی که با مقامات سپاه پاسداران یا افراد مرتبط با آنها در تماس هستند، منع شوند.
با این حال به گفته خبرگزاری آسوشیتدپرس، این اقدام میتواند فعالیت نظامی و سیاسی آمریکا را بویژه در عراق به طرز قابل توجهی پیچیده کند؛ جایی که شبهنظامیان شیعه و احزاب عراقی با حکومت ایران ارتباط تنگاتنگ دارند.
در ارتباط با لبنان نیز، قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست تروریستی از منظر واشینگتن، کار را برای دیپلماتهای آمریکا، در خصوص ارتباط با مهرههای ذینفوذ در این کشور محدودتر خواهد کرد.
سپاه پاسداران ایران با حزبالله که بخشی از دولت لبنان محسوب میشود، ارتباط نزدیک دارد. حزبالله پیشاپیش از سوی آمریکا سازمان تروریستی توصیف شده و با وجود حضور نیروهای حزبالله در مجلس و دولت لبنان، آمریکا از برقراری تماس با آنها خودداری کرده است؛ از سوی دیگر، آمریکا تاکنون به کمکهای نظامی خود به ارتش لبنان ادامه داده و با آن همکاری دارد.
اگر قرار دادن سپاه پاسداران در فهرست تروریستی آمریکا با استثنائات یا برخی معافیتها روبرو نشود، ممکن است نظامیان و دیپلماتهای آمریکایی از تماس با نهادهای عراقی و لبنانی که با مقامات سپاه پاسداران یا افراد مرتبط با آنها در تماس هستند، منع شوند.
پنتاگون، وزارت دفاع آمریکا، و همچنین آژانسهای اطلاعاتی آمریکا پیشتر در خصوص اثرات قرار دادن نام سپاه پاسداران در فهرست تروریستی، به نحوی که مانع از برقراری تماس آمریکا با مقامات و مسئولین کشورهایی باشد که با نیروهای سپاه پاسداران ایران در ارتباط هستند، ابراز نگرانی کردهاند.
نگرانیهای یاد شده از سوی نهادهای اطلاعاتی و امنیتی آمریکا همان دلایلی است که مانع از آن شده بود که دولتهای پیشین این کشور نام سپاه پاسداران را در سیاهه تروریستی قرار دهند.
افزون بر موارد پیچیده یاد شده، فرماندهان آمریکایی نگران هستند که تروریستی نامیدن سپاه پاسداران، جمهوری اسلامی ایران را به دست زدن به اقدامات تلافیجویانه در منطقه سوق دهد.
یک مقام رسمی آمریکایی، که نخواست نامش فاش شود و اختیار مطرح کردن علنی این بحث را نداشته، به آسوشیتدپرس گفته است که فرماندهان نگران کشورش، به نظامیان باقی مانده آمریکا در عراق، سوریه و سایر نقاط نسبت به احتمال تحرکات واکنشی ایران هشدار خواهند داد.