در پی افزایش اظهارات مقامات ارشد اسرائیلی، سعودی و آمریکایی در مورد پیشرفت در تماسهای صلح اسرائیل و عربستان، محمود عباس، رئیس تشکیلات خودگردان فلسطینی و رهبر سازمان آزادیبخش فلسطین، روز پنجشنبه،۳۰ شهریور در سخنرانی در نشست سالانه سران در مجمع عمومی سازمان ملل متحد گفت بدون به رسمیت شناختن کشور فلسطین در مرزهای پیش از جنگ سال ۱۹۶۷، صلح در خاورمیانه امکانپذیر نیست.
محمود عباس گفت کسانی که تصور میکنند بدون برخورداری فلسطین از حقوق کامل، مشروع و ملی خود صلح میتواند در خاورمیانه برقرار شود، در توهم هستند.
اظهارت آقای عباس دو روز پس از آن بیان شد که رئیسجمهور آمریکا و نخستوزیر اسرائیل در دیداری در نیویورک کوشش برای گسترش دایره کشورهایی که با اسرائیل رابطه دارند را تأیید کرده و از صلح میان اسرائیل و عربستان سخن گفتند.
محمد بنسلمان، ولیعهد عربستان، نیز روز چهارشنبه به فاکسنیوز گفت که تماسهای کشورش و اسرائیل برای صلح «هر روز بیشتر به یکدیگر نزدیک میشود».
سپس الی کوهن، وزیر خارجه اسرائیل، روز ۳۰ شهریور ارزیابی کرد که جزئیات توافق کشورش با عربستان برای عادیسازی رابطه در نیمه نخست سال آینده میلادی نهایی میشود.
بیشتر در این باره: «همکاری بیسروصدای» آمریکا و اسرائیل برای راهاندازی غنیسازی اورانیوم در عربستانآقای عباس در سخنان خود در هفتاد و هشتمین دوره مجمع عمومی مستقیما به نام عربستان اشاره نکرد. او سه سال پیش صلح امارات، بحرین، مراکش و سودان با اسرائیل را نیز که به گفته برخی از مقامات اسرائیلی با تکیه به حمایت عربستان به دست آمده بود، «خنجر زدن به فلسطینیان» نامیده بود.
با این حال، محمود عباس به همکاری و مراودات نزدیک خود با عربستان ادامه داده و به تازگی نیز دوباره با محمد بنسلمان در ریاض دیدار کرده است.
ولیعهد عربستان در مصاحبه روز ۲۹ شهریور با فاکسنیوز پیشرفت در صلح با اسرائیل را به تحقق مطالبات فلسطینیان منوط کرد اما رسانههای آمریکایی مانند وال استریت جورنال و نیویورک تایمز تأکید کردهاند که مطالبات اصلی عربستان برای صلح با اسرائیل، دریافت یک سری تضمینهای امنیتی و نظامی از آمریکا و همچنین برخورداری از برنامه هستهای مسالمتجویانه است.
رسانههای اسرائیلی این هفته نوشتند که تحقق خواستههای محمد بنسلمان در مورد حقوق فلسطینیان در دولت بهشدت راستگرای اسرائیل امری دشوار است.
روزنامه یدیعوت آحرونوت نوشت ایتامار بنگویر و بتسالال اسموتریچ، رهبران دو حزب راست افراطی که وزیران ارشد دولت نتانیاهو هستند، به نخستوزیر گفتهاند که «هیچ پیمان صلح اسلوی دیگری وجود نخواهد داشت». آنها احتمال خروج از دولت را نیز عنوان کردهاند.
بیشتر در این باره: ابراز خوشبینی اسرائیل نسبت به نهایی شدن جزییات توافق با عربستان تا اوایل ۲۰۲۴محمود عباس در سخنرانی در سازمان ملل گفت اسرائیل سیاست «آپارتاید» علیه مردم فلسطین را به امری دائمی تبدیل کرده و «دولت راستگرای نژادپرست اسرائیل به مردم ما حمله میکند و شهرکنشینان تروریست به کشتار، سرقت پول و منابع ما ادامه میدهند».
آقای عباس مدعی شد در حالی که مردم فلسطین از «وطن و حقوق مشروع خود از راه مقاومت مسالمتجویانه دفاع میکنند»، اسرائیل تلاش میکند تا نزاع اسرائیلی- فلسطینی را به «یک جنگ مذهبی» تبدیل کند.
رهبر تشکیلات فلسطینی خواهان برگزاری اجلاس بینالمللی برای نجات راهکار دو کشوری (استقلال فلسطین در کنار اسرائیل) شد و آن را آخرین فرصت نامید.
او با گفتن اینکه با گذشت ۳۰ سال از توافق اسلو هنوز مصوبات و قطعنامههای سازمان ملل در خصوص حقوق فلسطینیان اجرایی نشده، تأکید کرد که پروندههای شکایت علیه اسرائیل را از طریق دیوان کیفری بینالمللی لاهه و سایر نهادهای قضایی بینالمللی پیگیری خواهد کرد.
هیئت دیپلماتیک اسرائیل در سازمان ملل حضور در زمان سخنرانی آقای عباس را بایکوت کرد اما گیلعاد اردان، سفیر اسرائیل، بعدا در سخنانی در این نشست گفت «محمود عباس همین چند هفته پیش سخنانی در دفاع از (آدولف) هیتلر (رهبر نازیهای آلمان در قرن گذشته) داشت و یهودیان را به خاطر وقوع هولوکاست مقصر دانست».
آقای اردان افزود: امروز نیز محمود عباس اینجا ایستاد و حملات تروریستی وحشیانه فلسطین را «مقاومت مسالمتآمیز» نامید...و ثابت کرد که او «شریک صلح نیست و کاملا از واقعیت پرت افتاده است».
به نوشته یدیعوت آحرونوت، با وجود گرم شدن فضای تماسهای اسرائیل و عربستان در روزهای گذشته، بحران امنیتی میان اسرائیل و فلسطینیان تشدید شده و این هفته نیز بعد از مدتی آرامش نسبی در مرز اسرائیل و غزه، در جریان تجمع فلسطینیان در مرز غزه یک فلسطینی با شلیک نظامیان اسرائیلی کشته شد. درهمان روز پنج فلسطینی دیگر نیز در کرانه باختری کشته شدند.
در سلسله رویدادهای ماههای اخیر در کرانه باختری، شرق اورشلیم (بیتالمقدس) و سایر شهرهای اسرائیل، بیش از ۲۰۰ فلسطینی و ۳۶ اسرائیلی کشته شدهاند.