اعلام آمادگی بیش از چهل شرکت بزرگ و مشهور بین‌المللی برای آموزش و کارآفرینی ۲۵۰ هزار پناهندهٔ زن اوکراینی، گشایش چهلمین دورهٔ جشنوارهٔ بین‌المللی مونیخ با نمایش فیلم داستانی «نسخه ایرانی» ساختهٔ مریم کشاورز، سینماگر ایرانی آمریکایی، و اهدای جایزهٔ مطبوعاتی «فانوس دریایی» شهر هامبورگ آلمان به دو روزنامه‌نگار زندانی، نیلوفر حامدی و الهه محمدی، موضوعات این شماره از مرور هفتگی رسانه‌های آلمان است.
کاریابی برای ۲۵۰هزار زن اوکراینی
بر پایهٔ تازهترین داده‌های اداره کل آمار اتحادیه اروپا، در حال حاضر نزدیک به چهار میلیون شهروند جنگ‌زدهٔ اوکراینی در شماری از کشورهای ۲۷گانهٔ این اتحادیه به سر می‌برند. آلمان به‌عنوان پناهنده‌پذیرترین کشور اروپایی میزبان بیش از یک میلیون پناهندهٔ اوکراینی است. همین آمار می‌گوید بیش از ۹۸ درصد جنگ‌زدگان ثبت‌شده در اروپا شهروندان اوکراینی هستند که نزدیک به ۵۰ درصدشان را زنان بزرگسال و یک‌سوم آن‌ها را کودکان تشکیل می‌دهند.
برای ادغام و محیط‌پذیری به‌ویژه زنان اوکراینی در اروپا، هفته گذشته در روز جهانی پناهجو یک همایش تجاری در پاریس برگزار شد و بیش از ۴۰ شرکت بزرگ و سرشناس بین‌المللی که جملگی در آلمان هم شعبه دارند، تصمیم گرفتند ضمن آموزش ۲۵۰ هزار پناهندهٔ زن اوکراینی آن‌ها را به استخدام خود نیز درآورند.
از آن‌جا که اکثر این زنان در آلمان زندگی می‌کنند، رسانه‌های این کشور هم ازجمله اشپیگل در گزارش‌های خود با اشاره به این تصمیم نوشت، این طرح به پیشنهاد حمدی اولوکایا، کارآفرین معروف کُرد، شکل‌گرفته است.
حمدی اولوکایا که خود پناهجو بوده و در حال حاضر به‌عنوان یکی از میلیاردرهای آمریکا مطرح است، در گفت‌وگو با خبرنگاران تأکید کرد‌که زنان پناهنده از اوکراین که در جست‌وجوی کار هستند، باید ابتدا زبان کشوری را که در آن زندگی می‌کنند، فرابگیرند. به این ترتیب، هر زن اوکراینی که به شغل و درآمدی دست یافت، باید بداند که دیگر پناهنده نیست.
بیشتر در این باره: آمار پناهجویان جدید ایرانی و جنگ‌زدگان اوکراینی در آلمانمارگاریتیس شیناس، یکی از معاونان کمیسیون اتحادیه اروپا، هم دربارهٔ پروژهٔ کارآفرینی برای بیش از ۲۵۰ هزار زن اوکراینی گفت با توجه به این‌که هیچ نشانه‌ای از پایان جنگ کنونی روسیه علیه اوکراین متصور نیست، لازم و ضروری است که پناهندگان اوکراینی در بازار کار کشورهای اروپایی ادغام شوند. او همچنین گفت که تعهد شرکت‌های بین‌المللی در ارائهٔ کار به ده‌ها هزار جنگ‌زدهٔ اوکراینی این امکان را نیز فراهم می‌کند که آن‌ها با درآمدی که به دست می‌آورند، بتوانند به بستگان خود در اوکراین هم کمک مالی کنند.
در این میان، برخی روزنامههای آلمان در گزارش‌های خود به تعدادی از شرکت‌های بزرگ بین‌المللی که در نخستین گام موافقت کرده‌اند پناهندگان زن اوکراینی را استخدام کنند، اشاره کرده‌اند که از آن جمله می‌توان به شرکت آمازون، هتل‌های زنجیره‌ای هیلتون و ماریوت، و شرکت مایکروسافت اشاره کرد.
گشایش جشنوارهٔ مونیخ با نمایش «نسخه ایرانی»
پس از برلیناله، جشنواره بین‌المللی مونیخ دومین رویداد بزرگ سینمایی آلمان است که از جمعه گذشته ۳۱ خرداد چهلمین دورهٔ آن آغاز شده و به مدت ۱۰ روز ادامه دارد. امسال ۱۴۷ فیلم از ۶۱ کشور دنیا به این جشنواره راه یافته که از آن میان ۴۳ فیلم اولین نمایش جهانی خود را در همین جشنواره در جنوب آلمان پشت سر می‌گذارند.
جشنوارهٔ مونیخ هم به پیروی از دیگر جشنواره‌های بین‌المللی اروپا در این دوره به سینمای مستقل ایران هم توجه ویژه داشته است. سوای این، فستیوال مونیخ چهل‌سالگی خود را نیز با نمایش فیلم داستانی «نسخه ایرانی» ساختهٔ مریم کشاورز، فیلمساز ایرانی آمریکایی، شروع کرد.
به‌نوشتهٔ روزنامههای آلمان، خانم کشاورز همزمان یکی از چهار مهمان افتخاری جشنوارهٔ امسال مونیخ هم به شمار می‌رود. این سینماگر ۴۸ساله ساخت فیلم را ۲۰ سال پیش با فیلم «رنگ عشق» آغاز کرد و «نسخه ایرانی» با موضوع زنان همجنس‌گرا ششمین و تازهترین فیلم اوست.
این اثر سینمایی در بهمن پارسال در جشنوارهٔ ساندنس در ایالت یوتای آمریکا به‌عنوان فیلم منتخب تماشاگران در بخش آثار دراماتیک آمریکا انتخاب شد و همچنین جایزهٔ بهترین فیلمنامه این بخش هم به مریم کشاورز تعلق گرفت.
بیشتر در این باره: زنان و اعتراضات ایران در کانون توجه جشنواره فیلم ساندنس ۲۰۲۳داستان فیلم «نسخه ایرانی» دربارهٔ زندگی لیلا و پدر و مادر ایرانی اوست که پنج سال پیش از انقلاب اسلامی ۱۳۵۷ به آمریکا مهاجرت کرده‌اند. این فیلم در واقع دورهمی یک خانوادهٔ بزرگ ایرانی آمریکایی را روایت می‌کند که در جریان آن رازی فاش می‌شود و همهٔ مهمانان در شگفتی فرو می‌روند.
جشنوارهٔ مونیخ همچنین دو بازیگر اصلی فیلم «نسخه ایرانی»، لیلا محمدی و نیوشا نور، را نیز دعوت کرده است. اولین نمایش این فیلم در فستیوال ساندنس آمریکا مصادف بود با اعتراضات سراسری ایران در بهمن سال گذشته و بازیگران پرشمار آن با لباس‌هایی به‌رنگ پرچم شیروخورشید و شعار «زن زندگی آزادی» روی صحنه ظاهر شدند.
علاوه بر «نسخه ایرانی»، فیلم «تورهای خالی» ساختهٔ بهروز کرمی‌زاده، فیلم مستقل دیگری است که به بخش سینمای نوین جشنوارهٔ مونیخ راه یافته است. کارگردان این فیلم ساکن برلین است و داستان فیلمش روایتگر زندگی امیر است که به‌خاطر تأمین هزینهٔ ازدواجش با نرگس در دریای خزر به شغل ماهیگیری سرگرم است. ولی بعد، درگیر تجارت غیرقانونی خاویار می‌شود.
فیلم «تورهای خالی» جایزهٔ بهترین فیلمنامهٔ سال ۲۰۲۱ آلمان را هم نصیب بهروز کرمی‌زاده کرده است. «تفریق» ساختهٔ مانی حقیقی سومین فیلم ایرانی چهلمین جشنوارهٔ مونیخ است که در بخش مستقل‌های بین‌المللی این رویداد سینمایی به رقابت می‌پردازد. ترانه علیدوستی و نوید محمدزاده بازیگران اصلی این فیلم هستند.
جایزهٔ «فانوس دریایی» برای دو روزنامه‌نگار ایرانی زندانی
شبکه پژوهش، نهادی که ۲۲ سال پیش روزنامه‌نگاران آلمان در شهر هامبورگ آن را تأسیس کرده‌اند، هفته پیش در پایان نشست سالانه‌اش اعلام کرد جایزهٔ فانوس دریایی امسال خود را به نیلوفر حامدی و الهه محمدی، دو روزنامه‌نگار زندانی در ایرانٰ اهدا کرده است.
نیلوفر حامدیٰ خبرنگار اجتماعی روزنامه شرق، واقعه مربوط به جان‌باختن مهسا امینی در بازداشتگاه موسوم به گشت ارشاد را بازتاب داده بود و سی‌ام شهریور سال پیش بازداشت شد و الهه محمدی نیز خبرنگار روزنامه هم‌میهن در چهارم آبان سال گذشته پس از تهیه گزارشی از مراسم خاکسپاری مهسا توسط نیروهای نهادهای امنیتی جمهوری اسلامی بازداشت شد.
در مراسم اهدای جایزهٔ مطبوعاتی فانوس دریایی به این دو روزنامه‌نگار زندانی، دانیل درپر، رئیس شبکه پژوهش در شهر هامبورگ، خطاب به دو برندهٔ جایزه گفت «شما با کار خبررسانی‌تان به همه نشان دادید که مطبوعات و رسانه‌های آزاد در هر جامعه‌ای مهم و حائز اهمیت هستند». او در ادامه از این دو روزنامه‌نگار به‌عنوان الگو و سرمشقی برای اهالی همه رسانه‌های همگانی یاد کرد.
در مراسم اهدای جایزهٔ فانوس دریایی، طبعاً نیلوفر حامدی و الهه محمدی حضور نداشتند اما روزنامههای آلمان با اشاره به شجاعت نیلوفر حامدی و الهه محمدی نوشتند این دو روزنامه‌نگار بودند که سرنوشت یک زن جوان کُرد، مهسا امینی، را که پس از بازداشت توسط پلیس اخلاقی در تهران جان باخت، به آگاهی همگان رساندند و در پی همین رویداد بود که اعتراضات مردمی جریان یافت.
بیشتر در این باره: گزارشگران بدون مرز «دادگاه نمایشی» نیلوفر حامدی و الهه محمدی را محکوم کرداین روزنامه‌ها به اولین دادگاه این دو روزنامه‌نگار هم که پس از حدود دویست روز بازداشت در هشتم و نهم خرداد به‌صورت غیرعلنی برگزار شد، پرداختند و نوشتند در دادگاه انقلاب تهران نه از اعضای خانوادهٔ نیلوفر حامدی و الهه محمدی خبری بود و نه به وکلای آن‌ها هم فرصتی داده نشد تا از موکلان خود دفاع کنند.
دستگاه قضائی جمهوری اسلامی این دو روزنامه‌نگار را به «همکاری با دولت آمریکا، اجتماع و تبانی برای ارتکاب جرم علیه امنیت ملی و فعالیت تبلیغی علیه نظام» متهم کرده است. ولی نیلوفر حامدی و الهه محمدی در اولین نشست دادگاه تمام اتهام‌های مطرح‌شده علیه خود را رد کرده‌اند.
بیشتر در این باره:
مرور رسانه‌های آلمانی؛ «ایران؛ آزادی زنانه است» گلینه عطایی، برندهٔ کتاب سیاسی سال آلمانمرور رسانه‌های آلمان؛ توافق بر سر «سخت‌گیرانه‌ترین» طرح پناهندگی اتحادیه اروپامرور هفتگی رسانه‌های آلمان؛ مجموع دارایی‌های مسدودشدهٔ روسیه در اروپا چقدر است؟مرور هفتگی رسانه‌های آلمان؛ جدال بر سر مرکز اسلامی هامبورگ ادامه دارد