دیدبان حقوق بشر: کشتار و آوارگی غیرنظامیان در اثر حملات سپاه به اقلیم کردستان

خرابی پس از حمله سپاه

دید‌بان حقوق بشر روز چهارشنبه با استناد به شهادت مردم محلی گزارش داد که بعضی از حملات سپاه پاسداران انقلاب اسلامی با هدف دفاتر احزاب اپوزیسیون ایران در اقلیم کردستان عراق در اواخر شهریور تلفات غیرنظامی داشته است.

این گزارش که روز چهارشنبه، ۲۷ مهرماه، در سایت این نهاد حقوق بشری منتشر شد می‌گوید برخی حملات سپاه به شهرها و روستاهایی بوده که احزاب کرد اپوزیسیون ایرانی در آنها اصلا حضور یا فعالیت نظامی نداشتند.

بر اساس این گزارش، طبق گزارش‌های رسانه‌ای این حملات سبب کشته‌ شدن حداقل ۱۶ نفر، جراحت ده‌ها نفر و آوارگی صدها خانواده شده‌ است.

سپاه پاسداران مسئولیت حملات به اقلیم کردستان در آستانه آغاز اعتراضات مردمی در ایران را بر عهده گرفته، اما مدعی شده است هدف آن مقابله با «گروه‌های تروریستی» کرد بوده است.

در همان زمان این حملات با محکومیت از طرف دولت عراق، برخی کشورهای اروپایی و آمریکا مواجه شد.

آدام کوگل، معاون بخش خاورمیانه دید‌بان حقوق بشر، می‌گوید: «حملات نیروهای سپاه به مناطق مسکونی اقلیم کردستان عراق بخشی از تاریخچه بلند حملات خونین به غیرنظامیان، از جمله در جریان جنگ در سوریه است.»

وی اضافه کرد: «کشورهایی که قصد دارند ایران را به خاطر سرکوب ظالمانه‌ اعتراضات داخلی در روزهای اخیر مورد بازخواست قرار دهند، باید همچنین ضمانت کنند که افراد مسئول برای قتل غیرنظامیان در خارج از کشور نیز مورد بازخواست قرار خواهند گرفت.»

حملات علیه گروه‌های اپوزیسیون در اقلیم کردستان عراق با آغاز اعتراضات گسترده در ایران همزمان شد؛ این اعتراضات در روز ۲۶ شهریورماه در پی مرگ مهسا (ژینا) امینی در بازداشت «گشت ارشاد» ایران به خاطر پوشیدن حجاب «نامناسب» آغاز شد.

بیشتر در این باره: نامه نمایندگی ایران در سازمان ملل برای «توجیه» حملات سپاه به خاک اقلیم کردستان

دید‌بان حقوق بشر می‌گوید مقامات ایران پاسخ هفته‌ها اعتراض مردمی را با خشونتی بی‌رحمانه، قتل و مجروح کردن صدها معترض داده‌اند.

این نهاد بین‌المللی در ادامه می‌افزاید در روز ۲۴ سپتامبر سپاه پاسداران دفاتر احزاب اپوزیسیون ایران در منطقه سیدکان در شمال شرقی شهر اربیل را هدف خمپاره قرار داد: این حملات حزب دموکرات کردستان ایران (حدکا) و حزب کومله کردستان ایران را هدف گرفته بودند.

گزارش‌های رسانه‌ای حکایت از آن دارند که ساکنان عراقی و پناهندگان ایرانی در پی این حملات شش روستای مجاور را تخلیه کرده‌اند.

حزب دموکرات کردستان ایران در سال ۱۹۴۵ و حزب کومله در ۱۹۶۹، هر دو به عنوان احزاب سوسیال دموکرات تشکیل شدند. هر دو حزب پیش از این در درگیری‌های مسلحانه در ایران شرکت داشته‌اند، و طبق گزارش‌ها همچنان شاخه‌های مسلح خود را حفظ کرده‌اند.

نیروهای نظامی ایران در ۲۸ سپتامبر دوباره دفاتر حدکا و حزب کومله در شهر کویه استان اربیل و روستای زرگویزله در استان سلیمانیه را مورد هدف قرار دادند.

فواد خاکی بیگی، یک عضو حدکا، به دید‌بان حقوق بشر گفت: «ما حزبی سیاسی هستیم، نه گروهی نظامی». او اضافه کرد «[مقامات ایران] می‌خواهند حواس‌ را از اعتراضات در ایران منحرف کنند، و برای این به بمباران همه‌جانبه مناطق غیرنظامی در اقلیم کردستان عراق دست می‌زنند.»

به گفته یونیسف، حملات در کویه به مدرسه‌ای در تأسیسات پناهجویان اصابت کرده و سبب جراحت دو نفر و کشته شدن یک زن باردار شد. دید‌بان حقوق بشر هویت این زن، ریحانه (شیما) کنعانی، را تأیید کرده است.

این گزارش می‌افزاید در استان سلیمانیه، موشک‌ها و پهپادهای ایرانی دفاتر سیاسی حزب کومله کردستان ایران، واقع‌ در روستای زرگویزله را مورد هدف قرار دادند: محمد حاکمی، یک عضو کومله، گفت «دفترهای ما در منطقه مسکونی‌اند. ما هیچ فعالیت نظامی نداریم. ساکنان روستا همه پناهندگانی هستند که از ایران فرار کرده‌اند». او گفت که این حزب در دفتری که مورد هدف قرار گرفته است هیچ فعالیت نظامی نداشته است.

نمایندگی دائم جمهوری اسلامی ایران در سازمان ملل روز چهارشنبه ۲۰ مهر با نام بردن از احزابی چون «حزب دموکراتیک کردستان»، «کومله»، «پژاک» و «پاک» در اقلیم شمال عراق مدعی شد که این گروه‌ها از خاک عراق برای «حملات تروریستی و مسلحانه علیه شهروندان و زیر ساخت‌های اساسی ایران استفاده می‌کنند».

با استفاده از گزارش‌های دید‌بان حقوق بشر، رادیوفردا/ د. خ./ ف. دو.