سه روز پس از خبر «شوکهکننده» صدور حکم اعدام برای توماج صالحی، رپِر معترض، اعتراض به این حکم در بیانیه شخصیتها و گروهها و سازمانهای مختلف از سراسر جهان ادامه دارد.
پس از نقض حکم حبس برای این خواننده معترض در دیوان عالی جمهوری اسلامی، حکم او پس از بازگشت به دادگاهی در اصفهان به جای تخفیف به اعدام تغییر یافت.
خبر صدور این حکم نزدیک به دو سال پس از اعتراضات «زن، زندگی، آزادی» در ایران آن قدر غیرمنتظره بود که بلافاصله واکنش بسیاری از فعالان و سازمانها را به دنبال داشت.
همچنین امجد امینی، پدر مهسا امینی، در پیامی نوشت: «توماج را اعدام نکنید، زخم مردم را تازه نکنید.»
امجد امینی در یک پیام که روز شنبه هشتم اردیبهشت در استوری حساب کاربری خود در اینستاگرام منتشر کرده، گفته است که خبر صدور حکم اعدام برای توماج صالحی «دل تمام مردم ایران را لرزاند».
او از توماج به عنوان «جوانی» نام برده است که «با حمایت از ملتش جایگاهش در قلب تک تک ایرانیهاست».
همچنین تجمع اعتراضی ایرانیان به صدور این حکم برای آقای صالحی در کشورهای مختلف روز شنبه نیز ادامه یافت.
بر اساس ویدئوهایی که از این تجمعها به دست رادیو فردا رسیده است، معترضان با در دست داشتن پلاکاردها و عکسهایی از توماج صالحی، زندانیان اعدامشده و در معرض خطر اعدام، همچنین قربانیان جمهوری اسلامی در ژنو، مقابل دفتر سازمان ملل در سوئیس تجمع کردند.
همچنین گردهماییهای اعتراضی دیگری نیز در پراگ، پایتخت جمهوری چک، شهرهای استکهلم و مالمو در سوئد، کپنهاگ، پایتخت دانمارک، و دوسلدورف آلمان برگزار شد.
در حالی که تا روز جمعه از کمیسر عالی حقوق بشر تا زندانیان سیاسی زن در اوین به این حکم اعتراض کرده بودند، در یک روز گذشته هم صدور بیانیه محکومیت در این باره ادامه یافته است.
از جمله دهها وکیل و مدافع حقوق بشر و هنرمند در بیانیهای که روز جمعه، هفتم اردیبهشت، منتشر شد در این باره نوشتند: «این رأی غیرقانونی حامل پیام روشنی است که در صدور احکام اعدامهای سیاسی در ایران قرار نیست هیچ قانونی رعایت شود.»
نزدیک به ۴۰ امضاکننده این بیانیه شامل شیرین عبادی، اولین برنده نوبل صلح در ایران، ماز جبرانی، کمدین، مرجانه ساتراپی، نویسنده و فیلمساز، آریِل دورفمن، نویسنده، استیون فلاهرتی، موسیقیدان، و جِی پارینی، نویسنده، نوشتهاند: «ضمن مخالفت با حکم صادره، افکار عمومی سراسر جهان را به این حکم غیر انسانی و ناعادلانه جلب میکنیم.»
همزمان آکادمی برگزارکننده جشنواره موسیقی گرَمی هم به حکم اعدام برای توماج صالحی واکنش نشان داده و نوشت: «هیچ هنرمندی در هیچ کجا نباید از زندگی یا معیشت خود در هنگام بیان خود از طریق هنرش بترسد.»
این بیانیه پس از بیانیه سازمان «ایندکس آن سنسِرشیپ» [شاخص سانسور] منتشر شد که نوشته بود: «رژیم خودکامه ایران توماج را به جرم استفاده از صدا و هنرش برای به چالش کشیدن وضعیت موجود در این کشور و دفاع از کسانی که صدای آنها چندان قدرتمند نبود، به اعدام محکوم کرده است.»
به نام سازمانها و گروههایی که در چند روز گذشته به حکم اعدام توماج صالحی واکنش نشان داده و آن را محکوم کردهاند باید نام سازمان «اتحاد علیه ایران هستهای» را نیز افزود که این حکم را ناعادلانه دانسته و خواستار آزادی تمام زندانیان سیاسی در ایران شده است.
تا روز شنبه، هشتم اردیبهشت، تعدادی قابل توجهی از هنرمندان داخل ایران نیز این حکم را محکوم کرده و ناعادلانه دانستهاند، از هنگامه قاضیانی و هانیه توسلی تا کتایون ریاحی و مریم بوبانی.
بیشتر در این باره: کمیسر عالی حقوق بشر خواستار پایان خشونت جنسیتی و لغو حکم توماج صالحی در ایران شدهمزمان در سه روز گذشته تجمعهایی در اعتراض به صدور این حکم در چندین شهر اروپایی از جمله برلین، هامبورگ و لاهه برگزار شده و همزمان فراخوانهایی برای تجمع در حمایت از او در گوشه و کنار دنیا از جمله چند شهر کانادا و نیوزیلند و استرالیا منتشر شده که قرار است در روز شنبه برگزار شوند.
توماج صالحی در جریان اعتراضات گسترده سال ۱۴۰۱ که با مرگ مهسا ژینا امینی در بازداشت گشت ارشاد آغاز شد حضور فراوان داشت و از تمام معترضان و بازداشتیها و فعالان سیاسی حمایت میکرد.
بیشتر در این باره: ادامه اعتراض به حکم اعدام برای توماج صالحی؛ مادر مهسا امینی: بگذارید توماج نفس بکشداو چند هفته پس از آغاز این اعتراضات بازداشت شد و پس از ماهها بازداشت به بیش از شش سال حبس محکوم شد، حکمی که قرار بود پس صدور رأی دیوان عالی کاهش یابد، اما به دست یک قاضی در اصفهان برخلاف روال معمول به اعدام افزایش یافت.
به گفته مصطفی نیلی، وکیل توماج صالحی، در مصاحبه با روزنامه اعتماد این قاضی ابتدا به توماج صالحی اتهام افساد فیالارض را نسبت داده و سپس بر اساس این اتهام انتسابی، او را مشمول عفو ندانسته است.
آقای نیلی گفته است: «در حالی كه در رسيدگیهای سال گذشته، توماج تبرئه شده بود شامل عفو رهبری میشد اما امروز رای به افسادفیالارض دادهاند و با اين رای اعلام كردهاند، پرونده توماج ذيل عفو رهبری قرار نمیگيرد.»
به گفته این وکیل، توماج صالحی ۲۰ روز برای فرجامخواهی وقت دارد.