کاخ سفید: راه‌اندازی نیروگاه بوشهر به معنی عدم نیاز ایران به ادامه غنی‌سازی است

کاخ سفید روز جمعه در واکنش به اخبار منتشر شده در مورد راه‌اندازی قریب‌الوقوع نیروگاه اتمی بوشهر اعلام کرد که بهره‌برداری از این نیروگاه با همکاری روسیه نشان می‌دهد که ایران نیازی به تعقیب برنامه بحث‌برانگیز غنی‌سازی‌اش ندارد.

رابرت گیبس، سخنگوی کاخ سفید، با اشاره به اعلام زمان‌بندی از سوی مقام‌های ایرانی و روسی برای سوخت‌گذاری و راه‌اندازی نیروگاه هسته‌ای بوشهر، در توضیح دلیل عدم نیاز ایران به پیگیری برنامه غنی‌سازی اشاره کرد که سوخت این نیروگاه هسته‌ای توسط روسیه تأمین می‌شود و پسماندهای اتمی نیز به روسیه باز می‌گردد.

روسیه روز گذشته اعلام کرده بود که کار بارگذاری سوخت نیروگاه بوشهر روز سی‌ام مرداد ماه انجام خواهد شد و در شرایطی که مقام‌های ایران از نیمه دوم شهریور ماه به عنوان تاریخ راه‌انداری این نیروگاه یاد می‌کنند، روس‌ها می‌گویند که بارگذاری سوخت در بوشهر عملاً به معنای راه‌اندازی فیزیکی این نیروگاه است.

مقام‌های ایرانی که انتظار داشتند در تابستان سال ۸۸ نیمی از ظرفیت تولید نیروگاه بوشهر را وارد مدار کند، در ماه‌های اخیر اعلام کرده‌اند که چشم به راه بهره‌برداری از این نیروگاه در شهریور ماه است.

ایران در سال‌های اخیر در مقابل خواست جهانی برای توقف برنامه غنی‌سازی‌اش مقاومت کرده است و دستاورد این مقاومت، چهار قطعنامه تحریمی شورای امنیت و محدودیت‌های به نسبت گسترده‌ای است که از سوی آمریکا، اتحادیه اروپا و دیگر کشورها بر علیه جمهوری اسلامی وضع شده است.

آمریکا و متحدانش، ایران را متهم می‌کنند که در پوشش برنامه غنی‌سازی، برنامه‌ای که کاربردی دوگانه در مضارف نظامی و غیرنظامی دارد، در اندیشه دستیابی به سلاح اتمی است.

ایران اما غنی‌سازی را خط قرمز خود عنوان کرده است و همواره با رد ادعای غرب، برنامه اتمی خود را صلح‌آمیز و برای دستیابی به انرژی برق و مصارف پزشکی توصیف می‌کند و در عین حال با استقبال از تحریم‌ها، محدودیت‌هایی اینچنین را در گسترش فن‌آوری بومی هسته‌ای مؤثر می‌داند.

این در حالی است که رابرت گیبس می‌گوید که همکاری روسیه در راه‌اندازی نیرگاه بوشهر نشان می‌دهد که تهران نیازی به دستیابی به قابلیت غنی‌سازی در داخل کشور ندارد و ایران برای اینکه به دنیا ثابت کند به دنبال برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای است، باید از برنامه سؤال‌برانگیز غنی‌سازی خود دست بردارد.

ایالات متحده پیشتر هم همکاری تهران و مسکو درباره تأمین سوخت نیروگاه بوشهر را ساز و کاری مناسب برای بهر‌ه‌‌گیری ایران از انرژی هسته‌ای صلح‌آمیز توصیف کرده بود.

در اسفندماه ۸۷ رابرت وود، معاون سخنگوی وزارت خارجه آمریکا درباره «پیش راه‌اندازی» نیروگاه بوشهر گفته بود که «ما از گزارش‌های نیروگاه بوشهر مطلع هستیم. اما من باید شما را برای جزئیات بیشتر به دولت روسیه ارجاع دهم. با این حال همچنانکه می‌دانید ترتیباتی که برای عرضه سوخت و بازپس فرستادن سوخت مصرف شده میان ایران و روسیه اتخاذ شده، ساز و کار مناسبی برای استفاده صلح‌آمیز ایران از مزایای انرژی هسته‌ای است».

آقای وود همچنین با اشاره به تحویل سوخت نیروگاه بوشهر گفته بود که «گمان می‌کنم این امر نشان می‌دهد که ایران به توسعه هیچگونه ظرفیت بومی غنی‌سازی اورانیوم نیازی ندارد».

از سال ۱۹۹۵، زمانى که روسیه پذیرفت در تکمیل نیروگاه هزار مگاواتى بوشهر با ایران همکارى کند، بارها بهره‌بردارى از این نیروگاه به تعویق افتاده است و دیپلمات‌هاى غربى مدعى بودند که روسیه از این نیروگاه به عنوان اهرم فشار در روابط ایران و غرب بهره مى‌گیرد.

با این حال چندى پیش رئیس سازمان انرژى اتمى ایران، در واکنش به انتقادها از تأخیر در راه‌اندازى نیروگاه اتمى بوشهر گفته بود که «توقف‌هاى انجام شده» در راه‌اندازى این نیروگاه به خاطر دنبال کردن «برخى منافع» بوده است.

روسیه براى تکمیل نیروگاه اتمى بوشهر که قرار بود در سال ۲۰۰۶ میلادى راه‌اندازى شود، حدود یک میلیارد دلار از ایران دریافت کرده است.

پیش از روس‌ها، شرکت آلمانی زیمنس در سال ۱۹۷۵ با ایران برای ساخت دو رآکتور اتمی قرارداد بسته بود که با تغییر رژیم در ایران، این شرکت در سال ۱۹۷۹ در نهایت از ایران خارج شد.