گرانی مواد غذایی؛ موتور پیش‌برنده نرخ تورم فروردین

تورم غذایی در فروردین ماه امسال به ۱۱٫۲ درصد بالغ شد

مرکز آمار ایران، نرخ تورم متوسط در فروردین ماه امسال را ۸٫۱ درصد اعلام کرد، این در حالی است که بانک‌مرکزی نرخ تورم متوسط فروردین را ۹٫۲ درصد محاسبه کرده‌است.

بر اساس اعلام مرکز آمار ایران، نرخ تورم متوسط در فروردین ماه در مقایسه با تورم اسفندماه، یک دهم واحد درصد کاهش داشته‌است، حال آنکه بنا بر اعلام بانک مرکزی، نرخ تورم متوسط روندی فزاینده نسبت به تورم متوسط پارسال داشت و هشت دهم واحد درصد افزایش یافت.

در مجموع کاهش یک دهم واحد درصدی نرخ تورم در مقایسه و افزایش هشت دهم واحد درصدی نرخ متوسط تورم در گزارش بانک مرکزی، در حالی رقم خورده که در ماه مورد گزارش، نوسانات ارزی شدیدی در بازار ارز تجربه شد و احتمال دارد آن نابسامانی در بازار ارز و جهش قیمت دلار به بیش از ۶ هزار تومان در ماه‌های آتی اثرات تورمی معناداری بر جای بگذارد.

آن طور که مرکز آمار ایران گزارش کرده نرخ تورم نقطه به نقطه فروردین ماه به معنای مقایسه نرخ تورم در دو مقطع فروردین امسال با ماه مشابه پارسال، ۷ درصد بوده است.

نرخ تورم نقطه به نقطه نخستین ماه امسال در گزارش بانک مرکزی، ۷٫۹ درصد به ثبت رسید.

همچنین در گزارش مرکز آمار ایران، نرخ تورم ماهانه که مقایسه نرخ تورم در دو ماه متوالی است، ۱٫۳ درصد گزارش شده است. این نرخ در گزارش بانک مرکزی کمتر از یک درصد -۰٫۸ درصد- به ثبت رسید.

اگر نرخ تورم ماهانه در ماههای آتی در همین محدوده نزدیک به یک درصد یا بالاتر از یک درصد باقی بماند، دور نیست که دستاورد تک‌رقمی بودن نرخ تورم از دست برود.

در روایت های آماری مرکز آمار ایران از نرخ تورم مصرف کننده، از آبان‌ماه پارسال به این سو، همواره نرخ تورم ماهانه در محدوده‌ای کمتر از یک درصد نوسان کرده بود که در نهایت موجب شد تا سال گذشته به روایت مرکز آمار و بانک مرکزی ایران با کنترل نرخ تورم در محدوده تک رقمی کمتر از ۱۰ درصد، کار این شاخص به پایان برسد.

نکته قابل توجه در گزارش مرکز آمار ایران از شاخص قیمت مصرف‌کننده در فروردین ماه امسال، رقم نرخ تورم متوسط گروه عمده «خوراکی‌ها، آشامیدنی ها و دخانیات» است که در این ماه ۱۱٫۲ درصد گزارش شده است.

این شاخص از آن رو اهمیت دارد که تحولات قیمتی این گروه که با نیازهای اولیه انسان مرتبط است، تاثیر بیشتری بر دهک های درآمدی پایین‌تر جامعه دارد و سبد هزینه‌های این خانوارها را متاثر می‌کند.

چند ماهی است که تورم این گروه از تورم گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» پیشی گرفته است، بر اساس گزارش مرکز آمار ایران، تورم گروه عمده «کالاهای غیرخوراکی و خدمات» در فروردین‌ماه ، ۶٫۹ درصد گزارش شده است.

پیشتاز تورم در فروردین‌ماه امسال در میان گروه‌ها و بخش‌های اصلی با ثبت ۱۱٫۴ درصد افزایش، به گروه «آموزش» اختصاص داشت و پس از آن با فاصله‌ای اندک، گروه «خوراکی و آشامیدنی» با ثبت تورم ۱۱٫۳ درصدی در جایگاه دوم قرار گرفت.

پیشتر گروه «بهداشت و درمان»، ماه‌های متوالی صدرنشین تورم در میان گروه‌های اصلی مورد بررسی بود که به نظر می رسد تورم در این گروه اندکی تعدیل شده‌است. شاخص بهای گروه «بهداشت و درمان» در نخستین ماه امسال، به طور متوسط ۷٫۱ درصد رشد داشت.

اما بنا بر روایت بانک مرکزی ایران، در میان گروه‌های اختصاصی همچنان شاخص بهای گروه اختصاصی «خدمت»، پیشتاز تورم بود و در ماه فروردین به ۹٫۸ درصد رسید، تورم کالایی در این ماه ۶٫۱ درصد گزارش شد.

بنا بر گزارش بانک مرکزی و در میان گروه‌های اصلی، بالاترین نرخ تورم متوسط برای گروه «خوراکی ها و آشامیدنی‌ها» به ثبت رسید که رشدی ۱۲٫۳ درصدی را به ثبت رساند.

بالابودن نرخ تورم غذایی در گزارش های بانک مرکزی و مرکز آمار ایران از جمله محورهای مشترک دو گزارش بود که اهمیت و توجه به تحولات قیتی این گروه در ماه‌های آتی را دو چندان می‌کند.

شاید بتوان کمبود عرضه میوه و سبزی در فصل بهار یا گرانی برخی اقلام خوراکی از بابت نابسمانی در بازار ارز و نگرانی‌ها از آینده تامین مالی واردات نهاده‌های تولید در حوزه تولید گوشت قرمز را از جمله عوامل موثر بر رشد شاخص بهای این گروه به حساب آورد.

اما در عین حال، رصد تغییرات قیمت ۱۰ قلم کالای «سبد منتخب رادیو فردا» که شامل کالاهای پرمصرف در سبد غذایی خانوارهای ایرانی است نشان می‌دهد که در فروردین‌ماه، میانگین ساده قیمتی این سبد کالایی در مقایسه با اسفندماه ماه پارسال، ۱٫۴ درصد کاهش یافته است.

بیشترین کاهش قیمتی در میان این اقلام خوراکی، گوجه فرنگی و تخم‌مرغ بود و بیشترین رشد قیمتی در این دو مقطع زمانی به پیاز اختصاص یافت.

در جدول شماره یک، جزئیات تغییر قیمت این اقلام دهگانه قابل مشاهده است.

مبدا مقایسه تغییر قیمت اقلام سبد کالای منتخب رادیو فردا از اسفندماه پارسال به فرودین ماه سال ۹۶، نشان می‌دهد که میانگین قیمتی این سبد کالایی در فروردین امسال نسبت به ماه مشابه پارسال، ۴٫۲ درصد رشد کرده است.

بیشترین افزایش قیمتی در این دو مقطع زمانی مربوط به پیاز بود که ۲۹ درصد گران شد و بیشترین کاهش قیمتی به گوجه فرنگی اختصاص داشت که ۲۹٫۵ درصد ارزان‌تر به دست مشتریان رسید.

جزییات مربوط به تحولات قیمت اقلام حاضر در سبد کالای منتخب رادیو فردا در فرودرین ماه امسال در قمایسه با ماه مشابه پارسال در جدول دو مشاهده می‌کنید.

کمی پیشتر بانک مرکزی با انتشارگزارشی، تغییرات شاخص بهای تولیدکننده در اسفندماه سال ۹۶ را اعلام کرده بود. بر اساس آن گزارش، تورم متوسط تولیدکننده در پایان پارسال، به ۱۰٫۵ درصد رسید.

می‌توان پیش بینی کرد که نرخ تورم تولید در ماههای آتی با تاخیر به زمین مصرف‌کننده برسد و این حوزه را متاثر سازد.

در میان گروه‌های اصلی بررسی شده در گزارش شاخص بهای تولیدکننده، شاخص بهای گروه اصلی ساخت (صنعت)، با رشدی ۱۵٫۱ درصدی پیشتاز تورم تولدیکننده بود و گروه آموزش در رتبه دوم ایستاد.

مرکز آمار ایران، در بررسی‌های خود تاثیر افزایش قیمت طلای ۱۸ عیار و لوازم و تجهیزت کامپیوتری را بر رشد نرخ تورم، از جمله موثرترین عوامل دانسته اما در این گزارش، درباره اثر افزایش قیمت ارز به ویژه دلار آمریکا بر قیمت دیگر کالاها و خدمات در ماه فروردین، سکوت کرده‌است.