واکنش شدید ترکیه و برزیل به اظهارات کلینتون درباره توافق تهران

لولا داسیلوا و رجب طیب اردوغان به همراه بان گی مون در برزیل

در پی اظهارات انتقادآمیز هیلاری کلینتون درباره توافقنامه تهران، روز جمعه رئیس‌ جمهور برزیل و نخست‌وزیر ترکیه به شدت از خود واکنش نشان دادند.

هیلاری کلینتون، وزیر خارجه ایالات متحده روز پنجشنبه گفته بود که توافقنامه تهران «برای ایران زمان می‌خرد ... و جهان از این رهگذر بیشتر خطرناک‌تر می‌شود و نه کمتر.» هیلاری کلینتون در اظهار نظر جداگانه‌ای روز سه‌شنبه توافقنامه تهران را یک «کلک آشکار» خوانده بود.

در واکنش به این اظهارات، لوییز ایگناسیو لولا داسیلوا، رئیس جمهوری برزیل، در کنفرانس «ائتلاف تمدن‌ها»ی سازمان ملل در ریو دوژانیرو گفت: «وجود سلاح‌های کشتار جمعی آن چیزی است که جهان را خطرناک‌تر می‌کند.»

رجب طیب اردوغان، نخست‌ وزیر ترکیه، نیز که به همراه داسیلوا هفته گذشته در تهران توافق مبادله سوخت را اعلام کرد در واکنش به گفته‌های هیلاری کلینتون گفت: «ما از افرادی می‌شنویم که درباره جلوگیری از رسیدن ایران به سلاح‌های اتمی سخن می‌گویند، اینها که هستند که درباره ایده مخالفت با داشتن سلاح‌های هسته‌ای صحبت می‌کنند.»

نخست وزیر ترکیه که در برزیل به سر می‌برد گفت: «آنهایی که اینگونه صحبت می‌کنند باید سلاح‌های اتمی را در کشور های خودشان نابود کنند...این تنها شیوه برای قانع‌کننده بودن است.»

روز پنجشنبه هیلاری کلینتون گفته بود که ایران از برزیل «سوءاستفاده» می‌کند و واشینگتن «بر سر دیپلماسی برزیل در مورد ایران اختلافات بسیار جدی» با این کشور دارد.

هفته گذشته با میانجیگری برزیل و ترکیه، تهران سرانجام پذیرفت که ۱۲۰۰ کیلوگرم از اورانیوم غنی‌شده خود را برای مدت یک سال در خاک ترکیه به امانت بگذارد تا دربرابر ، ۱۲۰ کیلوگرم اورانیوم ۲۰ درصدی برای رآکتور امیرآباد دریافت کند.

با این حال در برخورد با این توافقنامه کشورهای غربی و به ویژه ایالات متحده با سردی برخورد کردند و هیلاری کلینتون نیز اعلام کرد روسیه و چین نیز با پیش‌نویس تحریم‌های ایران موافقت کرده‌اند.

از سوی دیگر محمود احمدی‌نژاد، رئیس جمهوری ایران، نیز از روسیه انتقاد کرد و در مقابل نیز مسکو پاسخی بسیار تند به این انتقادات داد.

کرملین در واکنش با سخنان محمود احمدی‌نژاد گفت: «هيچکس هرگز نتوانسته که با عوام فريبی سياسی قدرت خود را حفظ کند. من اطمينان دارم که تاريخ هزاران ساله ايران خود شاهد اين مدعا است.»