اطلاعات ماهوارهای که دولت برزیل روز پنجشنبه ۱۶ تیر منتشر کرد نشان میدهد که پس از سالها گسترش جنگلزدایی، در شش ماهی که از آغاز دوره ریاستجمهوری لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا میگذرد، تخریب جنگل آمازون در برزیل ۳۳.۶ درصد کاهش یافته است.
از ژانویه تا پایان ماه ژوئن وسعت مناطقی که در آن هشدار مربوط به جنگلزدایی ثبت شده است از چهار هزار کیلومتر مربع به حدود دو هزار و ۲۶۵ کیلومتر کاهش یافته است.
ژائو پائولو کاپوبیانکو، مدیرکل وزارت محیط زیست برزیل، در نشستی ضمن تشریح دادههای جدید گفت: «ما به معکوس کردن روند افزايش جنگلزدایی دست یافتهایم. این یک واقعیت است. جنگلزدایی در حال افزایش نیست.»
او خاطر نشان کرد که موفقیت کامل به نتایجی که در ماههای آینده کسب میشود بستگی خواهد داشت چون تخريب جنگلها در تابستان و از ماه ژوئن تشدید میشود.
این نتایج برای رئیسجمهور جدید برزیل که یکی از وعدههای مهم او مقابله با جنگلزدایی غیرقانونی است موفقیت خوبی محسوب میشود.
بیشتر در این باره: منطقهای به «وسعت سوئیس» از جنگلهای مناطق حاره جهان در سال ۲۰۲۲ از بین رفته استدر دوران ریاستجمهوری ژائیر بولسونارو، رئیسجمهور پوپولیست و دست راستی برزیل، نظارت اداره محیط زیست و جنگلبانی کاهش یافته بود و وسعت تخریب جنگلهای آمازون به بالاترین ميزان طی پانزده سال گذشته رسیده بود.
اطلاعات ماهوارهای مربوط به تخریب جنگلها چند ماه یکبار توسط موسسه ملی پژوهشهای فضایی برزیل منتشر میشود. اما ارزیابی دقیقتر هر سال یکبار و توسط سیستم دیگری به نام «پرودس» مشخص میشود.
رئیس اداره جنگلبانی نیز روز پنجشنبه به خبرگزاری آسوشیتدپرس گفت: «اصل مطلب این است که ما اجرای قوانین مربوط به حفاظت از منابع طبیعی را در اولویت قرار دادهایم.»
او اذعان کرد که بهدلیل کمبود پرسنل اجرای این مقررات دشوار شده است. در دوران ریاستجمهوری ژائیر بولسونارو پرسنلی که بازنشسته شده بودند جایگزین نشدهاند و این به خوبی کاهش امکانات اداره جنگلبانی در دوران ریاستجمهوری او را نشان میدهد.
رئیسجمهور جدید برزیل وعده داده که تعداد پرسنل این اداره را به حد نصاب لازم برساند ولی هنوز هم تعداد ماموران این اداره کمترین رقم در ۲۴ سال گذشته است.
یکی دیگر از اقدامات اداره جنگلبانی استفاده از تصاویر ماهوارهای برای نظارت از راه دور است. با تکمیل این دادهها با تحقیقات میدانی میتوان مالکین اراضی نزدیک به کانونهای جنگلزدایی را شناسایی و با روشهایی نظیر قطع وام و حمایت مالی دولتی آنها را مجازات کرد.
یک روش دیگر مصادره دامهایی است که به شکل غیرقانونی در محدودههای ممنوعه که نتیجه جنگلزدایی است پرورش مییابند.
بیشتر در این باره: پژوهشگران: صدمات به جنگلهای آمازون به مرحله «غیرقابل بازگشت» نزدیک میشودرئیس اداره جنگلبانی برزیل در نشست تشریحی روز پنجشنبه گفت رقم جریمههای نقدی متخلفان در شش ماهه اول سال جاری ۱۶۷ درصد افزایش یافته است و این اداره بیش از دو هزار هکتار را محدوده ممنوعه برای دامپروری اعلام کرده که در مقایسه با رقم متوسط در سالهای اخیر ۱۱۱ درصد افزایش را نشان میدهد.
به گفته مقامات اداره محیط زیست و جنگلبانی برزیل، یک عامل مهم دیگر پیامی است که مقامات ارشد کشور به جامعه میدهند. ژائیر بولسونارو آشکارا از اداره جنگلبانی انتقاد میکرد و طرفدار قانونی کردن مالکیت و بهره برداری از مناطقی بود که جنگلزدایی شدهاند ولی لوئیس ایناسیو لولا دا سیلوا تاکید کرده که نهادهای انتظامی و نظارتی را تقویت کرده و مهاجمان غیرقانونی را از مناطق حفاظتشده بیرون میکند.
با این همه، شاید ابراز خشنودی از کاهش تخریب جنگل آمازون زودهنگام باشد. دادههای ماهوارهای نشان میدهد که فقط در ماه ژوئن بیش از سه هزار مورد آتشسوزی در آمازون برزیل روی داده که بالاترین رقم از سال ۲۰۰۷ است.
به گفته مقامات اداره حفاظت از محیط زیست، عامل اصلی آن سوزاندن پوشش سبز مناطقی است که در سال گذشته جنگلزدایی شدهاند. اکثر آتشسوزیها در جنگل آمازون عامل انسانی دارند و معمولا پس از قطع درختان و برای تبدیل کردن اراضی به چراگاه روی میدهد.
بیشتر در این باره: سرزمین بومیان در جنگلهای آمازون از بیماری جلوگیری و میلیاردها دلار صرفه جویی میکندبا توجه به از راه رسیدن پدیده جوی «ال نینو» که معمولا باعث افزایش دما و کاهش بارندگی در منطقه آمازون میشود، اداره جنگلبانی برزیل بودجه خود برای مقابله با آتشسوزی را دو برابر کرده و در دوره حساس وقوع آتشسوزی که معمولا بین ماههای ژوئیه تا اکتبر است منطقه عملیات واحدهای آتشنشانی را ۱۷ درصد وسعت داده است.
حدود نیمی از دو هزار و ۱۱۷ مامور پارهوقت آتشنشانی در آمازون برزيل بومیان ساکن منطقه هستند.