محمد خاتمی، رییس جمهوری پیشین ایران، در دیدار با فراکسیون اقلیت مجلس با انتقاد شدید از برخوردهای صورت گرفته در زندانها، این اعمال را «جنایت» دانست و تاکید کرد که تنها تعطیلی یک بازداشتگاه برای توجیه رفتارهایی که با زندانیان شده، کفایت نمیکند.
محمد خاتمی در این دیدار ضمن تقدیر از تلاش نمایندگان اقلیت مجلس برای پیگیری حوادث اخیر، از اینکه تلاشهای مجلس برای پیگیری رویدادهای اخیر عقیم میماند گلایه کرده است.
آقای خاتمی گفت: «مساله این است که چرا مجلس که باید در راس امور باشد اقدامهایش به نتیجه نمیرسد؟ و چرا دست هیات منتخب مجلس برای رسیدگی به فجایع اخیر بسته میشود؟ و چرا حتی هیات منتخب ریاست محترم قوه قضاییه که دو سه هفته پیش خبر تشکیل آن داده شد اجازه نیافت کاری کند؟»
رئیس جمهوری پیشین ایران با اشاره به دستور آیت الله خامنهای برای «رسیدگی» به رفتارهای صورت گرفته با بازداشتشدگان گفت: «به هر حال با دستور ایشان برای برخورد با مسائل و فجایع، موقعیت تازهای پیش آمده است و باید واقعا ابعاد فاجعه را بررسی کرد و با عوامل آن برخورد جدی شود.»
یکشنبه این هفته سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، اعلام کرد که رهبر جمهوری اسلامی «دستور تعطیلی یک بازداشتگاه را كه استانداردهای لازم برای حفظ حقوق متهمين را نداشت صادر كرده است.»
سعید جلیلی همچنین گفته بود که آیت الله خامنهای «به مسئولان دستگاههای مختلف دستور داده است تا چنانچه برخلاف موازين به كسی فشاری وارد شده يا ظلمی در حق كسی رفته بهدقت بررسی و پيگيری شود.»
محمد خاتمی در ادامه در مورد دستور تعطیلی یک بازداشتگاه از سوی رهبر جمهوری اسلامی که بعد مشخص شد، بازداشت کهریزک بوده، گفت: «کافی نیست که گفته شود یک بازداشتگاه غیر استاندارد تعطیل شد؛ غیر استاندارد یعنی چه؟ یعنی مثلا هواکش آن درست نبود یا دستشوییها تمیز نبوده است؟».
وی افزوده است:«خیر!جنایتهایی رخ داده است؛ جانهایی باخته شده است و رفتارهایی با جوانان و زنان و مردان عزیز صورت گرفته است که وقتی در زندانهای در دست بیگانگان صورت م گیرد همه بر آشفته میشوند و فریاد میزنند و امروز باید با این مسائل برخورد شود.»
محمد خاتمی در ادامه سخنرانی خود برای نمایندگان فراکسیون اقلیت با اشاره به «خونهای ریخته شده» و «آسیبهای روحی و مادی» به خانوادهها گفت: «ملت مورد اهانت قرار گرفته است، رفتارهای بد و غیر قانونی و غیر شرعی با مردم و با بازداشتشدگان صورت گرفته است که اینها همه باید ریشهیابی و حقیقت هم برای مردم روشن شود و هم با ریشه قضایا برخورد جدی شود.»
رئیس جمهوری پیشین ایران با انتقاد از «اعترافگیری» در بازداشتگاها و نیز کشته شدن شهروندان گفت: «اگر یک قطره خون هم اگر ریخته شود فاجعه است؛چه رسد به آنچه رخ داده است.»
وی در بخشی دیگر از سخنان خود رفتارهای صورت گرفته با معترضان انتخاباتی را «وحشیانه» خواند و تصریح کرد که شرایط به گونهای شده که به گفته او «اتهام زنندگان و غوغاگران با امنیت خاطر به کار خود ادامه میدهند».
محمد خاتمی همچنین با اشاره به حمله با خوابگاه دانشجویان تصریح کرد که ممانعت از «بررسی مسالهای مثل حمله وحشیانه به خوابگاه دانشجویان یا وضعیت زندانیان توسط مجلس جلوگیری میشود» به معنی «انحراف نظام» است.
محمد خاتمی به نقش مجلس در قانون اساسی نیز پرداخت و بحث استیضاح رئیس جمهوری را به میان کشید و گفت: «مجلس بالاترین جایگاهها را دارد. تحقیق و تفحص در هر امور، استیضاح وزیران و حتی تصمیمگیری درباره صلاحیت و کفایت رییس جمهور از اختیارات مجلس است.»
وی همچنین پیشنهاد داد که برای بررسی رویدادهای اخبر هیات تحقیق و تفحص در مجلس تشکیل شود.
پس از انتخابات ریاست جمهوری ۲۲ خرداد که نتایج آن با اعتراض میرحسین موسوی و مهدی کروبی روبرو شد، هزاران نفر از معترضان به ويژه در شهر تهران به خیابانها ریخته و نسبت به اعلام پیروزی احمدینژاد دست به تظاهرات مسالمتآمیز زدند.
در نخستین نماز جمعه پس از انتخابات ریاست جمهوری، آیت الله خامنهای با هشدار شدید به معترضان مسئولیت هرگونه خونریزی را به عهده خود آنها دانست. پس از این سخنرانی بود که دستگیریهای مردم کوچه و خیابان شدت گرفت و نیروهای انتظامی، بسیج و سپاه و لباس شخصیها با شدت بیشتری با مردم برخورد کردند.
از آنجا که خانوادههایی قربانیان تحت فشار نیروهای امنیتی از هرگونه اطلاعرسانی یا برگزاری مراسم عزاداری منع شدهاند آمار دقیقی از کشتهشدگان در دست نیست.
اما برپایه برخی گزارشهای منتشر شده شمار قربانیان بیش از رقمی است که به طور رسمی اعلام شده است. در این زمینه، وب سایت نوروز نوشته بود: به گفته یک شاهد عینی تنها در یکی از سردخانههای اطراف تهران در حدود ۳۰۰ جنازه دیده شده است.
از سوی دیگر شماری از سازمانهای بینالمللی، گروهها، احزاب، مراجع و شخصیتهای سیاسی، در روزهای اخیر نسبت به وضعیت بازداشتشدگان انتخاباتی هشدار داده و نسبت با رفتارهایی که با آنها میشود ابراز نگرانی شدید کردهاند.
در روزهای اخیر حسین علایی، رئیس سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران، طی نامهای به نقل از پدر محسن روحالامینی افشا کرد که دهان این زندانی پیش از مرگ «خرد» شده بود.
بیشتر بخوانید:
آقای خاتمی گفت: «مساله این است که چرا مجلس که باید در راس امور باشد اقدامهایش به نتیجه نمیرسد؟ و چرا دست هیات منتخب مجلس برای رسیدگی به فجایع اخیر بسته میشود؟ و چرا حتی هیات منتخب ریاست محترم قوه قضاییه که دو سه هفته پیش خبر تشکیل آن داده شد اجازه نیافت کاری کند؟»
رئیس جمهوری پیشین ایران با اشاره به دستور آیت الله خامنهای برای «رسیدگی» به رفتارهای صورت گرفته با بازداشتشدگان گفت: «به هر حال با دستور ایشان برای برخورد با مسائل و فجایع، موقعیت تازهای پیش آمده است و باید واقعا ابعاد فاجعه را بررسی کرد و با عوامل آن برخورد جدی شود.»
یکشنبه این هفته سعید جلیلی، دبیر شورای عالی امنیت ملی ایران، اعلام کرد که رهبر جمهوری اسلامی «دستور تعطیلی یک بازداشتگاه را كه استانداردهای لازم برای حفظ حقوق متهمين را نداشت صادر كرده است.»
سعید جلیلی همچنین گفته بود که آیت الله خامنهای «به مسئولان دستگاههای مختلف دستور داده است تا چنانچه برخلاف موازين به كسی فشاری وارد شده يا ظلمی در حق كسی رفته بهدقت بررسی و پيگيری شود.»
محمد خاتمی در ادامه در مورد دستور تعطیلی یک بازداشتگاه از سوی رهبر جمهوری اسلامی که بعد مشخص شد، بازداشت کهریزک بوده، گفت: «کافی نیست که گفته شود یک بازداشتگاه غیر استاندارد تعطیل شد؛ غیر استاندارد یعنی چه؟ یعنی مثلا هواکش آن درست نبود یا دستشوییها تمیز نبوده است؟».
وی افزوده است:«خیر!جنایتهایی رخ داده است؛ جانهایی باخته شده است و رفتارهایی با جوانان و زنان و مردان عزیز صورت گرفته است که وقتی در زندانهای در دست بیگانگان صورت م گیرد همه بر آشفته میشوند و فریاد میزنند و امروز باید با این مسائل برخورد شود.»
محمد خاتمی در ادامه سخنرانی خود برای نمایندگان فراکسیون اقلیت با اشاره به «خونهای ریخته شده» و «آسیبهای روحی و مادی» به خانوادهها گفت: «ملت مورد اهانت قرار گرفته است، رفتارهای بد و غیر قانونی و غیر شرعی با مردم و با بازداشتشدگان صورت گرفته است که اینها همه باید ریشهیابی و حقیقت هم برای مردم روشن شود و هم با ریشه قضایا برخورد جدی شود.»
رئیس جمهوری پیشین ایران با انتقاد از «اعترافگیری» در بازداشتگاها و نیز کشته شدن شهروندان گفت: «اگر یک قطره خون هم اگر ریخته شود فاجعه است؛چه رسد به آنچه رخ داده است.»
وی در بخشی دیگر از سخنان خود رفتارهای صورت گرفته با معترضان انتخاباتی را «وحشیانه» خواند و تصریح کرد که شرایط به گونهای شده که به گفته او «اتهام زنندگان و غوغاگران با امنیت خاطر به کار خود ادامه میدهند».
محمد خاتمی همچنین با اشاره به حمله با خوابگاه دانشجویان تصریح کرد که ممانعت از «بررسی مسالهای مثل حمله وحشیانه به خوابگاه دانشجویان یا وضعیت زندانیان توسط مجلس جلوگیری میشود» به معنی «انحراف نظام» است.
محمد خاتمی به نقش مجلس در قانون اساسی نیز پرداخت و بحث استیضاح رئیس جمهوری را به میان کشید و گفت: «مجلس بالاترین جایگاهها را دارد. تحقیق و تفحص در هر امور، استیضاح وزیران و حتی تصمیمگیری درباره صلاحیت و کفایت رییس جمهور از اختیارات مجلس است.»
وی همچنین پیشنهاد داد که برای بررسی رویدادهای اخبر هیات تحقیق و تفحص در مجلس تشکیل شود.
پس از انتخابات ریاست جمهوری ۲۲ خرداد که نتایج آن با اعتراض میرحسین موسوی و مهدی کروبی روبرو شد، هزاران نفر از معترضان به ويژه در شهر تهران به خیابانها ریخته و نسبت به اعلام پیروزی احمدینژاد دست به تظاهرات مسالمتآمیز زدند.
در نخستین نماز جمعه پس از انتخابات ریاست جمهوری، آیت الله خامنهای با هشدار شدید به معترضان مسئولیت هرگونه خونریزی را به عهده خود آنها دانست. پس از این سخنرانی بود که دستگیریهای مردم کوچه و خیابان شدت گرفت و نیروهای انتظامی، بسیج و سپاه و لباس شخصیها با شدت بیشتری با مردم برخورد کردند.
از آنجا که خانوادههایی قربانیان تحت فشار نیروهای امنیتی از هرگونه اطلاعرسانی یا برگزاری مراسم عزاداری منع شدهاند آمار دقیقی از کشتهشدگان در دست نیست.
اما برپایه برخی گزارشهای منتشر شده شمار قربانیان بیش از رقمی است که به طور رسمی اعلام شده است. در این زمینه، وب سایت نوروز نوشته بود: به گفته یک شاهد عینی تنها در یکی از سردخانههای اطراف تهران در حدود ۳۰۰ جنازه دیده شده است.
از سوی دیگر شماری از سازمانهای بینالمللی، گروهها، احزاب، مراجع و شخصیتهای سیاسی، در روزهای اخیر نسبت به وضعیت بازداشتشدگان انتخاباتی هشدار داده و نسبت با رفتارهایی که با آنها میشود ابراز نگرانی شدید کردهاند.
در روزهای اخیر حسین علایی، رئیس سابق ستاد مشترک سپاه پاسداران، طی نامهای به نقل از پدر محسن روحالامینی افشا کرد که دهان این زندانی پیش از مرگ «خرد» شده بود.