در ادامه بحران ارزی در ایران، دولت حسن روحانی روز چهارشنبه ۲۹ فروردین از دستگاه‌های اجرایی خواست یورو را «ارز گزارشگری» قرار دهند و همزمان رهبر جمهوری اسلامی بحران اخیر در بازار ارز ایران را به «بیگانه و دستگاه‌های اطلاعاتی آنها» نسبت داد.
هیأت دولت ایران در نشست روز چهارشنبه‌اش تمامی دستگاه‌های اجرایی را موظف کرد که ارز یورو را به عنوان «ارز مبنای گزارشگری و انتشار آمار، اطلاعات و داده‌های مالی» خود قرار دهند.
مقام‌های دولتی در ایران تاکنون آمارها و گزارش‌های اقتصادی کشور را، همچون تکالیف ارزی، با دلار آمریکا ارائه می‌کردند؛ اما حدود یک سال و نیم پیش ولی‌الله سیف، رئیس بانک مرکزی به طور جدی پیشنهاد کرد که ارز گزارشگری در کشور از دلار به یورو تغییر یابد.
مهدی کسرائی‌پور، مدیرکل سیاست‌ها و مقررات ارزی بانک مرکزی ایران، خرداد سال گذشته به ایرنا گفته بود تغییر واحد ارز گزارشگری «تأثیری بر عملکرد اقتصادی ایران ندارد» چرا که به گفته او در درآمدهای ارزی و همچنین ارز مورد نیاز برای واردات، دلار آمریکا نقش مهمی ندارد و به واسطه وجود تحریم‌های دلاری، این ارز «نه قابلیت انتقال و استفاده در مبادلات بین‌المللی شبکه بانکی کشور را دارد و نه جایگاه ویژه‌ای را در سبد ذخایر ارزی بانک مرکزی به خود اختصاص داده است».
مقام‌های جمهوری اسلامی در توضیح جهش ناگهانی بهای ارز در بازار آزاد که از جمله نرخ هر دلار آمریکا را به رکورد شش هزار تومان رساند، به علل مختلفی مانند «کشورهای خارجی»، «سرویس‌های اطلاعاتی بیگانه»، «دولت‌های خرپول منطقه»، «تلگرام» و «دیگر عوامل غیراقتصادی» اشاره کرده و دستورالعمل‌های جدیدی در این باره صادر کرده‌اند.
پلیس تهران هفته گذشته از بازداشت ۱۲ نفر که آنها را «اخلالگران بازار» خواند خبر داد و ناصر مکارم شیرازی، یکی از مراجع تقلید ساکن قم نیز خواستار اعدام «چند مهره اصلی دلال ارزی» شد.
دولت حسن روحانی نیز با اعلام «دلار تک‌نرخی به قیمت ۴۲۰۰ تومان» و قرار دادن انحصاری مبادلات ارزی در اختیار بانک‌ها، عملیات صرافی خارج از مقررات ابلاغی را «قاچاق» اعلام کرد و همراه داشتن بیش از ۱۰ هزار یورو یا معادل آن را «جرم» دانست.
فریدون خاوند، تحلیلگر اقتصادی ساکن پاریس، با «غیرممکن یا بسیار دشوار» دانستن تاثیرگذاری دستوری بر بازار ارز، مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر آشفتگی بازار ارز در ایران را سیاست خارجی تنش‌آمیز جمهوری اسلامی، به خطر افتادن برجام و احتمال خروج آمریکا از این توافق نام برد.
به هر روی صرافی‌های تهران تاکنون دلاری با بهای ۴۲۰۰ تومان خرید و فروش نکرده‌اند و اساسا بنابر گزارش‌ها، بازار آزاد ارز در روزهای اخیر فعالیت چندانی نداشته و خرید و فروش‌ها عمدتا مخفیانه صورت گرفته است.
خامنه‌ای: رد پای بیگانه در مسائل اخیر بازار ارز
همزمان با سیاست‌های جدید دولت ایران درباره تغییر ارز گزارشگری به یورو، رهبر جمهوری اسلامی یک بار دیگر بحران اقتصادی در کشور را به «بیگانه» نسبت داد.
آیت‌الله علی خامنه‌ای روز چهارشنبه در جمع کارکنان وزارت اطلاعات، با اشاره به «مسائل اخیر در بازار ارز» گفت: «هنگامی که در این مسائل دقت بیشتری می‌شود، رد پای بیگانه و دستگاه‌های اطلاعاتی آنها مشهود است».
به گفته رهبر جمهوری اسلامی، بین «دشمنان» و «نظام اسلامی» یک جنگ اطلاعاتی وجود دارد که به گفته او، «ایجاد نابسامانی مالی و اقتصادی»، «نفوذ و سرقت اطلاعات» و «تغییر باورهای مردم» از شیوه‌ها و روش‌های این جنگ به شمار می‌آید.
پیش از این احمد علوی، اقتصاددان ساکن سوئد، در گفت‌وگو با رادیو فردا، افزایش نرخ ارز در بازار ایران را «قابل پیش‌بینی» دانسته و گفته بود: «از آنجا که برخلاف وعده‌های بانک مرکزی هیچ گونه دگرگونی در ساختار اقتصاد ایران به وجود نیامده، همان عوامل پیشین و بنیادی مانند تورم، هجوم مردم به بازار ارز و ذخیره‌سازی ارز و فرار سرمایه از کشور باعث افزایش مداوم قیمت ارز شده است.»
