جرمی هانت، وزیر خارجه بریتانیا، روز دوشنبه در بروکسل گفت که هنوز امیدی برای حفظ برجام وجود دارد و افزود با وجود اینکه ایالات متحده نزدیکترین همپیمان بریتانیا است، لندن با واشینگتن در زمینه شیوه برخورد با بحران ایران اختلاف نظر دارد.
آقای هانت روز دوشنبه، ۲۴ تیر ماه، برای دیدار با همتایان اروپایی راهی بروکسل شد و هدف او نیز ابراز نگرانی در مورد کاهش تعهدات تهران در توافق اتمی موسوم به «برجام» و نیز کاستن از تنشها در منطقه است.
به گزارش خبرگزاری رویترز، آقای هانت در آغاز نشست بروکسل به خبرنگاران گفت: «ایران همچنان یک سال با ساخت بمب هستهای فاصله دارد. در به روی حفظ توافق هستهای در حال بسته شدن است اما هنوز روزنهای برای زنده نگه داشتن این توافق باز است.»
جرمی هانت در پاسخ به این پرسش خبرنگاران که آیا قدرتهای اروپایی به دنبال «تنبیه» ایران به خاطر کاهش تعهدات برجامی هستند گفت که این قدرتها به دنبال تشیل جلسهای برای پرداختن به این موضوع هستند.
روزنامه «تایمز» چاپ لندن، گزاش داده است که جرمی هانت نخست قصد فرستادن یک مقام وزارت خارجه را به نشست بروکسل داشت، اما «مخاطرات موجود بر سر ادامه توافق اتمی» سبب شده تا خود شخصاً راهی این نشست شود.
بنا بر گزارشها تمرکز دیدار وزیران خارجه اروپایی در بروکسل یافتن راهی برای متقاعد ساختن ایران و ایالات متحده برای کاهش تنشها و روی آوردن به مذاکره است.
در ادامه تنش بین ایران و آمریکا، رهبران سه کشور بریتانیا، فرانسه و آلمان روز یکشنبه ۲۳ تیرماه نیز در بیانیهای خواستار گفتوگو و پایان دادن به تنش بر سر برنامه هستهای ایران شدند.
در بیانیه این رهبران که از سوی کاخ الیزه منتشر شد آمده است: «به باور ما، زمان مسئولانه عمل کردن و جستوجوی راهی برای توقف تشدید تنشها و همچنین از سرگیری گفتوگوها فرا رسیده است».
فدریکا موگرینی، مسئول سیاست خارجی این اتحادیه، نیز روز جمعه در بغداد گفت که اروپا از ابتکار عراق برای تشکیل کنفرانسی با حضور کشورهای منطقه دربارهٔ تنشها بین ایران و آمریکا حمایت کامل میکند.
خانم موگرینی روز دوشنبه پس از بازگشت از سفر عراق و کویت در ابتدای حضورش در نشست بروکسل نیز گفت که برگزاری یک کنفرانس منطقهای در عراق میتواند «نقطه آغاز خوبی» برای جلوگیری از بروز جنگ بین ایران و آمریکا باشد.
او تأکید کرد که در هفتهای اخیر دو دور مشاوره با تمامی کشورهای عرب خلیج فارس داشته و «همه این کشورها از این مسئله آگاهند که خطر سوءمحاسبه وجود دارد و تشدید اوضاع برای همه خطرآفرین است.»
آمریکا بهار سال گذشته از برجام خارج شد و تحریمهای سنگینی را نیز علیه این وضع کرد. ایران همواره از طرفهای اروپایی برجام انتقاد کرده که برای بهرهمندی جمهوری اسلامی از ثمرات برجام تلاش کافی نداشتهاند.
ایران با اشاره به اقدامات آمریکا و به خاطر انتقادی که از عملکرد اروپاییها در زمینه برجام دارد اقدام به کاهش تعهدات برجامی خود کرده است.
ایران در همین راستا میگوید که از سقف ذخایر اورانیوم با غنای ۳٫۶۷ درصد که در برجام ۳۰۰ کیلوگرم مشخص شدهاست، عبور کرده و سطح غنیسازی را نیز به ۴٫۵ درصد افزایش دادهاست.
روز دوشنبه میخائیل روت، وزیر امور اروپایی آلمان، نیز در نشست بروکسل گفت که بحران ایران «وضعیتی بسیار بسیار جدی است» و افزود که شرکای ایران باید صریحاً تأکید داشته باشند که «تنها راه نجا برجام این است که ایران به طور کامل به آن پایبند بماند.»
ژانایو لو دریان، وزیر خارجه فرانسه، نیز بار دیگر ضمن انتقاد از خروج آمریکا از برجام، اقدام ایران در کاهش تعهدات برجامیاش را «واکنشی بد به تصمیمی بد» خواند.
در همین حال، حسن روحانی، رئیس جمهوری ایران، روز یکشنبه گفت که ایران معتقد به مذاکره است و اعلام کرد که شروط تهران برای گفتوگو با آمریکا شامل «لغو تحریمها، پایان فشار اقتصادی و بازگشت به برجام است».
در واکنش به این گفته او، مایک پومپئو، وزیر خارجه ایالات متحده، در همان روز در مصاحبهای تلفنی با روزنامه واشینگتنپست گفت «رئیسجمهوری ترامپ است که در نهایت تصمیم خواهد گرفت. اما این همان مسیر نازلی است که دولت پیشین رفته، و [به توافق اتمی با ایران] منجر شد. در حالی که در این دولت، هم رئیسجمهوری و هم من معتقد هستیم آن توافق فاجعهبار بود».
آقای پومپئو افزود که سخنان روحانی «همان پیشنهادی است که او به جان کری [وزیر خارجه پیشین آمریکا] و باراک اوباما [رئیس جمهور پیشین آمریکا] داده بود».