پس از آنکه سالها است صدها هزار کودک مهاجر افغان مقیم ایران از حق آموزش محرومند، معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش روز پنجشنبه اعلام کرد همه کودکان بدون مدارک هویتی، با دریافت کارت تحصیلی میتوانند به تحصیل بپردازند.
خبرگزاری تسنیم روز پنجشنبه (۱۶ شهریور) گزارش کرده که رضوان حکیمزاده ابیانه این موضوع را در حاشیه افتتاح یک مدرسه در نطنز در جمع خبرنگاران بیان کردهاست.
خانم حکیمزاده ابیانه افزوده کودکانی که به دلیل فقدان مدارک هویتی از تحصیل بازماندهاند، میتوانند با مراجعه به فرمانداریهای محل زندگی خود کارت تحصیل دریافت کنند.
آنطور که وی گفته، ارائه کارت تحصیل از سوی فرمانداری به مراجعهکنندگان، با وزارت کشور هماهنگ شدهاست.
ازدواج زنان ایرانی با مردان افغان از سال ۱۳۸۵ به اینسو از طرف دولت ایران پذیرفته نمیشود؛ دولت ایران همچنین فرزندان این ازدواجها را نمیپذیرد و از آنها به عنوان «کودکان بیهویت و بیشناسنامه» یاد میکند. این کودکان و نوجوانان در ایران از اجازه تحصیل، بیمه درمانی و کار بیبهرهاند و پس از رفتن به افغانستان حق بازگشت به ایران را ندارند.
معاون آموزش ابتدایی وزیر آموزش و پرورش روز پنجشنبه در مورد تحصیل این کودکان اضافه کرد که این موضوع در حال حاضر «با جدیت در حال انجام است و در مناطق مرزی به رشد قابل قبولی دست یافتهایم که همچنان ادامه دارد.»
وی چهارم شهریور ماه نیز گفته بود که تابستان امسال با همکاری وزارت کشور، «امکانی فراهم شد تا کودکان فاقد شناسنامه بتوانند با دریافت کارت حمایت تحصیلی در مدارس ثبت نام شوند.»
به گفته این مقام آموزش و پرورش، بر اساس مصوبه دولت دوازدهم، وزارت کشور «موظف شد با همکاری وزارت آموزش و پرورش برای تسهیل دسترسی آموزشی به همه کودکانی که مشکلات شناسنامهای و اوراق هویتی دارند، اقدام کند.»
بر اساس این مصوبه، «کلیه مدارس موظف هستند با ارائه کارت حمایت تحصیلی دانشآموزان را ثبت نام کنند.»
حکیمزاده ابیانه همچنین دربارهٔ تعداد کودکان فاقد شناسنامه ثبتنام شده در مدارس تاکنون نیز اظهار بیاطلاعی کرد و گفت که «آمار هنوز احصاء نشده… اما پیشبینی میکنیم بیشترین آمارها مربوط به استانهای مرزی باشد که شرایط خاصی دارند و ممکن است زنان با اتباع بیگانه ازدواج کنند.»
این خبر پس از آن اعلام میشود که در آستانه سال جدید تحصیلی در ایران، گروهی از فعالان حقوق کودکان و حقوق اقلیتها خواستار ثبت نام کودکان افغان ساکن ایران در مدارس شدند.
یک توفان توئیتری هم از سوی کاربران عمدتاً ایرانی و نیز افغان ساکن ایران با هشتگ #ازمهرجانمانند خواستار آن شده که کودکان افغان حقوقی برابر با دیگر کودکان داشته باشند.
آیتالله علی خامنهای در سال ۹۴ دستور داد هیچ کودک افغانی که حتی به صورت غیرقانونی و بدون مدرک شناسایی در ایران زندگی میکند، نباید از تحصیل بازبماند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبتنام شوند.
وزارت کشور ایران هم سه ماه بعد از آغاز این طرح خبر داد و به دانشآموزان هفت تا ۱۸ ساله افغان که مدرک اقامت قانونی نداشتند فرصت داد تا برای دریافت معرفینامه تحصیلی که به آنها امکان ثبت نام در مدارس ایران را میدهد اقدام کنند.
تعدادی از کودکان افغان موفق شدند در مدرسه ثبت نام کنند اما تعدادی از تحصیل بازماندند.
۱۴ شهریور ماه سال جاری نیز سخنگوی کمیسیون قضایی و حقوقی مجلس شورای اسلامی با اشاره به «بحران هویتی و مشکلات رفاهی» پیشروی کودکان فاقد شناسنامه، گفت که مجلس قصد دارد نزدیک به یک میلیون و یکصد هزار کودک فاقد شناسنامه را «ساماندهی» کند.
به گفته حسن نوروزی، این کودکان با این که ساکن ایران هستند، اما به دلیل نداشتن تابعیت و هویت ملی و شناسنامه، دچار «سرخوردگی» خواهند شد و «طبیعتاً در دریافت امکانات رفاهی اعم از امکانات آموزشی، درمانی و اجتماعی با مشکلات اساسی روبرو هستند».