سازمان عفو بین‌الملل در کنار دو گروه حقوق بشری دیگر روز سه‌شنبه، ۱۲ بهمن، با انتشار گزارشی اسرائیل را به «آپارتاید» متهم کرد.
این گزارش می‌گوید که ۵۵ سال «اشغالگری» اسرائیل بر سرزمین‌های فلسطینی و رفتار دولت با اقلیت عربِ تابع خود اسرائیل مصداق «آپارتاید» است.
گزارش بر اساس «تحقیقات» نتیجه‌گیری کرده که اسرائیل مجری سیاست سرکوب فلسطینیان و اعراب، هم در سرزمین‌های فلسطینی است و هم رفتار «تبعیض نژادی» در قبال اعراب فلسطینی ساکن خود اسرائیل دارد.
گزارش می‌گوید که سیاست اسرائیل در تعقیب و آزار آوارگان فلسطینی در خاک دیگر کشورها نیز ادامه یافته است.
به گفته عفو بین‌الملل، نظامیان اسرائیل و نهادهای مختلف اسرائیلی شریک ارتکاب جرایم تبعیض نژادی علیه فلسطینیان و اعراب هستند و اسرائیل «در هر جا که تسلط دارد، حقوق فلسطینیان را پایمال می‌کند».
سازمان دیدبان حقوق بشر و همچنین گروه حقوق بشری اسرائیلی «بِتسلم» شریک تهیه گزارش عفو بین‌المل بوده‌اند.
به نوشته سایت خبری اسرائیلی وای‌نت، گزارش مشترک سازمان‌های یادشده در ۲۱۱ صفحه منتشر شده و از جمله درباره سیاست اسرائیل در ارتباط با مالکیت زمین‌ها و اموال فلسطینیان، «کشتار»، «کوچاندن» و «رد سیستماتیک درخواست فلسطینیان در پذیرش شهروندی» تحقیق کرده است.
اسرائیل پیشتر رسما از عفو بین‌الملل خواسته بود که این گزارش را منتشر نکند.
وزارت خارجه اسرائیل یک روز پیش از انتشار گزارش، در بیانیه‌ای نوشته بود که اتهامات مطرح شده از سوی این سازمان «دروغ و کذب» است و گزارش این سازمان به طرزی مغرضانه تهیه شده است. وزارت خارجه اسرائیل عفو بین‌الملل را به یهودستیزی نیز متهم کرد.
بیشتر در این باره: دیدبان حقوق بشر اسرائیل را به «جنایت آپارتاید» علیه فلسطینیان متهم کردیائیر لاپید، وزیر خارجه اسرائیل، تاکید کرده که دولت این کشور نسبت به انتشار گزارش ساکت نخواهد بود و موضعی فعالانه علیه این سازمان‌ها در پیش خواهد گرفت.
به گفته آقای لاپید، گزارش با هدف «تخریب وجهه» و «مشروعیت‌زدایی» از اسرائیل تهیه شده است.
با این حال، عفو بین‌الملل گفته است که در آینده نیز گزارش‌های بیشتری را در ارتباط با عملکرد اسرائیل در قبال فلسطینیان و اقلیت عرب منتشر خواهد کرد.
آنیس کالامار، دبیرکل عفو بین‌الملل، روز ۱۲ بهمن در مقر این سازمان در لندن گفت وزیر خارجه اسرائیل درخواست پنج ماه پیش این سازمان را برای گفت‌وگو نپذیرفت و اکنون «دیر شده است».
دبیرکل عفو بین‌الملل موضع اسرائیل را رد کرد که گفته است که انتقاد از این کشور «یهودستیزی است».
در مقابل، به گزارش رویترز، فلسطینیان از گزارش جدید عفو بین‌الملل، پیشاپیش انتشار آن نیز استقبال کرده بودند.
وزارت خارجه در تشکیلات خودگردان فلسطینی روز ۱۱ بهمن در بیانیه‌ای تاکید کرد که اسرائیل «بدترین شکل پاک‌سازی نژادی» را در حق فلسطینیان انجام داده و باعث کوچ اجباری آن‌ها شده است.
بیانیه وزارت خارجه تشکیلات فلسطینی همچنین می‌گوید که ادعای «دموکراتیک بودن اسرائیل»، که در اظهارات وزیر خارجه اسرائیل عنوان شده، «شوخی قرن» است و باید از اسرائیل پرسید که این کشور «به کدام قانون بین‌المللی متعهد است؟»
معلوم نیست که گزارش جدید سازمان عفو بین‌الملل در مورد اسرائیل در موضع‌گیری نهادهای جهانی در قبال این کشور اثرات عملی خواهد داشت یا نه.
وزیر خارجه اسرائیل پیشتر ارزیابی کرده بود که سال ۲۰۲۲ سالی سخت برای محکومیت اسرائیل در سازمان‌های جهانی مدافع حقوق بشر خواهد بود.
اسرائیل از سال‌های دور با شورای حقوق بشر سازمان ملل متحد و دیوان کیفری بین‌المللی لاهه بر سر انتقادهای این نهادها از اسرائیل بر سر رفتار با فلسطینیان درگیر بوده و مواضع این نهادها را «وسواس فکری» علیه اسرائیل نامیده است.