عباس عراقچی، معاون سیاسی وزیر خارجه جمهوری اسلامی، که برای شرکت در نشست مشترکی با کشورهای باقیمانده در برجام، راهی پایتخت اتریش شده بود روز یکشنبه پس از پایان این نشست در وین با رسانهها سخن گفت.
وی به خبرگزاری رویترز گفت: «جو نشست سازنده بود و بحثها خوب بودند. نمیتوانم بگویم همه چیز را حل کردیم، میتوانم بگویم تعهد بسیاری وجود دارد.»
به نوشته رویترز آقای عراقچی در عین حال افزود که تهران تا زمانی که منافعش تأمین نشود به کاهش تعهدات برجامیاش ادامه خواهد داد.
نشست فوقالعاده کمیسیون برجام به درخواست بریتانیا، فرانسه، آلمان و ایران، روز یکشنبه، ششم مرداد، در وین آغاز شد و عباس عراقچی رئیس هیئت ایرانی بود.
روز یکشنبه هلگا اشمید، معاون مسئول سیاست خارجی اتحادیه اروپا، با انتشار توئیتی در مورد این جلسه نوشت: «نشست فوقالعاده کمیسیون مشترک برجام آغاز شد تا به نیاز اجرای کامل توافق با ایران، در تمامی جنبههای آن، رسیدگی کند.»
در همین حال، به گزارش ایسنا، عباس عراقچی در آستانه آغاز این نشست در وین گفته بود: «در این مدت شاهد توقیف نفتکش حامل نفت ایران در تنگه جبل الطارق بودیم که از نظر ما نقض برجام است و کشورهای عضو برجام نباید مانعی در راه صادرات نفت ایران ایجاد کنند.»
او افزوده بود: «همچنین برخی تحولات دیگر رخ دادهاست که نقض تعهدات باقیمانده در برجام است. بنا بر این ما هم متقاضی برگزاری این جلسه بودیم و در نهایت این جلسه هماهنگ شد.»
دولت تحت حمایت بریتانیا در جبل الطارق اخیرا یک نفتکش حامل نفت ایران را توقیف کرده است و در مقابل ایران هم هفته گذشته یک نفتکش با پرچم بریتانیا را در تنگه هرمز توقیف کرد. هر دو کشور همدیگر را به «دزدی دریایی» متهم کردهاند.
آنطور که خبرگزاری دولتی ایرنا میگوید در نشست یکشنبه وین «مسائل مرتبط با اجرای برجام و همه ابعاد آن بررسی میشود».
طرفهای اروپاییِ توافق هستهای با ایران که از افزایش سطح غنیسازی اورانیوم توسط ایران «عمیقا ابراز نگرانی» کرده بودند، در میانه تیرماه خواستار تشکیل نشست فوری کمیسیون برای بررسی این موضوع شدند.
این نخستین نشست کمیسیون مشترک برجام پس از کاهش تعهدات برجامی ایران است.
نشست کمیسیون مشترک برجام در سطح معاونان و مدیران وزارت خارجه و در هتل کوبورگ وین برگزار شد.
هلگا اشمید معاون رئیس سیاست خارجی اتحادیه اروپا ریاست گروه ۱+۴ را برعهده دارد.
مقامهای انرژی اتمی ایران ماه پیش اعلام کردند که سطح ذخیره اورانیوم ۳.۶۷ درصد غنیسازی شده خود را به بالای ۳۰۰ کیلو رسانده و غظت غنیسازی را نیز به ۴.۵ درصد افزایش دادهاند.
جمهوری اسلامی یک سال پس از خروج ایالات متحده از برجام، و در حالیکه بارها از افزایش تحریمها و واکنش طرفهای اروپایی انتقاد کرده بود، رو به کاهش تعهدات خود در «برجام» آورد.
همین موضوع نیز نگرانی قدرتهای اروپایی باقیمانده در برجام را سبب شدهاست.
روسیه و چین نیز از ایران خواستهاند از اقداماتی که این تعهدات را کاهش میدهد، خودداری کند، هرچند این دو کشور گفتهاند خروج آمریکا ریشه اصلی رخدادها است.
ایالات متحده ایران را به «باجگیری» اتمی از جامعه بینالمللی متهم کردهاست.
مهران براتی، تحلیلگر مسائل بینالملل در برلین، به رادیو فردا میگوید احتمالا علاوه بر موضوع برجام، مسئله میانجیگری میان تهران و واشینگتن نیز، بهویژه برای فرانسه، همچنان در نشستهای مشترک بین طرفها مطرح خواهد بود.
«آغاز مراحل» بازطراحی راکتور آب سنگین اراک
همزمان با نشست روز یکشنبه برای بررسی وضعیت برجام، از ایران خبرهایی مبنی بر ادامه اقدامها برای کاهش «گام به گام» تعهدات هستهای ایران مخابره میشود.
در این زمینه، سخنگوی فراکسیون مستقلین مجلس شورای اسلامی میگوید علی اکبر صالحی رئیس سازمان انژری اتمی روز یکشنبه ۶ مردادماه در جلسهای با حضور نمایندگان این فراکسیون گفته است «فعالیت راکتور آب سنگین اراک ادامه مییابد».
به گزارش ایسنا، به گفته مهرداد لاهوتی، آقای صالحی گفته است که «با تغییر تکنولوژی، بازطراحی رآکتور تحقیقاتی اراک در حال انجام است و گامهای کاهش تعهدات هستهای ایران، گام به گام پیش میرود.»
بر اساس توافق هستهای سال ۲۰۱۵، ایران فعالیت این نیروگاه ۴۰ مگاواتی را متوقف کرد و قرار شد ساختار راکتور طوری تغییر کند که قادر به تولید پلوتونیوم که برای تولید سلاحهای هستهای کاربرد دارد، نباشد.
ایران میگوید این راکتور برای درمان سرطان و سایر مصارف پزشکی ایزوتوپ تولید میکند.
به گزارش خبرگزاری میران، نایب رئیس فراکسیون مستقلین ولایی مجلس همچنین بیان کرد: «بنابر اعلام صالحی، ایران بعد از برجام ۳۰۰ کیلو اورانیوم را غنیسازی نکرده، بلکه بعد از توافق هستهای ۲۴ تن اورانیوم را غنیسازی کردهاست.»
مهرداد لاهوتی در مورد چند و چون رقم «۲۴ تن اورانیوم» توضیحی نداد و غلظت آن را نیز بیان نکرد.
ایران از اردیبهشت ماه امسال بهخاطر تحریمهای آمریکا بخشی از تعهدات هستهای خود مانند محدودیت در میزان ذخیره و غلظت اورانیوم را لغو کرد و تهدید کردهاست اگر اروپا منافع برجامی ایران را تأمین نکند، تعهدات بیشتری را لغو خواهد کرد؛ از جمله توقف فعالیت نیروگاه اراک.
بنا بر این گزارش، صالحی به اعضای فراکسیون مستقلین مجلس گفتهاست فعالیتهای هستهای ضروری است و ایران راهی جزو تداوم تولید انرژی هستهای ندارد: «چرا که در حال حاضر برای هر نیروگاه هزار مگاواتی (مانند نیروگاه بوشهر) معادل ۱۱ میلیون بشکه نفت (در سال) مصرف میشود و هر نیروگاه فسیلی هزار مگاواتی نیز ۷ میلیون تن گاز آلاینده تولید میکند بنابراین باید به فکر نسلهای آینده، حفظ محیط زیست و سلامت انسانها باشیم.
ایران یکی از ۱۰ کشور بزرگ تولیدکننده گازهای گلخانهای در جهان است. بر اساس تازهترین آمارهای سازمان جهانی «برنامه کربن» که میزان انتشار گازهای گلخانهای در جهان را بررسی و محاسبه میکند، تولید دیاکسید کربن ایران طی ۱۰ سال گذشته ۳۱ درصد و طی ۲۰ سال گذشته ۱۵۱ درصد رشد داشتهاست که رقم بسیار بالایی است.
لاهوتی از قول صالحی گفتهاست «در حال حاضر دشمنان ایران میدانند که ما علم و توان تولید انرژی هستهای را داریم اما قصد تولید سلاح هستهای نداریم و دنبال آن نیستیم و نخواهیم بود چرا که از نظر شرعی هم دلایلی داریم».