ینس استولتنبرگ دبیرکل پیمان آتلانتیک شمالی، ناتو، روز جمعه با تأکید بر اهمیت اجرای کامل توافق هستهای ایران، تصریح کرد در مورد دیگر اقدامات ایران نگرانیهایی وجود دارد که باید خارج از برجام به آنها رسیدگی شود.
آقای استولنبرگ این سخنان را روز در کنفرانسی مطبوعاتی در حاشیه نشست وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو مطرح کرد.
دبیرکل ناتو یادآور شد که ناتو زمانی که توافق هستهای ایران در سال ۲۰۱۵ به دست آمد، از آن استقبال کرد و در همان زمان از ایران خواست که به طور کامل به تعهدات خود در این توافق عمل کند.
او افزود که در این توافق تمهیداتی پیشبینی شده تا ایران را از توسعه سلاحهای هستهای دور کند، اما همزمان ناتو بارها تأکید کرده که هیچ توافقی نمیتواند خوب باشد، مگر آنکه به طول کامل اجرا شود.
آقای استولنبرگ در عین حال گفت که ما نگرانی خود را در مورد دیگر اقدامات ایران از جمله «اقدامات بیثباتکننده در منطقه» و «حمایت از گروههای افراطگرا»، و «تهدید آزادی رفت و آمد دریایی» ابراز کردهایم و به طور مشخص متحدان ناتو نگرانی خود را در مورد برنامه موشکهای بالیستیک ایران بیان کردهاند.
او تصریح کرد که این نگرانیها در توافق هستهای به آنها اشاره نشده و باید خارج از این توافق به آنها رسیدگی شود.
نگرانیهایی که دبیرکل ناتو به آن اشاره دارد، پیشتر در اظهار نظرهای مقامهای آمریکایی نیز بازتاب داشته، و دونالد ترامپ رئیسجمهور آمریکا به این دلیل توافق هستهای ایران را توافقی فاجعهبار میداند.
آقای ترامپ پیشتر تصریح کرده که اگر متحدان آمریکا تا ۲۲ اردیبهشت نتواند معایب و ایرادهای برجام را بر طرف کنند، او حاضر نخواهد شد تعلیق تحریمهای ایران را تمدید کند و حتی از این توافق خارج خواهد شد.
در آستانه فرارسیدن این ضربالاجل و اعلام تصمیم آمریکا درباره ادامه اجرای برجام یا خروج از آن، رایزنیهای دیپلماتیک در این زمینه شدت گرفته است.
از جمله دونالد ترامپ که در روزهای گذشته میزبان رئیسجمهور فرانسه بود، تا ساعتی دیگر در کاخ سفید با آنگلا مرکل صدراعظم آلمان دیدار خواهد کرد و قرار است توافق هستهای ایران از محورهای اصلی این دیدار باشد.
هر دو رهبر اروپایی که آقای ترامپ این روزها در کاخ سفید از آنها میزبانی کرده، بر حفظ توافق هستهای ایران تأکید میکنند گرچه تصریح کردهاند که با نگرانیهای آمریکا در مورد برنامههای موشکی و حضور منطقهای ایران شریک هستند.
در این زمینه به تازگی فرانسه و آلمان به همراه بریتانیا، تحریمهایی را ناظر به برنامه موشکی و اقدامات ایران در سوریه به اتحادیه اروپا پیشنهاد کردهاند، گرچه این پیشنهاد هنوز نتوانسته رأی موافق همه اعضای اتحادیه اروپا را با خود همراه کند.
شروط اصلی آقای ترامپ برای باقی ماندن در برجام، اصلاح این توافق به گونهای است که موقتی بودن محدودیتهای زمانی پیشبینی شده در برجام رفع شود، تضمینی برای دوری همیشگی ایران از سلاح هستهای به دست آید، آژانس اجازه بازدید از همه تأسیسات ایران را داشته باشد، و به برنامه موشکی ایران نیز پرداخته شود.
ایران هر گونه مذاکره مجدد در مورد توافق هستهای را رد کرده و هشدار داده است که در صورت خروج آمریکا از برجام، گزینههایی غافلگیرکننده در دستور کار خواهد داشت که از جمله آنها میتواند خروج از پیمان منع گسترش سلاحهای هستهای باشد.
در نشست روز جمعه وزیران خارجه کشورهای عضو ناتو، مایک پمپئو وزیر خارجه جدید آمریکا نیز که نامزدی او برای این سمت روز پنجشنبه در سنای آمریکا به تأیید رسیده بود، شرکت داشت.
وزیر خارجه آمریکا، قرار است پس از این نشست، برای دیدار از سه کشور خاورمیانه و گفتوگو درباره موضوعاتی از جمله ایران، رهسپار کشورهای عربستان سعودی، اسرائیل و اردن شود.