دفتر توسعه کتاب و کتاب‌خوانی در وزارت ارشاد جمهوری اسلامی از راه‌اندازی سامانه‌ای برای «نظارت مردم» بر آثار منتشرشده همچون کتاب با هدف «پالایش و سالم‌سازی» محتوا در کشور خبر داد.
این دفتر در اطلاعیه‌ای از همه از جمله «کتاب‌فروشان، کتاب‌خوانان و والدین» خواسته است تا «موارد مغایر با ضوابط نشر را برای بررسی دقیق‌تر، برخورد و جبران» در «سامانۀ نظارت مردمی بر آثار منتشرشده» گزارش کنند.
این سامانه در حالی راه‌اندازی می‌شود که در بیش از چهار دهه حکومت جمهوری اسلامی در ایران هر کتابی برای چاپ و انتشار نیاز به مجوز رسمی وزارت ارشاد و عبور از سد سانسور دارد.
وزارت ارشاد از این سانسور رسمی با عنوان «ممیزی» یاد می‌کند، فرایندی که سال‌هاست باعث شده است بسیاری از کتاب‌ها یا چاپ نشوند یا با حذف و جرح و تعدیل فراوان به بازار بیایند.
بیشتر در این باره: مجلس شورای اسلامی با راه‌اندازی سامانه «رصد سبک زندگی مردم» موافقت کرددفتر توسعه کتاب‌خوانی در وزارت ارشاد هدف از این اقدام تازه را «نظارت پَسینی» و «نقش‌آفرینی بیشتر مخاطبان در پالایش و سالم‌سازی فضای محتوایی کشور» عنوان کرده است.
این خبر در روز سه‌شنبه، ۱۶ آبان‌ماه، منتشر شده است، روزی که مجلس شورای اسلامی وزارت ارشاد اسلامی را مکلف کرد سامانه‌ای موسوم به «رصد، پایش و سنجش مستمر شاخص‌های فرهنگ عمومی، سبک زندگی مردم، مرجعیت رسانه‌ای و وضعیت ارتباطات کشور» به راه بیندازد.
این در حالی است که بر اساس هشدار چند نماینده، این سامانه از «سرک کشیدن در حریم شخصی افراد» هم فراتر رفته و با آن می‌توان «همهٔ شئون زندگی خصوصی مردم را رصد کرد».
این گونه تلاش‌ها توسط دولت ابراهیم رئیسی در جهت نظارت بر سبک زندگی مردم و حتی کتابی که می‌خوانند یک سال پس از آن انجام می‌شود که جان‌باختن مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد اعتراضی چنان گسترده در کشور به راه انداخت که هم‌چنان ادامه دارد.
در پی اعتراضات سال ۱۴۰۱ بود که بسیاری از کارشناسان و تحلیل‌گران و حتی مقامات دولتی اذعان کردند که حکومت در پیاده کردن سیاست‌های فرهنگی و اجتماعی خود سخت ناکام بوده است.