نیروی هوایی ارتش؛ یاری‌رسان قربانیان بی‌آبی یا سرکوبگر آنها؟

  • بابک تقوایی

تصویری از دیدار فرماندهان نیروی هوایی ارتش با رهبر جمهوری اسلامی در ۱۹ بهمن ۹۵

روابط عمومی ارتش روز دوشنبه ۲۸ تیرماه، تصاویر و فیلم‌های انتقال محموله‌ای شامل کمک‌های ارتش برای مردم سیستان و بلوچستان از فرودگاه مهرآباد تهران به زاهدان منتشر کرد.

در این تصاویر، تنها بوئینگ ۷۴۷-۱۳۱اِف سوخت‌رسان نیروی هوایی ارتش به شماره ۸۱۰۳-۵ در کنار یک فروند هواپیمای ترابری متوسط سی-۱۳۰اِچ هرکولس در حال بارگیری محموله‌ها شامل مخازن آب و بسته‌های آب معدنی به همراه کپسول‌های اکسیژن و اقلام امدادی دیده می‌شدند.

اما دو روز پیش از یک هواپیمای ترابری سنگین دیگر از گردان بوئینگ ۷۴۷ نیروی هوایی در مأموریتی محرمانه شرکت کرد که تصاویر آن پس از دو روز در فضای مجازی منتشر شد؛ مأموریتی که روابط عمومی ارتش خبر آن را منتشر نکرد.

صبح روز شنبه ۲۶ تیر، یک فروند بوئینگ ۷۴۷-۲جِی۹اِف به شماره ۸۱۱۴-۵ بیش از ۳۰۰ نفر از نیروهای تیپ دوم موسی بن جعفر یگان ویژه پاسداران نیروی انتظامی را از فرودگاه مهرآباد در تهران به فرودگاه اهواز منتقل کرد تا در سرکوب معترضان به وضعیت بی‌آبی در شهرهای مختلف استان خوزستان به نیروهای امنیتی این استان کمک‌رسانی کنند.

این نخستین بار در تاریخ نیروی هوایی ارتش است که نیروهای امنیتی به منظور جابه‌جایی جهت سرکوب اعتراض‌های مدنی از هواپیماهای این نیرو استفاده کرده‌اند.

هواپیمای بوئینگ نیروی هوایی ارتش در حال انتقال نیروی ضد شورش به خوزستان برای برخورد با معترضان

به گفته یک منبع در معاونت عملیات نیروی هوایی ارتش که به شرط عدم ذکر نام با نگارنده صحبت کرد، پیشنهاد اعزام نیروهای یگان ویژه از شهر تهران به اهواز از سوی فرمانده نیروی هوایی ارتش، سرتیپ عزیز نصیرزاده به فرماندهی نیروی انتظامی و پس از یک جلسه شورای عالی امنیت ملی در بعد از ظهر روز جمعه داده شد که انتقادات زیادی را نیز در نیروی هوایی ارتش و پایگاه یکم شکاری به همراه داشته است.

انتقاداتی که به نظر می‌رسد در راستای کاهش آن، عزیز نصیرزاده را به اختصاص یک بوئینگ ۷۴۷ دیگر این بار جهت حمل آب و کمک‌های دارویی برای استفاده قربانیان بی‌آبی در سیستان و بلوچستان واداشت.

کمک‌رسانی به سیستان و بلوچستان

با اوج‌گیری موج پنجم کرونا در ایران، نیروی هوایی ارتش مأموریت‌های کمک‌رسانی‌اش را به استان سیستان و بلوچستان آغاز کرد. در نخستین اقدام در روز ۱۷ تیر، یک فروند هواپیمای ترابری سنگین ایلیوشین ۷۶ تی‌دی از گردان ۷۱ ترابری تاکتیکی در شیراز، یک تیم پزشکی نیروی زمینی ارتش را از پایگاه هفتم شکاری تاکتیکی دوران به فرودگاه زاهدان اعزام کرد تا به برپایی یک بیمارستان ارتش جهت کمک‌رسانی به قربانیان ویروس کرونا کمک کنند.

انتقال محموله‌های کمک به سیستان و بلوچستان در ۲۸ تیر ماه

پس از آن در صبح روز ۲۸ تیر، یک فروند بوئینگ ۷۴۷-۱۳۱اف از گردان بوئینگ ۷۴۷ و یک فروند سی-۱۳۰اچ از گردان ۱۱ ترابری تاکتیکی نیروی هوایی ارتش، ۸۰ تن اقلام امدادی را به فرودگاه بین‌المللی زاهدان منتقل کردند تا در روستاهای استان سیستان و بلوچستان جهت استفاده نیازمندان پخش شود.

این عملیات امدادی و انسان‌دوستانه جهت کمک‌رسانی به مردمی که از کمبود آب آشامیدنی سالم با مشکل مواجه هستند، در حالی صورت گرفت که دو روز قبل از آن به دستور عزیز نصیرزاده یک بوئینگ ۷۴۷ دیگر نیروهای امنیتی را جهت سرکوب معترضان به بی آبی در استان خوزستان به اهواز منتقل کرده بود.

انتقال محموله‌های کمک به سیستان و بلوچستان در ۲۸ تیر ماه

تلاش برای اثبات وفاداری با ارسال یگان ویژه به اهواز

به دنبال اعتراضات ضد حکومتی دی ماه سال ۱۳۹۶ و شرکت پرسنل نیروی زمینی و هوایی ارتش در برخی از شهرهای کشور و بازداشت شماری از آنها در شهر کرمانشاه، سازمان عقیدتی-سیاسی ارتش و همچنین حفاظت اطلاعات از سوی علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی مأمور شدند تا با اتخاذ تدابیر ویژه چون طرح مصباح از شیوع نارضایتی در میان پرسنل نیروهای چهارگانه ارتش به دلیل مشکلات معیشتی ناشی از حقوق پایین در کنار تورم ناشی از کاهش ارزش پول ملی جلوگیری کند و از پیوستن آنها به موج اعتراضات گسترده ضد حکومتی جلوگیری کنند.

فرماندهان نیروهای چهارگانه ارتش پس از اعتراضات دی ۹۶ و آبان ۹۸ در راستای اثبات وفاداری‌شان به ولایت فقیه و جمهوری اسلامی سخنانی را مطرح کردند که هیچ سند و مدرکی برای اثبات صحت آنها مشاهده نشده است؛ به عنوان مثال کیومرث حیدری، فرمانده نیروی زمینی ارتش، در اسفند سال گذشته مدعی شد که نیروهای تحت امرش در دی ماه سال ۱۳۹۷ به سرکوب معترضان در جریان اعتراضات ضد حکومتی پرداخته‌اند، در حالی که در آن تاریخ هیچ اعتراضات ضدحکومتی مشاهده نشده بود. او همچنین در سخنانی دیگر ادعا کرد که این نیروها مأموریت خاصی نداشته و تنها برای کمک به نیروهای امنیتی اعلام آمادگی کرده بودند.

دیدار فرماندهان نیروی هوایی ارتش با رهبر جمهوری اسلامی در ۱۹ بهمن ۹۹

یک تحقیق ساده در فضای اینترنت نشان می‌دهد که اعتراضات سراسری بر علیه جمهوری اسلامی به دلیل گرانی و کاهش ارزش ریال در تیر و مرداد ماه ۹۷ صورت گرفته بود. با این وجود بسیاری از رسانه‌های داخلی و همچنین برخی رسانه‌های مخالف جمهوری اسلامی این اظهارات را بدون راستی‌آزمایی به عنوان حقیقت در قالب خبر منتشر کردند.

به نظر می‌رسد انتشار خبر ساختگی سرکوب اعتراضات مردمی توسط نیروی زمینی ارتش، در راستای نمایش سرسپردگی و تمکین از فرمانده کل قوا توسط کیومرث حیدری مطرح شده باشد.

اگرچه کیومرث حیدری فرمانده نزاجا موفق نشد تا با انتشار این خبر ساختگی، آمادگی جهت همکاری با نیروهای امنیتی به منظور سرکوب اعتراضات مردمی را نمایش دهد، اما به نظر می‌رسد عزیز نصیرزاده در روز ۲۶ تیر ماه در این نمایش موفق شده باشد و برای نخستین بار در تاریخ جمهوری اسلامی نیروی هوایی ارتش را در سرکوب اعتراضات مدنی و مسالمت‌آمیز مردمی شریک کرده باشد؛ امری که از روز شنبه ۲۶ تیرماه انتقادهای زیادی را علیه او در میان پرسنل و سایر فرماندهان رده پایینی نیروی هوایی ارتش برانگیخت.

سرتیپ عزیز نصیرزاده در حال سخنرانی در دیدار فرماندهان نیروی هوایی ارتش با رهبر جمهوری اسلامی در ۱۹ بهمن ۹۹

پس از شکست کودتای نقاب موسوم به قیام شاهرخی در تاریخ ۱۸ تیر ماه ۵۹ که آخرین تلاش افسران نیروی هوایی و زمینی ارتش شاهنشاهی جهت سرنگونی رژیم جمهوری اسلامی بود، مقامات جمهوری اسلامی و به خصوص شخص علی خامنه‌ای که بعداً به فرماندهی کل قوا و رهبری جمهوری اسلامی رسید، همواره از انجام اقدامی مشابه از سوی پرسنل ارتش نگران بودند.

اعتراضات سراسری دی ماه ۹۶ و آبان ۹۸ بار دیگر نگرانی جمهوری اسلامی را دوچندان کرد؛ نگرانی‌ای که به برخی از تغییرات در سطوح فرماندهان تیپ‌های نیروی زمینی ارتش منجر شد.

فرماندهان نیروی هوایی و زمینی ارتش، با نگرانی از عزل خود از سمت کنونی، در تلاشند با وانمود کردن به شرکت نیروهای تحت امرشان در سرکوب معترضان، وفاداری‌شان را به رژیم جمهوری اسلامی اثبات کنند.

نظرات طرح شده در این یادداشت، الزاماً بازتاب دیدگاه رادیوفردا نیست.

بیشتر بخوانید

تاریخچه اعتراض‌ها به بحران آب در خوزستانزمینه‌های اقتصادی اعتراض‌ها در خوزستاناعتراضات شدید در شرق استان خوزستان؛ دست‌کم یک معترض و یک مأمور کشته شدنداعلام حمایت چندین تشکل صنفی سراسر ایران از اعتراضات «هم‌وطنان ستمدیده» خوزستانحامیان اعتراض‌های خوزستان در تهران «با ضرب و شتم» بازداشت شدندچه جریانی از مشکلات خوزستان بهره‌ می‌برد؟راه حل انبوه مشکلات خوزستان چیست؟