«فرمان حمله»؛ پشت‌پردۀ حمله به سفارت عربستان سعودی در ایران

Your browser doesn’t support HTML5

«فرمان حمله»؛ پشت پرده حمله به اماکن عربستان سعودی در ایران

«فرمان حمله»
تهیه‌کننده و کارگردان: وحید پوراستاد
تدوین: امیرعلی وفایی
تولید: رادیو فردا – بهار ۱۴۰۲

مستند گزارشی «فرمان حمله» بر پایۀ صداهای درزکرده و در مواردی صداهای شنیده‌نشده از عوامل حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران ساخته شده است؛ حملۀ دوازدهم دی ماه ۱۳۹۴ که به قطع روابط دو کشور منجر شد و آواری از هزینه‌های اقتصادی و سیاسی برای مردم ایران بر جا گذاشت.

این گزارش همچنین به ابعاد دیگری از حملات تند لفظی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، و مداحان حکومتی علیه دولت و مقام‌های سعودی می‌پردازد.

دولت عربستان سعودی ۱۲ دی ماه ۱۳۹۴ شیخ نمر، روحانی تندرو شیعۀ مخالف دولت، را به همراه ده‌ها نفر دیگر به‌اتهام «نشر فتنه مذهبی برای برهم زدن وحدت ملی و تشکیل هستۀ تروریستی» اعدام کرد.

در پی این اقدام، موضع‌گیری آیت‌الله خامنه‌ای مبنی بر این‌که «خون شیخ نمر بسیار سریع دامان سیاستمداران و مجریان رژیم عربستان را می‌گیرد»، حامیان تندرو حکومت را در مقابل کنسولگری مشهد جمع کرد و ساختمان این کنسولگری از پرتاب مواد آتش‌زای آنان در امان نماند.

عصر همان روز در تهران نیز «گروهی از دانشجویان بسیجی» به‌همراه دیگر گروه‌های تندرو حامی حکومت در مقابل سفارت عربستان سعودی در تهران جمع شدند و خشونتی پرهزینه علیه منافع ملی کشور را رقم زدند.

بیشتر در این باره: ایران و عربستان؛ آشتی در بلندای خصومت

در مستند «فرمان حمله» بخشی از صدای درزکردۀ حسن کردمیهن، از عوامل اصلی حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران، منتشر شده که از سوریه و از طریق ارتباطی صوتی در شبکه‌های اجتماعی با دیگر نیروهای تجمع‌کننده مقابل سفارتخانه این حملۀ پرهزینه را هدایت کرد.

عوامل حمله مقابل سفارت با سنگ و کوکتل‌مولوتف بخشی از دفاتر سفارت را به آتش کشیدند و به تخریب گسترده اموال آن پرداختند.

در فایل صوتی دیگری که از حسن کردمیهن درز کرده است، او چند روز بعد از حمله به سفارت عربستان سعودی در تهران چنین می‌گوید:

«ما مخالف حمله به سفارت انگلیس بودیم. اما سفارت عربستان متفاوت است... عربستان رأس‌الفتنه است. این نیست که سفارت با سفارت یکی باشد. ما با سنگ‌زدن و مهرکوبیدن به کلۀ لاریجانی مخالف بودیم. ما با به‌ هم ریختن مجلس سید حسن خمینی مخالف بودیم. با به‌ هم ریختن مجلس احمدی‌نژاد مخالف بودیم. ما با حمله به خانه فلان مرجع مخالف بودیم،... می‌گویند آقای کردمیهن آدم با استدلالی است، مطابق با منویات آقا حرکت کرده است، همیشه حرف آقا را زودتر متوجه می‌شدند. من هم می‌پذیرم تعجب شما را. من به‌عنوان کسی که همیشه با تندروی‌ها مخالفت کرده‌ام، دارم حمایت می‌کنم. عربستان که فسق علنی دارد، مثل انگلیس و آلمان و آمریکای امروز نیست که آرام سر می‌برند؛ مثل معاویه برخورد می‌کنند. با این نمی‌توانید درگیر بشوید... اهل بیت هم این‌گونه رفتار می‌کردند. فاسقی که مثل معاویه نیست، مثل یزید است؛ برخورد دیگری را می‌طلبد.»

بیشتر در این باره: بازخوانی پرونده اعدام شیخ نمر؛ آیت‌اللهی که فراموش شد

عربستان سعودی بعد از حمله به سفارتش در تهران روابط دیپلماتیک خود با ایران را قطع کرد و بار دیگر یک شرمساری جهانی برای جمهوری اسلامی به وجود آمد.

ناتوانی حکومت جمهوری اسلامی در حفاظت از اماکن دیپلماتیک و در مواردی چراغ سبز حکومت به حامیان تندرو خود برای خشونت‌ورزی و تعرض در مقابل سفارتخانه‌های دولت‌های غربی، چند دهه است که هزینه‌های سیاسی و اقتصادی سنگینی بر کشور وارد کرده و هزینۀ این تندروی‌ها را مردم ایران پرداخته‌اند و می‌پردازند.

با وجود این، رهبر جمهوری اسلامی در طول بحران هفت‌سالۀ روابط تهران و ریاض پیوسته بر آتش این بحران افزود.

آیت‌الله علی خامنه‌ای اگرچه اعلام کرد با حمله به سفارت عربستان سعودی و حتی بریتانیا مخالف بوده، اما در مقابل، از این‌که این افراد را «تندرو» خطاب شوند به‌شدت انتقاد کرد و آن‌ها را «جوانان حزب‌اللهی و انقلابی» خواند و گفت این را نباید بهانه قرار داد تا جوانانِ به‌گفتۀ او «انقلابی» مورد تهاجم قرار بگیرند.

قبل از آن، حسن روحانی، رئیس‌جمهور وقت، حمله‌کنندگان را «مشتی افراد احساساتی و جاهل» خوانده بود و اکبر هاشمی‌ رفسنجانی، رئیس وقت مجمع تشخیص مصلحت نظام، آن را «حرکات افراطی و تشدیدکنندۀ بحران‌های منطقه‌ای» توصیف کرده بود.

رهبر جمهوری اسلامی بعد از آن هم بارها با الفاظی تند به مقام‌های پادشاهی سعودی حمله کرد و آن‌ها را «انسان‌های بی‌ارزش، نالایق و پست» خواند و در یک سخنرانی گفت: «دولت سعودی هم مستبد است، هم دیکتاتور است، هم ظالم است، هم وابسته است، هم فاسد است.»

همۀ این مواضع تند نشانه‌هایی بود برای حامیان تندرو و به‌ویژه مداحان حکومتی تا در آیین‌ها و گردهمایی‌های خود دولت عربستان سعودی را آماج حملات لفظی قرار دهند و حتی این کشور را به «حملۀ موشکی» تهدید کنند.

این مواضع تند و قطع هفت‌ساله روابط دیپلماتیک بین تهران و ریاض هزینۀ سیاسی -اقتصادی سنگینی بر کشور و مردم ایران وارد کرد. اما با آغاز دوبارۀ روابط دو کشور، لفاظی‌های تند مقام‌‌های ارشد جمهوری اسلامی علیه دولت عربستان سعودی به‌یک‌باره تمام شد بی‌آن‌که پاسخ بدهند مواضع و حملات تند قبلی حامیان و مقام‌های ارشد کشور چه بهره و سودی برای منافع ملی کشور به همراه داشت.