میرحسین موسوی، از رهبران اصلاح‌طلب ایران، در مصاحبه‌ای تفصیلی با سایت کلمه گفته است که «مردم به دنبال آزادی و عدالت هستند و متوجهند که دستگیری‌ها و اعدام‌ها با اغراض سیاسی و در تعارض با قانون اساسی و قوانین رایج صورت می‌گیرد».
آقای موسوی در این مصاحبه که در آستانه سالگرد پیروزی انقلاب بهمن ۵۷ صورت گرفته است، با تبیین ریشه‌های پیروزی انقلاب که به تغییر نظام پادشاهی در ایران انجامید، گفته است که «رژیم [گذشته] مشورعیت خود را به طور کامل از دست داده بود. البته کشتارهای خیابانی در تسریع این روند نقش عظیمی داشت و مخصوصاً کشتار ۱۷ شهریور تعیین‌کننده بود. اما می‌توان به قطع و یقین گفت که اگر پهلوی‌ها به میراث مشروطیت خیانت نمی‌کردند رژیم شاهنشاهی با اصالت رأی مردم و نقشی که قانون اساسی مشروطه بر عهده شاه گذاشته بود، می‌توانست مثل بعضی از کشورها ادامه پیدا کند».
میرحسین موسوی در این گفت‌وگو اشاره کرده است که دیگر بر این عقیده نیست که «ساختارهای منجر به استبداد و دیکتاتوری» در ایران از بین رفته است.
او می‌گوید: «در سال‌های اول انقلاب اکثریت مردم قانع شده بودند که انقلاب همه ساختارهایی را که می‌توانست منجر به استبداد و دیکتاتوری شود، از بین برده است و من هم یک نفر از این جمع بودم، ولی الان چنین اعتقادی ندارم.»
این نامزد معترض به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرده است که امروز هم عوامل و ریشه‌هایی را که منجر به دیکتاتوری می‌شود می‌توان شناسایی کرد و هم مقاومت در مقابل بازگشت این دیکتاتوری را.
آقای موسوی این مقاومت را میراث «گرانبهای انقلاب اسلامی» شمرده و عدم سازگاری مردم با دروغ، تقلب و فساد را نشانگر حضور این میراث ارزیابی کرده و در مقابل بسته شدن فضای مطبوعاتی و پرشدن زندان‌ها و کشتن بی‌رحمانه مردمی که به صورت مسالمت‌آمیز خواستار حقوق خود بودند را نشان‌دهنده حضور ریشه‌های استبداد و دیکتاتوری دانسته است.
میرحسین موسوی در عین حال با انتقاد از اعدام‌های اخیر گفته است که مردم متوجهند که با داد و ستدهای بی‌اهمیت و بدون رعایت مراتب قانونی عده‌ای ممکن است به کام مرگ فرستاده شوند تا امام جمعه بی‌رحمی که همواره از تبعیض و خشونت و تقلب حمایت کرده است به قوه قضائیه دست مریزاد بگوید.
اشاره آقای موسوی به اظهارات احمد جنتی، عضو شورای نگهبان و از حامیان محمود احمدی‌نژاد، است که به تازگی در خطبه‌های نماز جمعه تهران ضمن تقدیر از قوه قضائیه برای اجرای دو حکم اعدام اخیر و با بیان اینکه اکنون زمان رأفت اسلامی نیست، خواستار برخورد شدیدتر قوه قضائیه شده بود.
اکنون آقای موسوی بدون نام بردن از احمد جنتی گفته است که «برای او [احمد جنتی] مهم نیست که شایعات گسترده‌ای برای اعتراف‌گیری‌های غیرقانونی وجود دارد و مهم نیست که این افراد ربطی به جریان انتخابات ندارند. مهم برای او اعدام برای زهر چشم گرفتن است».
«در اول انقلاب زیاد خوش‌بین شده بودیم»
آقای موسوی همچنین با انتقاد شدید از عملکرد دستگاه قضایی ایران در پرونده‌های متهمان انتخاباتی اضافه کرده است که وقتی ملت ما می‌بیند که عملاً این نیروهای امنیتی و نظامی هستند که بر پرونده‌های قوه قضاییه حکم می‌رانند و در حقیقت این قوه قضائیه است که ضابط نیروهای امنیتی شده است، به این نتیجه می‌رسیم که ما در اول انقلاب زیاد خوش‌بین شده بودیم.
وی کشته شدن کسانی چون آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله مطهری را ناشی از ادامه ریشه‌های استبداد خوانده که هنوز هم به طور کامل ریشه‌کن نشده است و تصریح کرده است که به همین دلیل اعتقاد ندارد که انقلاب به اهداف خود رسیده است.
آقای موسوی گفته است که به اعتقاد وی قرائتی از اسلام که مردم را خس و خاشاک، و بزغاله و گوساله می‌نامد، و مردم را قسمت می‌کند تا عده‌ای به جان عده‌ای دیگر بیفتند، متأثر از فرهنگ شاهنشاهی است و ادامه داده است که سزاوار بود قوه قضائیه به جای اعدام چند جوان و نوجوان که شایعات جدی در مورد نحوه اعتراف‌گیری از آنها وجود دارد، به این ریشه‌ها توجه می‌کرد.
پیشتر احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد، در سخنانی که در راه‌پیمایی دولتی ۹ دی‌ماه در تهران ایراد کرد، با بزغاله و گوساله خواندن مخالفان، درگیری‌های معترضان و نیروهای دولتی را به جنگ حزب‌الله با حزب شیطان تشبیه کرده و اضافه کرده بود که امروز جنگ حزب‌الله و حزب‌الشیطان در عرصه این کشور بروز پیدا کرده و این جنگ «جنگی قطعی» و صریح است.
«از قوه قضائیه قطع امید کرده‌ایم»
آقای موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به وضعیت زندانیان سیاسی گفته است که «قوه قضائیه‌ای که فرزند فرهیخته و مؤمن شهید بهشتی و آزادی‌خواهان دیگر امثال او را زیر عکس پدرش در راهروهای دادسراها می‌نشاند، خیلی از اهداف تعریف‌شده انقلاب دور شده است» و تصریح کرده است که ما کاملاً از قوه قضائیه قطع امید کرده‌ایم.
این نامزد معترض به نتایج انتخابات اضافه کرده است که امروز زندان‌ها را پاک‌ترین فرزندان ملت پر کرده‌اند؛ از دانشجویان و اساتید و دیگر اقشار و مطابق فرمول‌های مندرس شده به دنبال پرونده‌سازی برای آنها هستند با پرونده‌های مالی، جنسی یا جاسوسی.
آقای موسوی تصریح کرده است که در حالی که منحرفان واقعی و غارتگران بیت‌المال در بیرون زندان‌ها مشغول جولان هستند، آنها به جای آن که دنبال جاسوسان واقعی باشند، انسان‌های شریف و مؤمن را به جاسوسی متهم می‌کنند.
آقای موسوی که حلقه اصلی مشاورانش در روزهای پس از حادثه خونین عاشورای تهران بازداشت شده‌اند در همین بخش از این گفت‌وگو گفته است که «جا دارد از همه مشاوران پاک و فداکار و فرهیخته خود که همگی دستگیر شده و در محبس عدالت آقایان گرفتارند دفاع نمایم و شرمندگی خود را از این که در کنار آنها نیستم ابراز کنم».
وی در عین حال افزوده است که «از مشاوران خود نام نبردم تا احترام خود را به همه زندانیان سیاسی ابراز کرده باشم» و تأکید کرده است که «ایران نام و فداکاری همه این عزیزان را حفظ خواهد کرد».
تاکنون همه اعضای حلقه مشاوران میرحسین موسوی به جز محمدرضا بهشتی، فرزند ارشد آیت‌الله سید محمد حسینی بهشتی، بازداشت شده‌اند و روایت سایت‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان حاکی است که دلیل عدم بازداشت محمدرضا بهشتی مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای با این امر بوده است.
«شاهد به هم خوردن روابط منطقی ارکان نظام هستیم»
میرحسین موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با تأکید دوباره بر مشهود بودن روحیه استبدادی در جامعه گفته است که برترین نمونه این موضوع در برهم خوردن روابط منطقی و قانونی ارکان نظام است و به عنوان نمونه گفته است که «الان زور مجلس در مواردی که جزو وظایف آن است به دولت نمی‌رسد و این فقط گفته مخالفان دولت نیست و اصولگرایان منصف و آگاه نیز از این مسئله می‌نالند».
آقای موسوی در ادامه به پاسخگو نبودن دولت در موارد اعلام شده دیوان محاسبات عمومی و روشن نبودن نحوه فروش نفت و شیوه‌های هزینه کردن آن، و بی‌اعتنایی به برنامه چهارم و ویران کردن دستگاه برنامه‌ریزی اشاره کرده است.
وی به طرح این پرسش پرداخته است که آیا امروز قوه قضائیه و قوه مقننه می‌توانند از همه اختیاراتی که قانون اساسی به آنها داده استفاده کنند.
آقای موسوی با اشاره به اینکه «گمان نمی‌کنم مجبور باشیم میان عدالت و آزادی یکی را انتخاب کنیم» تصریح کرده است که «امروز گره خوردن خواست عدالت به ویژه عدالت اقتصادی با خواست آزادی سیاسی یک ضرورت است».
این نامزد اصلاح‌طلب انتخابات ریاست جمهوری دهم با ابراز نگرانی جدی از ویرانی اقتصاد و تورم و بیکاری، تعطیلی پروژه‌های بزرگ و عقب‌ماندگی از رقیبان در منطقه، و نیز شیوه غلط اجرای اصل ۴۴ و همچنین سرنوشت برنامه چهارم و بودجه سال آینده کشور، از «ندانم‌کاری‌هایی که منجر به افزایش خطر تحریم‌ها شده» انتقاد کرده است.
«صریحاً اعلام شود به قانون اساسی بر می‌گردیم»
آقای موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگوی تفصیلی با بیان اینکه قانون اساسی وحی منزل نیست و همان طور که در سال ۶۸ تغییر کرد، می‌توان گام‌های مهمی در جهت کارآمدسازی بیشتر آن برداشت، افزوده است که «جمهوری اسلامی منهای قانون اساسی بی‌معناست و ما علاوه بر مراقبت جهت عدم نقض قانون اساسی، اجرا نشدن یا کمتر توجه شدن به بخش‌هایی از آن را هم باید نوعی نقض قانون اساسی به حساب بیاوریم».
وی «اجرای بدون تنازل قانون اساسی» را یک خواست راهبردی دانسته و اضافه کرده است که اگر بخش‌های قابل توجهی از قانون اساسی به ویژه فصل سوم آن مورد بی‌اعتنایی قرار گیرد، به طور قهری، بدیل‌های دیگری برای نظام ظهور خواهد کرد.
آقای موسوی تصریح کرده است که عدم رعایت حقوق اساسی مردم که در قانون اساسی آمده و همچنین به رسمیت نشناختن حاکمیت مردم بر سرنوشت خود، به ابطال این میثاق ارزشمند جامعه خواهد انجامید.
میرحسین موسوی با اشاره به بیانیه شماره ۱۷ خود گفته است که یکی از نهرهای روشنی که می‌تواند با ورود به رودخانه گل‌آلود و طغیانی کنونی جریان آن را به تدریج آرام و روشن کند، آن است که «رسماً اعلام شود قرار است همه به قانون اساسی برگردیم».
بیشتر بخوانید:
میرحسین موسوی در این گفت‌وگو اشاره کرده است که دیگر بر این عقیده نیست که «ساختارهای منجر به استبداد و دیکتاتوری» در ایران از بین رفته است.
او می‌گوید: «در سال‌های اول انقلاب اکثریت مردم قانع شده بودند که انقلاب همه ساختارهایی را که می‌توانست منجر به استبداد و دیکتاتوری شود، از بین برده است و من هم یک نفر از این جمع بودم، ولی الان چنین اعتقادی ندارم.»
این نامزد معترض به نتایج اعلام شده انتخابات ریاست جمهوری تصریح کرده است که امروز هم عوامل و ریشه‌هایی را که منجر به دیکتاتوری می‌شود می‌توان شناسایی کرد و هم مقاومت در مقابل بازگشت این دیکتاتوری را.
آقای موسوی این مقاومت را میراث «گرانبهای انقلاب اسلامی» شمرده و عدم سازگاری مردم با دروغ، تقلب و فساد را نشانگر حضور این میراث ارزیابی کرده و در مقابل بسته شدن فضای مطبوعاتی و پرشدن زندان‌ها و کشتن بی‌رحمانه مردمی که به صورت مسالمت‌آمیز خواستار حقوق خود بودند را نشان‌دهنده حضور ریشه‌های استبداد و دیکتاتوری دانسته است.
میرحسین موسوی در عین حال با انتقاد از اعدام‌های اخیر گفته است که مردم متوجهند که با داد و ستدهای بی‌اهمیت و بدون رعایت مراتب قانونی عده‌ای ممکن است به کام مرگ فرستاده شوند تا امام جمعه بی‌رحمی که همواره از تبعیض و خشونت و تقلب حمایت کرده است به قوه قضائیه دست مریزاد بگوید.
اشاره آقای موسوی به اظهارات احمد جنتی، عضو شورای نگهبان و از حامیان محمود احمدی‌نژاد، است که به تازگی در خطبه‌های نماز جمعه تهران ضمن تقدیر از قوه قضائیه برای اجرای دو حکم اعدام اخیر و با بیان اینکه اکنون زمان رأفت اسلامی نیست، خواستار برخورد شدیدتر قوه قضائیه شده بود.
اکنون آقای موسوی بدون نام بردن از احمد جنتی گفته است که «برای او [احمد جنتی] مهم نیست که شایعات گسترده‌ای برای اعتراف‌گیری‌های غیرقانونی وجود دارد و مهم نیست که این افراد ربطی به جریان انتخابات ندارند. مهم برای او اعدام برای زهر چشم گرفتن است».
«در اول انقلاب زیاد خوش‌بین شده بودیم»
آقای موسوی همچنین با انتقاد شدید از عملکرد دستگاه قضایی ایران در پرونده‌های متهمان انتخاباتی اضافه کرده است که وقتی ملت ما می‌بیند که عملاً این نیروهای امنیتی و نظامی هستند که بر پرونده‌های قوه قضاییه حکم می‌رانند و در حقیقت این قوه قضائیه است که ضابط نیروهای امنیتی شده است، به این نتیجه می‌رسیم که ما در اول انقلاب زیاد خوش‌بین شده بودیم.
وی کشته شدن کسانی چون آیت‌الله بهشتی و آیت‌الله مطهری را ناشی از ادامه ریشه‌های استبداد خوانده که هنوز هم به طور کامل ریشه‌کن نشده است و تصریح کرده است که به همین دلیل اعتقاد ندارد که انقلاب به اهداف خود رسیده است.
آقای موسوی گفته است که به اعتقاد وی قرائتی از اسلام که مردم را خس و خاشاک، و بزغاله و گوساله می‌نامد، و مردم را قسمت می‌کند تا عده‌ای به جان عده‌ای دیگر بیفتند، متأثر از فرهنگ شاهنشاهی است و ادامه داده است که سزاوار بود قوه قضائیه به جای اعدام چند جوان و نوجوان که شایعات جدی در مورد نحوه اعتراف‌گیری از آنها وجود دارد، به این ریشه‌ها توجه می‌کرد.
پیشتر احمد علم‌الهدی، امام جمعه مشهد، در سخنانی که در راه‌پیمایی دولتی ۹ دی‌ماه در تهران ایراد کرد، با بزغاله و گوساله خواندن مخالفان، درگیری‌های معترضان و نیروهای دولتی را به جنگ حزب‌الله با حزب شیطان تشبیه کرده و اضافه کرده بود که امروز جنگ حزب‌الله و حزب‌الشیطان در عرصه این کشور بروز پیدا کرده و این جنگ «جنگی قطعی» و صریح است.
«از قوه قضائیه قطع امید کرده‌ایم»
آقای موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با اشاره به وضعیت زندانیان سیاسی گفته است که «قوه قضائیه‌ای که فرزند فرهیخته و مؤمن شهید بهشتی و آزادی‌خواهان دیگر امثال او را زیر عکس پدرش در راهروهای دادسراها می‌نشاند، خیلی از اهداف تعریف‌شده انقلاب دور شده است» و تصریح کرده است که ما کاملاً از قوه قضائیه قطع امید کرده‌ایم.
این نامزد معترض به نتایج انتخابات اضافه کرده است که امروز زندان‌ها را پاک‌ترین فرزندان ملت پر کرده‌اند؛ از دانشجویان و اساتید و دیگر اقشار و مطابق فرمول‌های مندرس شده به دنبال پرونده‌سازی برای آنها هستند با پرونده‌های مالی، جنسی یا جاسوسی.
آقای موسوی تصریح کرده است که در حالی که منحرفان واقعی و غارتگران بیت‌المال در بیرون زندان‌ها مشغول جولان هستند، آنها به جای آن که دنبال جاسوسان واقعی باشند، انسان‌های شریف و مؤمن را به جاسوسی متهم می‌کنند.
آقای موسوی که حلقه اصلی مشاورانش در روزهای پس از حادثه خونین عاشورای تهران بازداشت شده‌اند در همین بخش از این گفت‌وگو گفته است که «جا دارد از همه مشاوران پاک و فداکار و فرهیخته خود که همگی دستگیر شده و در محبس عدالت آقایان گرفتارند دفاع نمایم و شرمندگی خود را از این که در کنار آنها نیستم ابراز کنم».
وی در عین حال افزوده است که «از مشاوران خود نام نبردم تا احترام خود را به همه زندانیان سیاسی ابراز کرده باشم» و تأکید کرده است که «ایران نام و فداکاری همه این عزیزان را حفظ خواهد کرد».
تاکنون همه اعضای حلقه مشاوران میرحسین موسوی به جز محمدرضا بهشتی، فرزند ارشد آیت‌الله سید محمد حسینی بهشتی، بازداشت شده‌اند و روایت سایت‌های نزدیک به اصلاح‌طلبان حاکی است که دلیل عدم بازداشت محمدرضا بهشتی مخالفت آیت‌الله خامنه‌ای با این امر بوده است.
«شاهد به هم خوردن روابط منطقی ارکان نظام هستیم»
میرحسین موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگو با تأکید دوباره بر مشهود بودن روحیه استبدادی در جامعه گفته است که برترین نمونه این موضوع در برهم خوردن روابط منطقی و قانونی ارکان نظام است و به عنوان نمونه گفته است که «الان زور مجلس در مواردی که جزو وظایف آن است به دولت نمی‌رسد و این فقط گفته مخالفان دولت نیست و اصولگرایان منصف و آگاه نیز از این مسئله می‌نالند».
آقای موسوی در ادامه به پاسخگو نبودن دولت در موارد اعلام شده دیوان محاسبات عمومی و روشن نبودن نحوه فروش نفت و شیوه‌های هزینه کردن آن، و بی‌اعتنایی به برنامه چهارم و ویران کردن دستگاه برنامه‌ریزی اشاره کرده است.
وی به طرح این پرسش پرداخته است که آیا امروز قوه قضائیه و قوه مقننه می‌توانند از همه اختیاراتی که قانون اساسی به آنها داده استفاده کنند.
آقای موسوی با اشاره به اینکه «گمان نمی‌کنم مجبور باشیم میان عدالت و آزادی یکی را انتخاب کنیم» تصریح کرده است که «امروز گره خوردن خواست عدالت به ویژه عدالت اقتصادی با خواست آزادی سیاسی یک ضرورت است».
این نامزد اصلاح‌طلب انتخابات ریاست جمهوری دهم با ابراز نگرانی جدی از ویرانی اقتصاد و تورم و بیکاری، تعطیلی پروژه‌های بزرگ و عقب‌ماندگی از رقیبان در منطقه، و نیز شیوه غلط اجرای اصل ۴۴ و همچنین سرنوشت برنامه چهارم و بودجه سال آینده کشور، از «ندانم‌کاری‌هایی که منجر به افزایش خطر تحریم‌ها شده» انتقاد کرده است.
«صریحاً اعلام شود به قانون اساسی بر می‌گردیم»
آقای موسوی در بخش دیگری از این گفت‌وگوی تفصیلی با بیان اینکه قانون اساسی وحی منزل نیست و همان طور که در سال ۶۸ تغییر کرد، می‌توان گام‌های مهمی در جهت کارآمدسازی بیشتر آن برداشت، افزوده است که «جمهوری اسلامی منهای قانون اساسی بی‌معناست و ما علاوه بر مراقبت جهت عدم نقض قانون اساسی، اجرا نشدن یا کمتر توجه شدن به بخش‌هایی از آن را هم باید نوعی نقض قانون اساسی به حساب بیاوریم».
وی «اجرای بدون تنازل قانون اساسی» را یک خواست راهبردی دانسته و اضافه کرده است که اگر بخش‌های قابل توجهی از قانون اساسی به ویژه فصل سوم آن مورد بی‌اعتنایی قرار گیرد، به طور قهری، بدیل‌های دیگری برای نظام ظهور خواهد کرد.
آقای موسوی تصریح کرده است که عدم رعایت حقوق اساسی مردم که در قانون اساسی آمده و همچنین به رسمیت نشناختن حاکمیت مردم بر سرنوشت خود، به ابطال این میثاق ارزشمند جامعه خواهد انجامید.
میرحسین موسوی با اشاره به بیانیه شماره ۱۷ خود گفته است که یکی از نهرهای روشنی که می‌تواند با ورود به رودخانه گل‌آلود و طغیانی کنونی جریان آن را به تدریج آرام و روشن کند، آن است که «رسماً اعلام شود قرار است همه به قانون اساسی برگردیم».