به دنبال پیام آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، مبنی بر «بیکفایتی» حکومت عربستان در برگزاری مراسم حج و پیگیری حادثه منا، محمد بن نایف، ولیعهد و وزیر کشور عربستان سعودی، شامگاه دوشنبه، ۱۵ شهریورماه، ایران را به «سیاسیکردن» مراسم حج متهم کرد.
به گزارش خبرگزاری رویترز، محمد بن نایف روز دوشنبه در این باره گفت: «مقامهای جمهوری اسلامی بنا به دلایل داخلی، مانع سفر زائران ایرانی به عربستان شدند و به دنبال سیاسی کردن حج و تبدیل آن به مراسمی خلاف تعالیم اسلامی هستند.»
این شاهزاده سعودی در ادامه افزود: «ایران برای حج امسال مطالباتی را مطرح کرد که برخلاف مقاصد حج بود و امنیت زائران را به خطر میانداخت.»
پیشتر عادل الجبیر، وزیر خارجه عربستان، نیز ایران را «به سوء استفاده سیاسی» از حادثه منا متهم کرده و گفته بود که بهتر است ایرانیها منتظر روشن شدن نتیجه تحقیقات باشند.
آیتالله علی خامنهای، رهبر جمهوری اسلامی، روز دوشنبه، ۱۵ شهریورماه، در پیامی شدیداللحن به مناسبت برگزاری حج، از کشورهای اسلامی خواست که «گریبان» عربستان سعودی را «رها نکنند» و «فکری اساسی برای مدیریت حج بکنند».
آیتالله علی خامنهای در پیام خود به مسلمانان جهان، از مقامات عربستان سعودی با عناوینی چون «حاکمان بیدین و بیوجدان»، «حکام فتنهانگیز»، «سیاستبازانِ از خدا بیخبر» و «شجره ملعونه طواغیت» نام برد.
وی همچنین مقامهای این کشور را به بستن راه حجاج ایرانی برای سفر به مکه متهم کرد.
آیتالله علی خامنهای تاکید کرد که مقامات عربستان سعودی در هر دو حادثه منا و سقوط جرثقیل در مسجدالحرام «مقصّرند» و «گمانِ عمدی بودن حادثه نیز از سوی برخی صاحبنظران مطرح شد».
رهبر جمهوری اسلامی ایران همچنین مدعی شد که ماموران سعودی مجروحان حادثه منا را به «جای درمان و کمک یا حتی رساندن آب» همراه با کشتهشدگان این حادثه «در کانتینرهای دربسته محبوس» کرده و باعث مرگ آنان شدهاند.
در پاسخ به این اتهامات، محمد بن نایف، شاهزاده سعودی، گفت: «آن چه رسانهها و مقامهای ایران میگویند، بیطرفانه نیست و آنها قبل از هر فرد دیگری میدانند که عربستان با زائران ایرانی نیز همانند سایر زائران رفتار میکند.»
مقامهای عربستان سعودی پیشتر نیز مقامهای ایران را به جلوگیری از سفر زائران ایرانی به حج امسال متهم کرده و گفته بودند که «دولت ایران به دلیل این اقدام خود، در مقابل خداوند و جهانیان مسئول است».
در ادامه موضعگیری رهبر جمهوری اسلامی، محمدحسین مقیمی، معاون سیاسی وزیر کشور، نیز در روز سهشنبه، ۱۶ شهریور، در این باره گفت که «دولت عربستان توانایی برگزاری مطلوب مراسم حج را ندارد».
همزمان علی اکبر ولایتی مشاور رهبر ایران در امور بینالملل نیز روز سهشنبه پیام آیتالله خامنهای درباره حج امسال را پیامی «قاطع، تاریخی و تعیینکننده» توصیف کرد.
پس از حادثه منا، مقامهای ایران، دولت عربستان سعودی را به «بیکفایتی» متهم کرده و خواستار برگزاری مراسم حج توسط سازمانهایی نظیر سازمان کنفرانس اسلامی شدند.
در حادثه منا که مهرماه سال گذشته در جریان مراسم حج به وقوع پیوست، ۴۶۴ ایرانی کشته شدند.
این جدالهای لفظی، موضوع حضور زائران ایرانی در مراسم حج امسال را تحت تاثیر قرار داد.
در نهایت پس از ماهها کشمکش میان ریاض و تهران، وزیر ارشاد و سازمان حج و زیارت ایران روز یکشنبه، ۹ خرداد، ضمن متهم کردن مقامات عربستان سعودی به «کارشکنی» اعلام کردند که اعزام زائران ایرانی به حج تمتع ۹۵ منتفی است.
تیرگی در روابط ایران و عربستان سعودی طی ماههای اخیر افزایش یافته و طرفین یکدیگر را عامل «ناامنی و بیثباتی» در منطقه میدانند.
به دنبال اعدام شیخ نمر، روحانی سرشناس شیعه و منتقد حکومت عربستان، در دیماه سال گذشته، حملاتی به اماکن دیپلماتیک عربستان سعودی در تهران و مشهد صورت گرفت که در پی آن عربستان روابط دیپلماتیک خود را با ایران قطع کرد.