یک مقام ارشد سازمان ملل در کنفرانس محیط زیستی این سازمان در باکو، پایتخت جمهوری آذربایجان، گفت علیرغم انتخاب دوبارهٔ دونالد ترامپ، اقدام در سطح جهانی برای مقابله با پدیده‌های ناشی از تغییرات اقلیمی، «تعهدی قوی و پایدار» است و ادامه می‌یابد.
اشاره این مقام سازمان ملل به وعدهٔ ترامپ در کارزار انتخاباتی اخیر خود است که از خروج دوبارهٔ آمریکا از توافق‌نامه اقلیمی پاریس سخن گفته است.
سیمون استیل، دبیر امور آب و هوایی در سازمان ملل روز سه‌شنبه ۲۲ آبان در دومین روز از کنفرانس «کاپ ۲۹» در باکو، با تکرار فراخوان‌ها به نشان دادن همبستگی جهانی در خصوص مقابله با تغییرات اقلیمی گفت این روند نمرده است.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، آقای استیل افزود همکاری جهانی، «تنها راه نجات بشر از گرمایش جهانی است». این مقام سازمان ملل همچنین تأکید کرد که کند شدن رشد اقتصادی و نگرانی از تورم در سطح جهانی با موضوع تغییرات اقلیمی ارتباط مستقیم دارد.
به گفتهٔ او، «بحران آب و هوا به سرعت در حال تبدیل شدن به یک قاتل اقتصادی است» و در نبود اقدامات لازم، هر کشور و هر خانواده‌ای ضرباتی بسیار عمیق‌تر از امروز از این بحران خواهد خورد.
بیشتر در این باره: آغاز نشست زیست‌محیطی «کاپ ۲۹» در باکو، در سایه احتمال خروج مجدد آمریکا از پیمانمختار بابایف، وزیر محیط زیست جمهوری آذربایجان که رئیس نشست «کاپ ۲۹» در باکو است، روز دوشنبه در مراسم گشایش کنفرانس هشدار داد که به‌دلیل بحران‌های اقلیمی که نشانه‌های دیگری از آن در دورهٔ اخیر از جمله در سیل مرگبار اسپانیا و نقاط دیگر دیده شد، «بشر در مسیر نابودی» قرار گرفته است.
خبرگزاری‌های جهانی تأکید کرده‌اند برگزاری نشست باکو چند روز پس از انتخابات ریاست‌جمهوری آمریکا از این نظر اهمیت دارد که کشورهای جهان و نهادهای بین‌المللی منتظر هستند ببیند آیا رئیس‌جمهور منتخب آمریکا وعده خود برای خروج دوبارهٔ کشورش از پیمان اقلیمی سال ۲۰۱۵ پاریس را عملی خواهد کرد یا خیر.
آقای ترامپ روز دوشنبه لی زلدین، سیاستمدار جمهوری‌خواه و عضو پیشین مجلس نمایندگان آمریکا را به عنوان گزینهٔ خود جهت ریاست آژانس حافظت از محیط زیست معرفی کرد اما معلوم نیست آقای زلدین چه سیاست مشورتی به دونالد ترامپ در خصوص باقی‌ماندن یا خروج آمریکا از معاهدات بین‌المللی اقلیمی بدهد.
به گزارش خبرگزاری فرانسه، لی زلدین در اغلب طرح‌هایی که با هدف محیط زیستی ارائه می‌شد، برای جلوگیری از افزایش بهای نفت، رأی منفی می‌داد. اما آقای ترامپ در پیام انتصابش نوشت زلدین تصمیمات عادلانه و سریع مقررات‌زدایی را ضمن حفظ بالاترین استانداردهای زیست‌محیطی، از جمله پاک‌ترین آب و هوای روی کره زمین تضمین خواهد کرد.
در این میان، شماری از قدرت‌های جهانی که قرار بود در سطح رهبران خود در اجلاس «کاپ ۲۹» باکو شرکت کنند، از مشارکت در سطح عالی خودداری کردند. جو بایدن، رئیس‌جمهور کنونی آمریکا و امانوئل مکرون، همتای فرانسوی او و همچنین شی جی پینگ، رئیس‌جمهور چین از غایبان این اجلاس هستند اما معلوم نیست این غیبت با انتخاب آقای ترامپ و مواضع او در خصوص اقلیم ارتباط داشته باشد.
هشدار نسبت به افزایش آوارگان ناشی از تغییرات آب‌و‌هوایی
در این میان، کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل متحد در روز نخست کنفرانس باکو هشدار داد آوارگان ناشی از جنگ‌ها، خشونتها و آزار و اذیت‌ها در سطح جهانی «به طرز فزاینده» در معرض خطرات ناشی از بحران جهانی اقلیمی نیز قرار دارند و مقابله با این «ترکیب مرگبار از تهدیدها» به بودجه و حمایت جهانی نیازمند است.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل گزارشی را روز دوشنبه در باکو ارائه کرد که با همکاری ۱۳ سازمان تخصصی، مؤسسات تحقیقاتی و گروه‌های ناظر بر وضعیت آوارگان در جهان تهیه شده و نشان داد که شوک‌های ناشی از محیط زیست با نزاع‌های منجر به آوارگی و جابه‌جایی انسان‌ها مرتبط هستند و شرایط آوارگان کنونی به سوی وخامت بیشتر می‌رود.
این گزارش حاکی است سه چهارم از ۱۲۰ میلیون آوارهٔ اجباری در سراسر دنیا از کشورهایی هستند که به شدت تحت تأثیر تغییرات آب و هوایی قرار گرفته‌اند. نیمی از آوارگان جهانی در سرزمین‌هایی هستند که متأثر از مخاطرات اقلیمی و نزاع‌ها بوده‌اند، مانند اتیوپی، هائیتی، میانمار (برمه پیشین)، سومالی، سودان و سوریه.
این گزارش ارزیابی کرده که شمار کشورهایی که با خطرات شدید ناشی از آب و هوا روبه‌رو هستند، از سه کشور کنونی به ۶۵ کشور تا سال ۲۰۴۰ افزایش یابد، که اکثر قریب به اتفاق آن‌ها جوامع میزبان آوارگان هستند. گزارش همچنین پیش‌بینی کرده که مناطقی که اردوگاه‌های آوارگان در آن‌ها واقع شده است، تا سال ۲۰۵۰ به میزان دو برابر کنونی روزهای «گرمای خطرناک» داشته باشند.
بیشتر در این باره: از جنوب شرقی آسیا تا اروپای مرکزی؛ سیلاب و توفان بسیاری از مردم را آواره کردفیلیپو گراندی، کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان هنگام ارائه گزارش در باکو گفت تغییرات آب و هوایی برای آسیب‌پذیرترین افراد جهان که آوارگان هستند، «یک واقعیت خشن است که بر زندگی آن‌ها عمیقاً تاثیر می‌گذارد، وضعیت اسفبار آن‌ها را پیچیده‌تر می‌کند و جایی امن را برای گریز آن‌ها باقی نمی‌گذارد».
به گفته آقای گراندی، وضعیت آب و هوایی در جهان که به مرحله اضطرار رسیده، نشان دهنده یک «بی‌عدالتی عمیق است». او گفت جوامعی که میزبان بخشی از آوارگان هستند، کمترین مسئولیت در انتشار کربن (در آلایندگی هوا) را دارند اما بالاترین بها را برای آن (آلودگی) می‌پردازند و از میلیاردها دلار بودجه‌های آب و هوایی هرگز سهمی به آن‌ها نمی‌رسد.
کمیسر عالی با تأکید بر «نیاز به اقدام فوری» هشدار داد بدون منابع و حمایت لازم، افراد آسیب‌دیده از تغییرات اقلیمی «بیشتر در دام خواهند افتاد».
گریس دورونگ، فعال اقلیمی و پناهجوی پیشین ساکن سودان جنوبی، در این نشست گفت در منطقه ما، جایی که برای سال‌های متمادی مردم آواره هستند، ما اثرات تغییرات آب و هوایی را در برابر چشمان خود می‌بینیم.
کمیساریای عالی پناهندگان سازمان ملل در نشست باکو خواهان افزایش کمک مالی برای رسیدگی به مخاطرات ناشی از تغییرات اقلیمی برای آوارگان شد.
این نخستین گزارش اقلیمی آژانس پناهندگان سازمان ملل در خصوص اقلیم بود که به یک کنفرانس سازمان ملل ارائه می‌شد.
هر چند انتظارات زیادی از کنفرانس باکو در مبارزه با بحران اقلیمی مطرح نیست اما ارزیابی شده که ارائه راهکارهایی در خصوص انتشار گازهای گلخانه‌ای بر اساس مادهٔ ششم از معاهدهٔ اقلیمی پاریس، یک چارچوب تازه برای تجارت در زمینهٔ کربن فراهم کرده و سرمایه‌گذاری بخش‌های دولتی و خصوصی را که بر لزوم کاهش انتشار گاز کربن در دنیا تمرکز دارند، جذب کند.
حضور هیئت اسرائیلی در کنفرانس باکو ظاهرا این بار نیز به جمهوری اسلامی ایران بهانه داد تا از اعزام رئیس‌جمهور خود به نشست خودداری کند. اسرائیل با آذربایجان مناسبات بسیار نزدیک دارد.
شرکت هیئت اسرائیلی در دورهٔ پیشین کنفرانس اقلیمی سازمان ملل در امارات متحده عربی نیز مانع از حضور ابراهیم رئیسی، رئیس‌جمهور وقت ایران در آن کنفرانس شده بود.