ششمین نشست رسمی مجلس خبرگان رهبری در دوره چهارم، بعدازظهر روز چهارشنبه با انتشار بیانیه‌ای به کار خود پایان داد. بیانیه پایانی نشست مجلس خبرگان، آیت‌الله علی خامنه‌ای را تنها گزینه‌ای دانسته است که لباس رهبری، بر قامتش زیبنده است.
این در حالی است که آیت‌الله اکبر هاشمی رفسنجانی، رئیس مجلس خبرگان رهبری، در مراسم اختتامیه و هنگام قرائت بیانیه پایانی در نشست حضور نداشت. حسن شریعتمداری، تحلیل گر مسایل سیاسی ایران در آلمان، در ارتباط با همین موضوع به پرسش‌های رادیو فردا پاسخ گفته است.
چند زاویه از یک اجلاس:
حسن شریعتمداری: مجلس خبرگان رهبری بعد از ظهر چهارشنبه بیانیه پایانی خود را صادر کرده و به کار خود پایان داد. ولی این بیانیه با آنچه آقای هاشمی رفسنجانی انتظار داشت به عنوان بیانیه‌ای که خبرگان خواهند داد و باعث خواهند شد که بحران‌های موجود در مسیر بهبود قرار گیرد، متفاوت است.
این مسئله نشان می‌دهد آقای هاشمی یا نتوانسته و یا نخواسته و یا قبلاً به توافقی با آقای خامنه‌ای رسیده و کوتاه آمده است. در این بیانیه هیچ اثری از توافق با دیگر جناح‌های درون جمهوری اسلامی دیده نمی‌شود.
سابقه ۳۰ ساله نظام جمهوری اسلامی نشان می‌دهد فقط آدمی که تهدید کند و متوسل به خشونت شود، می‌تواند حافظ این نظام باشد و آقای خامنه‌ای این خصوصیات را دارد.
ولی در قسمت دوم بیانیه که به تدبیر آقای خامنه‌ای در افشای توطئه‌ها اشاره شده، اتفاقاً بی‌تدبیری او بود که خودش بحران را به وجود آورد و زودهنگام از تقلب انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد و گروه‌های وابسته به او حمایت کرد.
البته آقای احمدی‌نژاد و نیروهای سپاه و نیروهای امنیتی وابسته به او کسانی هستند که امروز فقط با خشونت می‌توانند لباسی که به قامت ولی فقیه دوخته شده، در بحران‌های موجود به طور موقت بر تن او استوار نگه دارند. از این بابت شاید مجلس خبرگان درست می‌گوید.
در بحران اخیر که بحران اعتماد بین مردم و نظام است، به جز نیروهای متکی به زور و خشونت تحت فرماندهی آقای خامنه‌ای چیز دیگری قادر به حفظ این نظام و آقای خامنه‌ای نخواهد بود و من فکر می‌کنم مجلس خبرگان به درستی به مأموریت خود عمل کرده است.
نه این طور نیست. تنها دغدغه اکثریت مجلس خبرگان رهبری این است که مبادا احمدی‌نژاد چنان که در پاره‌ای اوقات نشان داده، یادش برود که ریاست جمهوری خود را مدیون تدبیرهای رهبری و خطبه‌های نماز جمعه او است. بنابراین به او یادآوری می‌کنند که به شرطی به او تبریک می‌گویند که سر از اطاعت رهبری نپیچد.
البته این کار از طرف احمدی‌نژاد و با اتکا به نیروهای نظامی سابقه دارد و به عنوان یک خطر محتمل برای اعضای مجلس خبرگان قابل پیش‌بینی است.
نه، اینها حتی چنین خاصیتی را هم ندارند و فقط یک بیانیه می‌دهند و تا نشست بعدی دیگر خبری از آنها نخواهد شد. این تشکیلات از مجلس سنای دوره شاه هم بی‌خاصیت‌تر است و هیچ خاصیتی جز صدور یک بیانیه ندارد.
البته اگر تعادل نیرو عوض شود، ممکن است همین تشکیلات بی‌خاصیت یک روز به ارگان منتقدی که رهبری را خلع کند، تبدیل شود. ولی در تعادل موجود چنین چیزی امکان ندارد.
چند زاویه از یک اجلاس:
- رادیو فردا: آقای شریعتمداری، ارزیابی شما درباره این بیانیه چیست؟ بیانیه‌ای که در شرایطی صادر می‌شود که اعتراض‌ها به رفتارهای انتخاباتی و رویدادهای پس از انتخابات در ایران، این روزها همچنان ادامه دارد و بیش از گذشته، اعتراض‌ها عملکرد رهبر جمهوری اسلامی ایران را نشانه رفته است.
حسن شریعتمداری: مجلس خبرگان رهبری بعد از ظهر چهارشنبه بیانیه پایانی خود را صادر کرده و به کار خود پایان داد. ولی این بیانیه با آنچه آقای هاشمی رفسنجانی انتظار داشت به عنوان بیانیه‌ای که خبرگان خواهند داد و باعث خواهند شد که بحران‌های موجود در مسیر بهبود قرار گیرد، متفاوت است.
این مسئله نشان می‌دهد آقای هاشمی یا نتوانسته و یا نخواسته و یا قبلاً به توافقی با آقای خامنه‌ای رسیده و کوتاه آمده است. در این بیانیه هیچ اثری از توافق با دیگر جناح‌های درون جمهوری اسلامی دیده نمی‌شود.
- آقای شریعتمداری، بیانیه مجلس خبرگان ولایت فقیه را رکن اصلی نظام و این لباس را زیبنده قامت آقای خامنه‌ای دانسته است و اشاره شده که خطبه‌های نماز جمعه ۲۹ خرداد و ۲۱ ماه رمضان آقای خامنه‌ای تأثیری شگرف در افشای توطئه‌ها داشته است. آقای خامنه‌ای در این دو خطبه تهدید کرد که اعتراضات ادامه پیدا نکند، ولی ما دیدیم این اعتراض‌ها ادامه یافت و روز قدس انبوه سبزپوشان به خیابان‌ها آمدند. پس چگونه مجلس خبرگان این خطبه‌ها را روشنگر نقش بی‌بدیل ولایت فقیه دانسته است؟
سابقه ۳۰ ساله نظام جمهوری اسلامی نشان می‌دهد فقط آدمی که تهدید کند و متوسل به خشونت شود، می‌تواند حافظ این نظام باشد و آقای خامنه‌ای این خصوصیات را دارد.
ولی در قسمت دوم بیانیه که به تدبیر آقای خامنه‌ای در افشای توطئه‌ها اشاره شده، اتفاقاً بی‌تدبیری او بود که خودش بحران را به وجود آورد و زودهنگام از تقلب انتخاباتی محمود احمدی‌نژاد و گروه‌های وابسته به او حمایت کرد.
البته آقای احمدی‌نژاد و نیروهای سپاه و نیروهای امنیتی وابسته به او کسانی هستند که امروز فقط با خشونت می‌توانند لباسی که به قامت ولی فقیه دوخته شده، در بحران‌های موجود به طور موقت بر تن او استوار نگه دارند. از این بابت شاید مجلس خبرگان درست می‌گوید.
در بحران اخیر که بحران اعتماد بین مردم و نظام است، به جز نیروهای متکی به زور و خشونت تحت فرماندهی آقای خامنه‌ای چیز دیگری قادر به حفظ این نظام و آقای خامنه‌ای نخواهد بود و من فکر می‌کنم مجلس خبرگان به درستی به مأموریت خود عمل کرده است.
- در یکی از بندهای بیانیه مجلس خبرگان انتخاب مجدد آقای احمدی‌نژاد تبریک گفته شده و در آن آمده «از دولت انتظار داریم برای اجرایی کردن رهنمودهای مقام رهبری بکوشد». چنین درخواستی چه معنایی دارد و آیا کوششی برای آرام کردن فضای جامعه است؟
نه این طور نیست. تنها دغدغه اکثریت مجلس خبرگان رهبری این است که مبادا احمدی‌نژاد چنان که در پاره‌ای اوقات نشان داده، یادش برود که ریاست جمهوری خود را مدیون تدبیرهای رهبری و خطبه‌های نماز جمعه او است. بنابراین به او یادآوری می‌کنند که به شرطی به او تبریک می‌گویند که سر از اطاعت رهبری نپیچد.
البته این کار از طرف احمدی‌نژاد و با اتکا به نیروهای نظامی سابقه دارد و به عنوان یک خطر محتمل برای اعضای مجلس خبرگان قابل پیش‌بینی است.
- یعنی مجلس خبرگان با این بیانیه به جای این که بر عملکرد آقای خامنه‌ای نظارت کند می‌خواهد بر رفتارهای آینده آقای احمدی‌نژاد نظارت کند؟
نه، اینها حتی چنین خاصیتی را هم ندارند و فقط یک بیانیه می‌دهند و تا نشست بعدی دیگر خبری از آنها نخواهد شد. این تشکیلات از مجلس سنای دوره شاه هم بی‌خاصیت‌تر است و هیچ خاصیتی جز صدور یک بیانیه ندارد.
البته اگر تعادل نیرو عوض شود، ممکن است همین تشکیلات بی‌خاصیت یک روز به ارگان منتقدی که رهبری را خلع کند، تبدیل شود. ولی در تعادل موجود چنین چیزی امکان ندارد.