صندوق بینالمللی پول در تازهترین گزارش فصلی خود میگوید دولت ایران برای آن که در سال ۱۴۰۳ به کسری بودجه دچار نشود، نیاز دارد که قیمت هر بشکه نفت در بازارهای جهانی بیش از ۱۲۱ دلار باشد.
این در حالی است که هماکنون قیمت نفت شاخص برنت که حتی گرانتر از نفت ایران است، کمتر از ۹۰ دلار معامله میشود و این نهاد بینالمللی پیشبینی کرده است متوسط قیمت نفت برنت در سال جاری زیر ۷۹ دلار باشد.
این گزارش همچنین تخفیفهای ایران به پالایشگاههای چینی را در نظر نگرفته، اما خبرگزاری رویترز پیشتر گزارش داده بود ایران برای هر بشکه نفت حدود ۱۳ دلار به مشتریان چینی تخفیف میدهد.
بیشتر در این باره: پیشبینی کسری «۳۰۰ هزار میلیارد تومانی» بودجه امسال دولت رئیسی
گزارش صندوق بینالمللی پول که روز یکشنبه ۹ اردیبهشت تحت عنوان «چشم انداز اقتصادی منطقهای؛ خاورمیانه و آسیای مرکزی» منتشر شد، در ادامه میگوید پارسال تولید روزانه نفت ایران در سایه افزایش صادرات، نیم میلیون بشکه افزایش یافته و به ۳.۱ میلیون بشکه رسیده است، اما انتظار نمیرود چنین رشدی ادامهدار باشد و امسال تنها ۱۰۰ هزار بشکه به تولید روزانه نفت ایران اضافه میشود.
این نهاد بینالمللی همچنین پیشبینی کرده است بدهی دولت و شرکتهای زیرمجموعه دولت در سال جاری نسبت به پارسال بیش از چهار میلیارد دلار افزایش یافته و به ۱۱۸ میلیارد دلار برسد که معادل بیش از یک چهارم اقتصاد ایران است.
معیار صندوق بینالمللی برای محاسبه دلاری شاخصهای اقتصادی ایران نرخ نیمایی دلار است و بخشی از دادههایش را از خود دولت ایران گرفته است.
پیشتر بانک مرکزی ایران نیز گزارش داده بود که بدهی دولت و شرکتهای دولتی به سیستم بانکی کشور در سال ۱۴۰۲ حدود ۵۶ درصد افزایش یافته و به ۱۳۱۰ تریلیون تومان اوج گرفته است.
بدهی دولت به بانکها تنها بخش کوچکی از کل بدهیهای آن است. بیشترین سهم بدهی دولت مربوط به استقراض از صندوق توسعه ملی است که بنابر گزارش این نهاد حکومتی، دولت بیش از ۱۰۰ میلیارد دلار به آن بدهکار است و تصریح کرده است دولت «توان تسویه بدهیها را ندارد».
دولت به خاطر کسری هنگفت بودجه طی سالهای گذشته بانک مرکزی را مجبور به چاپ اسکناس بدون پشتوانه کرده تا بتواند از بانکها و دیگر نهادهای مالی کشور استقراض کند.
این موضوع باعث افزایش چشمگیر نقدینگی در کشور شده است؛ بطوری که بنابر ارزیابی صندوق بینالمللی پول، نقدینگی در ایران طی سال گذشته نزدیک ۳۵ درصد جهش داشته و امسال نیز ۳۳ درصد افزایش خواهد یافت.
چنین جهش بزرگی در رشد نقدینگی باعث افت ارزش ریال و تورم افسارگسیخته شده است.
بیشتر در این باره: بدهی دولت ایران به بانک مرکزی طی یک سال ۷۱ درصد بیشتر شدارزیابی صندوق بینالمللی پول حاکی است که تورم در ایران طی سال گذشته ۴۱.۵ درصد بوده و در سال جاری ۳۷.۵ درصد خواهد بود.
البته این برآورد منعکس کننده دادههایی است که مرکز آمار ایران در اختیار این نهاد بینالمللی قرار داده، اما بانک مرکزی ایران اخیرا در یک گزارش فرعی که مربوط به محاسبه تادیه بدهی و مهریه بود، نرخ تورم پارسال را بالای ۵۲ درصد عنوان کرده است.