واکنش نخست‌وزیر سوئد به انتقادها از آزاد نشدن احمدرضا جلالی در مبادله زندانیان

نخست‌وزیر سوئد (چپ) در دیدار با یوهان فلودروس بعد از آزادی از زندان ایران و بازگشت به سوئد

نخست‌وزیر سوئد انتقاد همسر احمدرضا جلالی، پزشک ایرانی زندانی در ایران، را که در قالب معامله تبادل زندانیان بین سوئد و ایران آزاد نشد، رد کرد.

اولف کریسترسون در یک مصاحبه رادیویی گفت: «برای ناامیدی آنها احترام زیادی قائلم، اما واقعا این انتقاد را درک نمی‌کنم. راه جایگزین این بود که دو سوئدی دیگر را که حالا به کشور بازگشته‌اند، رها می‌کردیم.»

ویدا مهران‌نیا، همسر احمدرضا جلالی، پژوهشگر زندانی در ایران، روز یک‌شنبه ۲۷ خرداد در یک تجمع اعتراضی در پی مبادله زندانیان بین سوئد و ایران شرکت کرد.

او در این تجمع که در استکهلم، پایتخت سوئد، برگزار شد گفت که به ملاقات نخست‌وزیر سوئد خواهد رفت و از او خواهد پرسید: «چرا این کار را کردی؟»

احمدرضا جلالی پزشک و پژوهشگر ایرانی- سوئدی همچنان در ایران زندانی است. او در اردیبهشت سال ۹۵ وقتی برای شرکت در یک کنفرانس علمی به ایران سفر کرده بود به دست مأموران وزارت اطلاعات بازداشت شد.

او سپس در دادگاه انقلاب به اعدام محکوم شد.

اردیبهشت ماه امسال نیز شماری از «گروگان‌»های سابق جمهوری اسلامی در نامه‌‌ای به نخست وزیر سوئد نسبت به «ادامه بی‌تفاوتی» دولت سوئد و «اقدامات ناکافی» برای آزادی احمدرضا جلالی ابراز نگرانی کرده بودند.

این در حالی است که فعالان سیاسی و مدافعان حقوق بشر به شدت از رویکرد دولت سوئد در جریان مبادله حمید نوری که به اتهام دست داشتن در اعدام و شکنجه زندانیان سیاسی در سال ۱۳۶۷ در سوئد به حبس ابد محکوم شده بود، انتقاد کرده‌اند.

از جمله شیرین عبادی، وکیل دادگستری و برنده جایزه صلح نوبل، در این زمینه گفت که دولت سوئد با تحویل یک «جنایت‌کار» به جمهوری اسلامی «به چهرهٔ عدالت نیم‌بندی که در جهان وجود داشت، خاک پاشید.»

شاهزاده رضا پهلوی٬ ولیعهد پیشین ایران، نیز در شبکه اجتماعی ایکس در این زمینه نوشت: «آزادی حمید نوری، یک جنایتکار جنگی، از سوی دولت سوئد، اهانتی است به حاکمیت قانون، حقوق بشر و شرافت حداقلی.»

از سوی دیگر، یوهان فلودروس، شهروند سوئدی که با حمید نوری مبادله شد، می‌گوید بعد از آزادی از زندان جمهوری اسلامی در «آسمان هفتم» بود.

در جریان این مبادله، حمید نوری در برابر آزادی آقای فلودروس و همچنین مهدی عزیزی آزاد شد و به ایران بازگشت.

بر اساس گزارش وب‌سایت دولت سوئد، یوهان فلودروس در پرواز بازگشت به سوئد، در گفت‌وگوی تلفنی با نخست‌وزیر این کشور گفته است: «من در آسمانم، از نظر حسی در آسمان هفتم هستم. حدود ۸۰۰ روز منتظر این لحظه بودم.»

او که به عنوان کارمند و دیپلمات برای اتحادیه اروپا کار می‌کرد، در فروردین ۱۴۰۱ بازداشت و سپس توسط دستگاه قضائی ایران به «جاسوسی برای اسرائیل» و «افساد فی‌الارض»متهم و محاکمه شد که می‌توانست حکم اعدام برای او به همراه داشته باشد.

آقای فلودروس در مکالمه تلفنی با اول کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد، همچنین گفته بارها خواب روز آزادی خود را می‌دید و افزوده است:‌ «اما بعد روی زمین سیمانی لعنتی بیدار می‌شدم. حالا که از حریم هوایی ایران خارج شدم و در راه بازگشت به خانه هستم، برایم باورپذیر می‌شود.»

سعید عزیزی، شهروند ایرانی-سوئدی، دیگر فردی بود که جمهوری اسلامی در قبال آزادی حمید نوری او را آزاد کرد.

بر اساس اطلاعاتی که رادیو فردا به دست آورده است، آقای عزیزی در آبان ماه ۱۴۰۲ در منزل شخصی خود در منطقه گیشا تهران با هجوم ماموران امنیتی بازداشت شد.

او به اجتماع و تبانی به قصد اقدام علیه امنیت کشور متهم شد و شعبه ۲۶ دادگاه انقلاب بهمن ماه سال گذشته او را به ۵ سال زندان محکوم کرد. شعبه ۳۶ دادگاه تجدیدنظر این حکم را عینا تایید کرد.

پاسخ دولت سوئد به تصمیم آزادی نوری

اولف کریسترسون، نخست‌وزیر سوئد، اظهار داشت که این دو نفر با توجه به شرایط، در وضعیت خوبی به سر می‌برند و به خانواده‌هایشان پیوسته‌اند. کریسترسون در بیانیه‌ای گفت: «ایران از هر دوی آنها به عنوان مهره‌هایی در یک بازی مذاکره‌ای بی‌رحمانه با هدف آزادی حمید نوری، شهروند ایرانی از زندان سوئد، استفاده کرد. او به جرایم جدی که در دهه ۱۹۸۰ در ایران مرتکب شده بود، محکوم شده است.»

کریسترسون افزود: «به عنوان نخست‌وزیر، مسئولیت ویژه‌ای در قبال امنیت شهروندان سوئدی دارم؛ بنابراین، دولت به همراه سرویس‌های امنیتی سوئد که با ایران مذاکره کرده‌اند، به‌طور فشرده بر روی این موضوع کار کرده است.»

کنث لوئیس، وکیل مدافع تعدادی از شاکیان پرونده نوری در سوئد، گفت که با موکلانش مشورتی صورت نگرفته و آزادی نوری آنها را «بهت‌زده و منزجر» کرده است. او به رویترز گفت: «این توهینی به کل دستگاه قضایی و همه کسانی است که در این محاکمات شرکت کرده‌اند.»

لوئیس گفت که موکلانش با تلاش‌های دولت سوئد برای بازگرداندن شهروندانش به خانه ابراز همدردی می‌کنند، اما آزادی نوری را «کاملاً نامتناسب» دانست.

کریسترسون در یک نشست خبری در اواخر شب از همه خواست که به این دو نفر که آزاد شده‌اند اجازه دهند تا مدتی را با خانواده‌هایشان خلوت کنند. او گفت: «اینها دو نفری هستند که جهنم را روی زمین تجربه کرده‌اند. من می‌فهمم که این موضوع با احساسات متفاوتی دریافت می‌شود، به ویژه در میان سوئدی‌هایی که از ایران آمده‌اند. این تصمیم آسانی برای دولت نبود، اما گاهی اوقات باید کارهای سخت را انجام داد و کاری را که درست است انجام داد.»

اورسولا فون در لاین، رئیس کمیسیون اروپا، از آزادی دو سوئدی از «بازداشت غیرموجه ایران» استقبال کرد و به سوئد برای تلاش‌هایش در آزادی آنها تبریک گفت.

بیشتر در این باره: تبادل زندانی بین ایران و سوئد؛ واکنش‌های اعتراضی فعالان به آزادی حمید نوری
با استفاده از گزارش‌های رویترز و رادیو فردا؛ ع.م