خبرگزاری کار ایران ایلنا روز یکشنبه ۲۶ مهرماه، در گزارشی نوشت: «دستگاه حفاری متروی اصفهان بر اثر انحراف از مسیر خود، به پایههای سی و سه پل، برخورد کرده است». با انتشار این خبر، دوباره بحث بر سر اثرات تخریبی قطار زیرزمینی اصفهان بر بناهای باستانی این شهر، بالا گرفته است.
پیش از این، گروهی از فعالان میراث فرهنگی نسبت به آثار تخریبی خط مترو در زیر منطقه چهارباغ اصفهان، هشدار داده بودند و اکنون صحبت بر سر تأثیر منفی مترو بر سی و سه پل به میان آمده است.
محمدعلی دادخواه وکیل دادگستری و فعال میراث فرهنگی، در گفتوگو با رادیو فردا به پرسشهایی در این ارتباط پاسخ گفته است.
- رادیو فردا: آقای دادخواه احداث متروی اصفهان چه تأثیری بر بناهای باستانی شهر اصفهان از جمله سی و سه پل دارد؟
محمدعلی دادخواه: اين مسئله تنها منحصر به ايران نيست و فقط از منظر ايرانيان قابل سرزنش نيست، بلکه اين مسئله متعلق به فرهنگ بشری و همه انسانهای کره زمين است؛ ميراث ارزشمندی که حدود ۵۰۰ سال سنن و آداب يک تمدن را تداعی میکند، ولی مديران شهر اصفهان معلوم نيست پاسدار کدام هويت و نگهبان کدام تمدن هستند.
چهارباغ خودش منطقهای قديمی است و عبور مترو از شأن و اعتبار اين خيابان کهنسال که اولين خيابان سه سويه جهان است، خواهد کاست. قبلاً دادگستری دستور داد که نبايد قطار شهری از چهار باغ عبور کند، اما معلوم نيست اينها تابع کدام قانون هستند.
دادستان اصفهان مکلف است دستور دهد اين متهمان را احضار کنند، ولی متأسفانه دادستان هم ناظر بیطرفی بر اين همه تخريبی است که به آثار باستانی ايران وارد میشود. فاجعه بارتر آن که اکنون سی و سه پل نيز به اين بلا دچار شده است.
حدود هزار و ۵۰۰ نفر به من وکالت دادهاند و من سخنان آنها را انتقال میدهم، البته در اين مدت زندانی شدم و بعد از زندان ناگزير به بيمارستان رفتم. ولی در اولين فرصت يعنی هفته پيش به اصفهان رفتم و با بازپرسی که قبلاً دستور توقف عبور مترو از اين منطقه را صادر کرده بود، صحبت کردم.
اکنون تکليف دادستان اصفهان است که پيرو آن دستور از عبور قطار شهری از اين مسير جلوگيری کند و همه افرادی که به رغم اين دستور مبادرت به سرپيچی و خودکامگی کردهاند را به دادسرا احضار کند تا پاسخگوی اقدامات خود باشند که چرا ميراث و هويت اين سرزمين را از يک سو و هويت ميراث فرهنگ بشری را از سوی ديگر مورد هجوم قرار دادهاند.
من اميدوارم در اين زمينه با سرعت اقدام شود که فردا بسيار دير است.
- آقای دادخواه، اشاره کرديد که احداث اين خط از نظر قضايی ممنوع شده است. اصرار برای پيشبرد اين پروژه به چه دليلی صورت میگيرد؟
دادگاه انتظامی قضات و دادستان اصفهان بايد دليل اين امر را توضيح دهند. ما از ميراث فرهنگی، شهردار اصفهان و از قطار شهری شکايت کردهايم، اما هيچيک از اينها را به عنوان متهم تحت تعقيب قرار ندادهاند.
اين سهلانگاری اگر امروز هم تعقيب نشود، نسلهای آينده هرگز آن را نخواهند بخشيد که به اين صورت در حفظ ميراث فرهنگی يک سرزمين کهن اين گونه بیتوجهی شده است.
- اصلاً ضرورت احداث مترو در شهر اصفهان چيست و آيا برای تسهيل حمل و نقل مردم نيازی به متروی زير زمينی در اصفهان داريم؟
اين مسئله بحثهای فنی متعددی را میطلبد اما فارغ از اين مباحث، «قطار شهری» هنگامی که نقشه مترو را به مردم اصفهان ارائه کرد به صراحت گفت که مترو از خيابان چهار باغ عبور نمیکند. اين خلافگويی و پنهانکاری در هيچ روال مردمی و حکومت برآمده از اراده مردم قابل پذيرش نيست.