شمار زیادی از نظامیان مهاجر افغان در ایران میگویند که در شرایطی بسیار دشوار زندگی میکنند و در دوسال گذشته، جامعهٔ جهانی، به وضعیت آنها توجه نکرده است.
در این مورد، امینالله رنجبر، یکی از هزاران نظامی حکومت مخلوع افغانستان که پس از تسلط دوبارهٔ طالبان بر افغانستان در ماه اوت سال ۲۰۲۱ میلادی به ایران گریخته، در گفتوگو با رادیو آزادی، بخش افغان رادیو اروپای آزاد گفت که «پس از سقوط جمهوری اسلامی افغانستان بهدست طالبان، اکثریت نظامیان افغان به کشورهای ایران و پاکستان فرار کردند که وضعیت زندگی این نظامیها روز به روز خرابتر میشود و حتی نان خوردن ندارند.»
او افزود که «علاوه بر مشکلات خانه و کاشانه، کودکان آنها نیز نمیتوانند به مدرسه بروند و وضعیت نظامیان افغان بسیار تکاندهنده و نگرانکننده است.»
کمیسیون مستقل حقوق بشر حکومت مخلوع افغانستان که از سوی طالبان منحل شده و در خارج از این کشور فعالیت میکند، نیز بارها در مورد وضعیت نظامیان سابق افغان در داخل و خارج از افغانستان ابراز نگرانی کردهاست.
امینالله رنجبر، مهاجر افغان در ایران، نیز تأکید میکند از آنجا که این مهاجران اسماً تحت مسئولیت ایران و پاکستان قرار دارند، جامعه جهانی و سازمانهای امدادی به آنها بیتوجهی میکنند.
بیشتر در این باره: گزارش در کنگره: فرار شمار زیادی از نیروهای افغان به ایران در پی پیروزی طالبانمحمد سلیم وردک، مسئول دفتر حمایت از نیروهای نظامی افغانستان در مورد تعداد سربازان افغان که پس از تسلط دوباره طالبان، به کشورهای همسایه افغانستان گریختهاند، به رادیو آزادی گفت که «پس از تحول سیاسی اخیر، اکثریت نظامیان افغان به کشورهای ایران، پاکستان، تاجیکستان و ترکیه رفتند که بخش اعظم آنها، یعنی حدود ۱۵ هزار تن که شامل ۳۵۰۰ نفر از خانوادههای کشتهشدگان نبردها نیز میشود، در ایران هستند.
او افزود که «۱۳۵۰ تن نیز به پاکستان رفته و تعداد اندکی نیز به تاجیکستان مهاجرت کردهاند و شمار کمی از مقامات بلندپایه و مسئولان سابق امنیتی افغانستان هم در ترکیه هستند.»
طالبان با وجود اعلام عفو عمومی، چندین بار متهم شدهاند که سربازان و افسران پیشین ارتش افغانستان را بازداشت و شکنجه کرده و حتی آنان را به قتل رساندهاند.
اما فضل محمد حقانی، کاردار طالبان در سفارت افغانستان در تهران که ساختمان آن در اواخر ماه فوریه به نمایندگان طالبان تحویل داده شد، به رادیو آزادی میگوید که شماری زیادی از افرادی که به ایران فرار کرده بودند، به کمک این سفارت دوباره به افغانستان برگشتهاند و بدرفتاری با آنها را نیز تکذیب میکند.
بیشتر در این باره: پناه آوردن نیروهای مرزبانی افغانستان به ایران در پی حمله طالبان؛ درخواست کمک کابل بیشتر در این باره: تسلیحات آمریکایی طالبان و انتقال تجهیزات به ایران