استقبال واشینگتن از قطع روابط تجاری شرکت‌های اقتصادی با ایران

عدم تمدید قرارداد تأمین سوخت بی‌پی، برای یکی از پروازهای ایران‌ایر، هوپیمایی دولتی ایران، دردسرساز شده است

همزمان با انتشار گزارش‌های ضد و نقیض در مورد «خودداری از تحویل سوخت به هواپیماهای ایرانی» در برخی از کشورها، واشینگتن از تصمیم برخی شرکت‌های اقتصادی در قطع روابط تجاری با ایران استقبال کرد. این در حالی است که گزارش می‌شود بریتیش پترولیوم از تمدید قراردادش برای تأمین سوخت هواپیماهای ایرانی خودداری کرده است.

روز دوشنبه یک مقام ارشد آمریکا در دستگاه دولتی باراک اوباما، به رویترز گفت که تصمیم شرکت‌های اقتصادی در قطع روابط تجاری با ایران تصمیم درستی است و اکنون نوبت ایران است که به تعهدات بین‌المللی‌اش، که هدف اولیه ماست، عمل کند.

این مقام ارشد آمریکایی که رویترز از ذکر نام او خودداری کرده است، افزوده است که هزینه‌ها برای داد و ستد با ایران، کشوری که با خودداری از عمل به تعهدات بین‌المللی خود سرگرم فعالیت‌های غیرقانونی است، در حال افزایش است.

این اظهارات پس از آن بیان می‌شود که مقام‌های ایران روز یکشنبه از «خودداری از تحویل سوخت به هواپیماهای ایرانی» در سه کشور امارات متحده عربی، بریتانیا و آلمان خبر دادند و تصریح کردند که ایران با بررسی این موضوع در پی راه‌هایی برای مقابله با این اقدام است.

مقام‌های مسئول در سه کشوری که مورد ادعای مقام‌های ایرانی هستند، وجود چنین محدودیتی را در ارائه سوخت به پروازهای ایرانی رد کرده‌اند اما در عین حال تأکید کرده‌اند که تصمیم به محدودیت در ارائه سوخت به پروازها تصمیمی اقتصادی است که به شرکت‌های دخیل در این موضوع ارتباط دارد.

از جمله وزارت حمل و نقل آلمان تصریح کرده است که براساس تحریم‌های سازمان ملل و اتحادیه اروپا ممنوعیتی برای ارائه سوخت به هواپیماهای ایرانی وجود ندارد و محدودیت جداگانه‌ای نیز در این زمینه پیش‌بینی نشده است.

ایران اما انگشت اتهام را در این موضوع به سوی ایالات متحده و تحریم‌های مضاعفی که کنگره این کشور به تازگی بر علیه ایران وضع کرد و به امضای باراک اوباما نیز رسید، نشانه رفته است.

تحریم‌های جدید ایالات متحده علیه ایران، از جمله شرکت‌هایی را که در حوزه انرژی با ایران همکاری دارند هدف قرار داده است و بر اساس بند ۱۰۲ لایحه تحریم‌های کنگره، هر شرکتی که ۲۰۰ هزار دلار بیشتر فرآورده‌های نفتی تصفیه شده به ایران بفروشد و یا در طول یک سال و به تدریج بیش از یک میلیون دلار فرآورده‌ای نفتی به ایران بفروشد مشمول این تحریم‌ها قرار خواهد گرفت.

رویترز در همین حال به نقل از یک مقام اماراتی آگاه به این موضوع گفته است که گرچه امارات هیچ منوعیتی را در زمینه عرضه سوخت به هواپیماهای ایرانی وضع نکرده است، اما «یک شرکت خصوصی از سوخت‌رسانی به یک هواپیمای ایرانی خودداری کرده است».

این منبع آگاه که از ذکر نام وی نیز صرف نظر شده است، افزود که امارات تصمیمی در زمینه وضع چنین محدودیت‌هایی ندارد و همچنان پذیرای هواپیماهای ایرانی خواهد بود.

وی افزوده است که تنها یک شرکت از ارائه خدمات سوخت‌گیری خودداری کرده‌اند ولی شرکت‌های دیگری نیز در این زمینه قابلیت تأمین نیاز هواپیماهای را دارند که مقام‌های ایرانی می‌توانند به دنبال معامله با این شرکت‌ها باشند.

در گزارش رویترز هیچ اشاره‌ای به نام شرکتی که در امارات از ارائه سوخت به هواپیمای ایران امتناع کرده، نشده است، اما همزمان خبرگزاری فرانسه به نقل از روزنامه فایننشال‌تایمز چاپ آلمان نوشت که شرکت نفتی بریتیش پترولیوم (بی‌پی) حاضر به تمدید قرارداد خود برای ارائه سوخت به هواپیماهای ایرانی نشده است.

آن طور که این روزنامه آلمانی نوشته است، قرار بی‌پی برای تأمین سوخت هواپیماهای ایرانی در پایان ژوئن امسال، چهارشنبه گذشته، منقضی شده است و این شرکت از تمدید این قرارداد خودداری کرده است.

عدم تمدید این قرارداد برای یکی از پروازهای ایران‌ایر، هوپیمایی دولتی ایران، دردسرساز شده است به طوری که این هواپیما به دلیل امتناع از ارائه سوخت در فرودگاه هامبورگ در شمال آلمان، مجبور به فرود در فرودگاه وین، پایتخت اتریش، شده است.

یک مقام بی‌پی در پاسخ به پرسش فایننشال‌تایمز آلمان در این زمینه گفته است که این شرکت حاضر به توضیح در مورد قراردادهای خود به شرکت‌های مختلف هواپیمایی نیست اما در تمام کشورهایی که به عملیات سوخت‌رسانی مباردت می‌کند، به قوانین محلی در مورد تحریم‌ها پایبند خواهد بود.

در حالی که نمایندگان مجلس ایران با بررسی موضوع عدم ارائه سوخت به هواپیماهای ایرانی، تهدید به مقابله به مثل در این زمینه کرده‌اند، مهدی علیاری، دبیر انجمن صنفی شرکت‌های هواپیمایی ایران روز دوشنبه در گفت‌وگو با ایسنا به تشریح عواقب امتناع از ارائه سوخت به هواپیمایی ایرانی پرداخته بود.

آقای علیاری این موضوع را پیامد تحریم‌های اخیر ایالات متحده علیه ایران ارزیابی کرده بود و افزوده بود که در این شرایط «ناوگان هوایی ایران باید سوخت خود را تا حد امکان از داخل کشور تأمین کند و یا در کشورهای مسیر توقف و سوخت‌گیری داشته باشند که این امر هزینه‌های پرواز را به دو برابر افزایش می‌دهد».

وی همچنین با تأیید اینکه از روز پنجشنبه (اول ماه ژوئیه) فرودگاه‌های برخی از کشورها سوخت هواپیماهای ایرانی را تأمین نمی‌کنند، افزوده بود که تاکنون شرکت‌های هواپیمایی ماهان و ایران‌ایر با توجه به پروازهای گسترده خود به اروپا با این مشکل مواجه شده‌اند.

این کارشناس هواپیمایی، چنین تحریم‌هایی را مغایر با موازین بین‌المللی هواپیمایی خوانده و از مقام‌های ایرانی خواسته بود که از طریق سازمان‌های بین‌المللی از جمله ایکائو (سازمان بین‌المللی هواپیمایی کشوری) به پیگیری این موضوع و اقدام حقوقی علیه آمریکا بپردازند.