نمایندگان ایران و آمریکا روز دوشنبه در کنفرانس سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی بر سر نحوه بازرسی و کنترل فعالیت‌های هسته‌ای ایران مجادله کردند. این اختلافات از ماه گذشته و در پی درخواست آمریکا برای بازرسی‌های گسترده‌تر در ایران بروز کرده است.
به گزارش خبرگزاری رویترز متحدان اصلی آمریکا نگرانند که واشنگتن توافق هسته‌ای سال ۲۰۱۵ با ایران را فسخ کند.
چندی پيش نیک هیلی، سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد، از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی خواست برای تضمین پایبندی ایران به مفاد توافق هسته‌ای از مراکز بیشتری در ایران از جمله تأسیسات نظامی بازرسی کند. حکومت ایران اما خشمگینانه این درخواست را رد کرده است.
در این زمینه ریک پری، وزیر انرژی آمریکا در کنفرانس سالانه آژانس بین‌المللی انرژی اتمی که از روز دوشنبه جلسات آن آغاز شده گفت: «ما توافقی را که نتیجه آن بازرسی و کنترل نامناسب باشد، نمی‌پذیریم».
البته او نگفت که آیا به نظر دولت آمریکا نظارت و کنترل بر توافق فعلی ضعیف است یا نه.
آقای پری افزود: «آمریکا از آژانس بین‌المللی انرژی اتمی می‌خواهد که برای نظارت و بررسی تعهد ایران به تک تک مفاد برجام تمام اختیارات خود را به کار بگیرد».
قبل از شروع سخنان نماینده آمریکا کنفرانس سالانه آژانس بین المللی انرژی اتمی رسماً ریاست یوکیا آمانو دیپلمات ۷۰ ساله ژاپنی را برای یک دوره دیگر تأیید کرد.
خبرگزاری رویترز یادآوری کرده که دونالد ترامپ توافق هسته‌ای با ایران را «بدترین معامله تاریخ» توصیف کرده و تا ماه اکتبر وقت دارد در مورد ارزیابی خود از تعهد ایران به این توافق تصمیم بگیرد، تصمیمی که ممکن است به اعمال مجدد تحریم‌های آمریکا علیه ایران منجر شود.
در نشست روز دوشنبه علی اکبر صالحی، رئیس سازمان انرژی اتمی ایران، اما آمریکا را متهم کرد که «در مورد نظارت بر برنامه‌های هسته‌ای صلح‌آمیز ایران درخواست‌های غیرموجهی دارد».
او افزود: «ما اطمینان داریم که آژانس بین‌المللی انرژی اتمی در برابر این درخواست‌های غیرقابل پذیرش مقاومت خواهد کرد و به ایفای نقش خود در چارچوبی بی‌طرفانه و منصفانه ادامه خواهد داد».
آقای صالحی در عین حال از آنچه «روش برخورد به شدت خصمانه دولت آمریکا» توصیف کرد، انتقاد کرد.
در صورت وجود شواهد جدید و معتبر در مورد احتمال فعالیت‌های هسته‌ای ممنوعه در ایران، آژانس حق دارد از تمامی تأسیسات آن کشور حتی مراکز نظامی بازرسی کند. ولی دیپلمات‌ها می‌گویند دولت آمریکا تاکنون چنین شواهدی ارائه نداده است.
یوکیا آمانو بارها تأکید کرده که وظایف و اختیارات آژانس بین‌المللی انرژی اتمی فنی است و نه سیاسی و تاکنون حاضر نشده در مورد سخنان سفیر آمریکا در سازمان ملل متحد اظهار نظر کند. اما آقای آمانو در سخنرانی روز دوشنبه خود از توافق هسته‌ای با ایران به عنوان یک گام مهم به پیش دفاع کرد.
او در بخشی از سخنرانی خود گفت: ایران در حال اجرای تعهدات خود براساس برجام است. سختگیرانه‌ترین و دقیق‌ترین بازرسی‌های هسته‌ای اکنون در مورد ایران اجرا می‌شود».