شورای امنیت سازمان ملل برای اولین بار موفق به تصویب قطعنامهای شد که درآن برقراری «آتشبس فوری» در جنگ غزه و آزادی بیقیدوشرط گروگانهای اسرائیلی مطرح شده است.
این قطعنامه با رأی وتو ایالات متحده یا دیگر اعضای دائمی این شورا روبهرو نشد.
آمریکا روز دوشنبه ۶ فروردین به این قطعنامه که توسط ده عضو غیردائمی شورای امنیت تنظیم و توسط موزامبیک ارائه شده بود، رأی ممتنع داد.
۱۴ عضو دیگر شورای امنیت به این قطعنامه که خواستار برقراری آتشبس میان اسرائیل و گروه افراطی حماس در ماه رمضان است، رأی مثبت دادند.
حماس از سوی آمریکا و کشورهای اروپایی به عنوان سازمان تروریستی شناخته میشود.
نمایندگی روسیه در سازمان ملل سعی کرده بود در متن پیشنویس قطعنامه واژه «دائمی» را نیز اضافه کند، اما این تلاش شکست خورد.
بیشتر در این باره: چین و روسیه قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای آتشبس در غزه و آزادی گروگانها را وتو کردندچین و روسیه روز سوم فروردین قطعنامه پیشنهادی آمریکا برای «آتشبس فوری و پایدار» ششهفتهای در باریکهٔ غزه با هدف حفاظت از غیرنظامیان و ارسال کمکهای بشردوستانه را وتو کرده بودند.
آمریکا نیز سه بار قطعنامههای پیشنهادی کشورهای دیگر را وتو کرده بود.
لیندا توماس گرینفیلد، سفیر آمریکا در سازمان ملل روز دوشنبه در جلسه شورای امنیت گفت دولت جو بایدن نمیتواند از این پیشنهاد حمایت کند زیرا آنگونه که آمریکا میخواهد حماس را محکوم نکرده اما واشینگتن به طور کامل از برخی از اهداف مبرم ذکر شده در این قطعنامه غیرالزامآور حمایت میکند.
قطعنامه با تأکید بر لزوم آتشبس در طول ماه رمضان با این امید که به آتشبس پایدار تبدیل شود، آزادی گروگانهای اسرائیلی باقیمانده در دست حماس در باریکه غزه را نیز درخواست کرده است.
قطعنامه همچنین بر تضمین دسترسی برای رفع نیازهای پزشکی و سایر نیازهای بشردوستانه غیرنظامیان فلسطینی در غزه تأکید دارد.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید، دقایقی پس از تصویب قطعنامه گفت عدم وتوی آن از سوی واشینگتن به معنی تغییر سیاست این کشور نیست.
آقای کربی گفت دولت جو بایدن در حمایت از آتشبس و لزوم آزادی گروگانهای اسرائیلی ثابت قدمی نشان داده است.
او افزود از آنجا که نسخه نهایی پیشنویس قطعنامه شامل محکومیت حماس نبود و به روشنی بازگرداندن گروگانهای اسرائیلی را درخواست نمیکرد، آمریکا نمیتوانست از آن حمایت کند.
از سوی دیگر، آنتونیو گوترش، دبیرکل سازمان ملل، با خشنودی از تصویب نخستین قطعنامه با درخواست آتشبس فوری، خواهان اجرای آن شد.
او در پیامی در شبکه ایکس نوشت: عدم اجرای قطعنامه نابخشودنی خواهد بود.
واکنش نتانیاهو؛ لغو سفر نمایندگان اسرائیل به آمریکا
در واکنش به تصویب این قطعنامه، نخستوزیر اسرائیل سفر از قبل تعیین شده هیئت ارشد این کشور به آمریکا را به نشانه ناخشنودی از رویکرد آمریکا در عدم وتوی قطعنامه شورای امنیت که آتشبس را به لزوم آزادی گروگانهای اسرائیلی در دست حماس مشروط نکرده، لغو کرد.
دفتر بنیامین نتانیاهو در یک بیانیه نوشت: «ایالات متحده از موضع ثابت خود در شورای امنیت که تنها چند روز پیش آتشبس را با آزادی ربوده شدگان مرتبط دانست، عدول کرده است».
این بیانیه افزود: «این عقبنشینی به تلاش جنگی و همچنین به کوششها برای آزادی ربوده شدگان آسیب میزند زیرا حماس امیدوار میشود که فشار بینالمللی به آن امکان میدهد بدون آزادی ربوده شدگان، موجب آتشبس شود».
سخنگوی شورای امنیت ملی کاخ سفید در واکنش به این تصمیم، آن را «ناامید کننده» خواند و گفت: «ما بسیار ناامید شدیم که آنها به واشینگتن نمیآیند تا گفتوگوی مفصلی داشته باشیم و درباره روشهای جایگزین بادوام به جای عملیات زمینی در رفح صحبت کنیم.»
ساعتی پیش از آغاز نشست شورای امنیت، نخستوزیر اسرائیل در اورشلیم گفته بود اگر آمریکا قطعنامه را وتو نکند، او سفر هیئت ارشد اسرائیلی به آمریکا را لغو خواهد کرد.
قرار بود هیئتی شامل ران درمر، وزیر امور راهبردی و تساخی هانگبی، مشاور امنیت ملی اسرائیل، این هفته بر اساس تفاهم بین بنیامین نتانیاهو با جو بایدن، رئیسجمهور آمریکا راهی واشنیگتن شود تا در باره راههای جایگزین عملیات زمینی ارتش اسرائیل در رفح با مقامات آمریکایی مذاکره کند.
جو بایدن در گفتوگوی تلفنی هفته گذشته با بنیامین نتانیاهو از نخستوزیر اسرائیل خواسته بود این هیئت را به آمریکا بفرستد.
بیشتر در این باره: مشاور جو بایدن: نتانیاهو برای مذاکره درباره حمله به رفح گروهی را به واشینگتن میفرستد
این اولین بار بود که نخستوزیر اسرائیل آشکارا از آمریکا درخواست کرده بود از وتوی خود در قبال قطعنامهای که با اسرائیل ارتباط دارد، استفاده کند.
ده عضو غیردایم شورای امنیت: الجزایر، اکوادور، گویان، مالت، موزامبیک، سیرالئون، ژاپن، کره جنوبی، اسلوونی و سوئیس از پیشنویس قطعنامه حمایت کرده بودند.
لغو سفر هیئت ارشد اسرائیلی به آمریکا در حالی است که وزیر دفاع اسرائیل در مأموریتی با هدف دیدار و گفتوگو با همتای آمریکایی خود، به واشینگتن رسیده است.
به نوشته هاآرتص، مأموریت اصلی ژنرال گالانت در سفر به واشینگتن، تلاش برای سرعت دادن در تأمین تسلیحات آمریکایی است که اسرائیل برای ادامه جنگ در غزه و احتمال گسترش جنگ با گروه حزبالله به آن «نیاز فوری» دارد.
یوآو گالانت در بیانیه خود در خصوص مذاکراتی که با همتای آمریکایی و شمار دیگری از مقامات واشینگتن، مانند رئیس سازمان اطلاعات مرکزی و مشاور امنیت ملی کاخ سفید دارد، گفت شکست حماس، بازگرداندن ربوده شدگان اسرائیلی و تأمین نیازهای امنیتی اسرائیل در قبال غزه و لبنان، در شمار «اهداف مشترک اسرائیل و آمریکا است».
آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، جمعه گذشته در سفر به اسرائیل هشدار داد که اقدام نظامی اسرائیل در رفح اسرائیل را در جهان با مشکل روبهرو خواهد کرد. کامالا هریس، معاون رئیسجمهور آمریکا نیز پس از آن، دوباره در خصوص اصرار اسرائیل نسبت به ورود زمینی نیروهای خود به رفح ابراز ناخشنودی کرد.
بیشتر در این باره: بلینکن: حمله به رفح، امنیت و موقعیت اسرائیل را در طولانی مدت به خطر میاندازداسرائیل همکاری با اونروا را رسما قطع میکند
خبرگزاری رویترز و رسانههای اسرائیل دوشنبه اعلام کردند دولت بنیامین نتانیاهو به طور رسمی از قطع همکاری این کشور با اونروا، آژانس امدادرسانی سازمان ملل ویژه فلسطینیان، خبر داده است.
بر اساس این گزارشها، دولت اسرائیل تأکید کرده که «اونروا باعث دائمی شدن نزاع فلسطینی- اسرائیلی شده»، و خود «بخشی از مشکل است».
دبیرکل سازمان ملل متحد که برای مشاهده وضعیت کمکرسانی به غزه این هفته در بخش مصری گذرگاه رفح حضور یافته، تأکید کرده بود همکاری احتمالی شماری از فلسطینیان عضو اونروا با گروه حماس در حمله روز ۱۵ مهر به خاک اسرائیل نباید به معنی لغو کامل فعالیت این نهاد باشد.
اسرائیل تأکید کرده که مدارک همکاری صدها عضو اونروا که همزمان عضو حماس نیز بودهاند، در اختیار دارد.
برخی کشورهای متحد اسرائیل که اعطای کمک مالی به اونروا را قطع کرده بودند، این یاریها را در روزهای اخیر از سرگرفتهاند؛ امری که با ناخشنودی اسرائیل روبهرو شده است.
آنتونیو گوترش دوشنبه در پستی در شبکه ایکس نوشت امدادگران اونروا در غزه از چالشهای دشواری که در کار خود با آن روبهرو هستند، با وی سخن گفتهاند.
به نوشته آقای گوترش، امدادگرانی که سالها سابقه فعالیت در این عرصه را دارند، به او گفتند هرگز چنین شرایط سختی را ندیده بودند.
بیشتر در این باره: اسرائیل از کشف تونل در زیر مقر آژانس امدادی سازمان ملل در غزه خبر داد؛ اونروا: اطلاعی نداریم
وزارت بهداشت غزه که زیرنظر گروه حماس است، دوشنبه در یکصد و هفتاد و یکمین روز از جنگ اعلام کرد دستکم ۳۲ هزار و ۳۳۳ فلسطینی کشته شدهاند که ۱۰۷ تن از آنها در آخرین شبانه روز گذشته به شمار تلفات افزوده شدند.
ارتش اسرائیل دوشنبه اعلام کرد در عملیات خود در بیمارستان شفا، به ظن حضور نیروهای شبهنظامی حماس در آنجا، ۲۰ تن دیگر را از پای درآورده و در مجموعه عملیات روزهای گذشته در این مجتمع درمانی، حدود ۵۰۰ تن را به ظن ارتباط با حماس بازداشت کرده است.
شبکه آمریکایی ایبیسی نیوز به نقل از منابع فلسطینی در غزه اعلام کرد شمار زیادی از اعضا، شامل رهبران ارشد حماس و گروه جهاد اسلامی فلسطین، با این تصور که عملیات ارتش اسرائیل در بیمارستان شفا پایان یافته، دوباره در این مجتمع گرد آمده و فعالیت خود را از سر گرفته بودند.
یک منبع حماس به روزنامه لبنانی الاخبار، که به حزبالله نزدیک است، گفت در حمله اسرائیل به شفا، مقامات مهم از سازمانهای مسلح فلسطینی دستگیر و کشته شدهاند.