مصطفی مستور: تا چنین سانسوری هست، هرگز کتابی به وزارت ارشاد نخواهم فرستاد

مصطفی مستور

مصطفی مستور، نویسندهٔ سرشناس، با انتشار نامه‌ای سرگشاده خطاب به وزیر ارشاد، با اشاره به مواردی از ابلاغیه‌های سانسور کتاب تازه‌اش اعلام کرد به آن‌ها عمل نمی‌کند و تا چنین رویکردی بر فرهنگ و هنر حاکم است، «هرگز» کتابی برای گرفتن مجوز به وزارت ارشاد نخواهد فرستاد.

آقای مستور در این نامه که روز یکشنبه ۹ بهمن در روزنامه «شرق» منتشر شد، نوشت: «به ابلاغیه‌ها عمل نمی‌کنم و تا روزی که امکان انتشار بدون حتی یک کلمه سانسور آن فراهم شود، منتظر می‌مانم».

این نویسنده خطاب به وزیر ارشاد همچنین تأکید کرد که «به‌علاوه تا این دولت و چنین رویکردی بر فرهنگ و هنر حاکم است، هرگز کتابی برای گرفتن مجوز به وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی نخواهم فرستاد».

آن‌چنان که آقای مستور توضیح داده، ابلاغیه‌های متعدد و گوناگون در مورد سانسور کتابی است که تمام ۱۷ داستان‌ آن «درباره‌ٔ زنان و مسائل و مصائب آن‌هاست»، اما وزارت ارشاد «دستور به حذف چندین داستان و ده‌ها سطر از داستان‌های دیگر این مجموعه داده‌ است».

بیشتر در این باره: صدها نویسنده و هنرمند جهان خواستار تحریم جمهوری اسلامی در عرصه‌های فرهنگی شدند

در یکی از موارد سانسوری به این نویسنده گفته شده که وقوع مزاحمت خیابانی برای شخصیت زنِ یکی از داستان‌ها که در ساعات آخر شب در خیابان قدم می‌زند «غیرواقعی» است و باید حذف شود.

در یک مورد دیگر، از مصطفی مستور «اشکال گرفته‌اند که چرا یادداشت دخترکی خردسال [در یکی از داستان‌ها] اغلاط املایی دارد و این غلط‌ها باید به رسم‌الخط معیار برگردد و درست شود».

سانسور کتاب به‌خصوص آثار ادبی و علوم انسانی، به‌رغم این‌که در دهه‌های گذشته همواره سد مقابل روی نویسندگان و مترجمان و ناشران بوده، در دو سال گذشته به‌طرز چشمگیری تشدید شده است تا جایی که برخی پدیدآورندگان از ادامه فعالیت فرهنگی و ادبی کنار کشیده‌اند.

هم‌زمان، در پی سرکوب خونین و خشونت‌بار اعتراضات «زن زندگی آزادی»، شماری از پدیدآورندگان اعلام کردند که انتشار اثر با مجوز دولتی را تحریم می‌کنند.

در میان ناشران، مریم کیان‌افراز، مدیر نشر کیان‌افراز، اوائل شروع اعتراضات در پنجم مهرماه در پیامی نوشت: «مجوز انتشارات خود را به زباله‌های شهر می‌اندازم تا مردم مبارز و آزادی‌خواه سرزمینم آن را به همراه سطل‌های زباله‌ بسوزانند، همان سطل‌های زباله‌ای که برای جستن تکه‌نانی تا کمر در آن‌ خم می‌شوند.»

علاوه بر این، گروه‌های مختلف نویسندگان و هنرمندان ایرانی نیز با انتشار بیانیه‌هایی با مردم ابراز همبستگی کرده‌اند.

در ماه‌های آبان و آذر ۲۵۰ مترجم ایرانی که در میان آن‌ها نام‌ مترجمان باسابقه هم به چشم می‌خورد، با انتشار بیانیه‌ای ضمن حمایت از اعتراضات مردم، از تلاش خود برای شکستن سد سانسور خبر دادند.

پس از آن بیش از ۶۰ شاعر و نویسندهٔ ایرانی هم با انتشار بیانیه‌ای اعلام کردند که «تا زمان شکسته‌‌شدن سد سانسور و آزادشدن ادبیات از بند آن» آثار ادبی خود را بدون سانسور منتشر می‌کنند.