هشداری که‌ شنیده نشد

دریاچه ارومیه، در شمال‌غرب ایران که از کم‌آبی و خشکی رنج می‌برد و با مرگ دست‌وپنجه نرم می‌کند، یک‌بار دیگر در هفته گذشته خبرساز شد. ابتدا با سخنان حمید گشتاسب، مدیرکل دفتر زیستگاه‌ها و امور مناطق سازمان حفاظت محیط زیست که اعلام کرد، مرگ این دریاچه موضوع تازه‌ای نیست و سازمان حفاظت محیط زیست از اوایل سال ۱۳۷۸ نزدیک به دو دهه پیش، مکاتبات و هشدارهای لازم را در مورد روند نزولی سطح آب دریاچه ارومیه به دولت و مجلس شورای اسلامی اعلام کرده و اسناد و سوابقش در آرشیو سازمان وجود دارد. به گفته او مسئولان توجهی به این هشدارها و تهدیدی که جان دریاچه را در برمی‌گرفت نشان ندادند و سدسازی ادامه یافت و کشاورزی گسترش پیدا کرد. (برنامه را به‌صورت کامل در فایل صوتی بشنوید)

یک خانه، یک زمین۷۰؛ دولت و مجلس از دو دهه پیش می‌دانستند چه بر سر دریاچه ارومیه خواهد آمد

برخی مسئولان می‌گویند، سالی که این نوع هشدارها داده شد، هنوز نه از ریزگردهای نمکی خبری بود و نه بیماری پوستی در منطقه به وجود آمده بود و نه کابوس نبودن و محوشدن دریاچه ارومیه در کار بود. اما چه شد که این هشدارها جدی گرفته نشد؟

مسئولان می‌‌گویند، بيش از ۴۰ هزار حلقه چاه غيرمجاز در حوزه درياچه اروميه وجود دارد. عیسی کلانتری، دبیر ستاد احیای دریاچه ارومیه هم چندی پیش به روزنامه شرق گفت: «محمود احمدی‌نژاد دستور داده بود هر کسی هر جایی توانست، چاه حفر کند. در آن زمان ظرف سه روز اجازه صدور حفر چاه سه‌برابر شد و روزی هزاران متر چاه زده شد.» از جمله اطراف دریاچه ارومیه که به گفته او «احیای آن ۷ میلیارد دلار هزینه دارد.» همان موردی که رحیم میدانی معاون وزیر نیرو در آب و آبفا هفته گذشته در موردش در صدا و سیمای جمهوری اسلامی ایران، هشدار داد.

با این حال، ستاد احیای دریاچه ارومیه در هفته گذشته از آزاد کردن منابع جدید آب به این دریاچه در بهمن و اسفند سال جاری خبر داده و گفته، تلاش‌هادر این سال‌های ابتدایی احیای دریاچه یعنی ۹۳ و ۹۴، تثبیت آن است. یعنی وضعیت نابسامان فعلی فقط حفظ شود و حال دریاچه بدتر نشود.

مسعود تجریشی، از اعضای ستاد احیای دریاچه ارومیه در یک نشست خبری به رهاسازی آب سدها در زمستان امسال در این منطقه اشاره کرده و گفته امسال نزدیک به ۳۳۵ میلیون متر مکعب آب از سد بوکان رها شده‌است. همینطور وصل شدن سیمینه‌رود به زرینه‌رود در دستور است.

حسن روحانی رییس جمهوری ایران در ابتدای تشکیل کابینه‌اش اعلام کرد به هر قیمتی که شده، دریاچه ارومیه باید احیا شود. پس از آن بود که ستاد احیای دریاچه ارومیه شکل گرفت و از متخصصان آمریکا، روسيه، تاجيكستان،‌ بلژيک و آلمان برای بررسی شرایط این دریاچه دعوت به همکاری شد. درسال نخست اجرای این طرح ۲۶۰ میلیارد تومان اعتبار برای احیای دریاچه ارومیه مصوب شد.
در سال جاری هم دولت یکهزار و ۹۳۷ میلیارد تومان اعتبار برای اجرای طرح های احیای دریاچه ارومیه تصویب کرده است.