روزنامه قانون گزارشی دارد دربارهٔ اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی در سفر به نیویورک و سخنان علی لاریجانی را «پیام مثبت و مشروط لاریجانی به آمریکا» ارزیابی کرده‌است.
حمیدرضا ترقی، معاون بین‌الملل حزب موتلفه اسلامی، در ارزیابی سخنان علی لاریجانی گفته‌است که «اصل حرف [لاریجانی] منافاتی با سیاست‌های جمهوری اسلامی ندارد ولی با توجه به استراتژی آمریکا به نظر نمی‌رسد که سیاست‌های ایران و آمریکا به گونه‌ای پیش برود که ما بتوانیم با آنها کنار بیاییم.»
روزنامه قانون از قول حشمت الله فلاحت پیشه نوشته‌است: «اگر برجام خوب اجرا شود امکان تعدیل روابط بین ایران وآمریکا» ایجاد می‌شود اما «اگر مشکلی پیش بیاید آن زمان می‌توان گفت که روابط سخت‌تر هم خواهد شد»، هرچند «به نظر من بهبود روابط در پیش است.»
روزنامه اعتماد ضمن انتشار طرحی درباره مرگ «آیلان» کودک پناهجوی سوری از جمال رحمتی در صفحه یک شماره دوشنبه خود نوشته‌است: «جهان شرمسار از آیلان.»
این روزنامه تأکید کرده‌است که عکس دلخراش جنازه آیلان و «داستان مینی‌مال او که در چند جمله تمام می‌شود، داستان تنها یکی از ۱۵۱۲۳ کودک جان‌باخته در جنگ داخلی سوریه» است.
روزنامه شرق عکس یا طرحی از کودک پناهجوی سوری منتشر نکرده اما در گزارشی با تیتر «زیباترین غریق جهان»، نوشته‌است: تصویر پیکر بی‌جان آیلان «موجی از همدردی با پناهجویان سوری را برانگیخته‌است.
بسیاری از دولت‌های اروپایی انتقاد می‌کنند که برای کمک به حل این بحران به اندازه کافی تلاش نکرده‌اند» و روزنامه ایندیپندنت نیز نوشت: «اگر تصویر این کودک موضع کشورهای اروپایی را در قبال آوارگان تغییر ندهد پس چه چیزی آن را تغییر می‌دهد.»
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، نیز نوشته‌است: «سرازیر شدن موج جدیدی از پناهجویان به سمت کشورهای اروپایی به چالشی برای سیاستمداران اتحادیه اروپا تبدیل شده و سردرگمی رهبران این اتحادیه را در پی داشته‌است.»
روزنامه آفتاب یزد با تأکید براینکه «بحران موج مهاجرت به اروپا برای جامعه ما نیز باید عبرت و پندی تاریخی باشد»، از بی‌توجهی به خشکسالی و بی‌آبی و افزایش شکاف طبقاتی در ایران اتقاد کرده نوشته‌است: «اکنون کشور خشکی زده ما در انتظار دوره نسبتاً طولانی از تنش اقلیمی است و در پیامد آنچه بسا جریان مهاجرت‌های ناخواسته تمامی جزیره تنهایی و رفاه لایه‌های مرفه و چه بسا همگان را در هم فرو برد.»
اسن روزنامه نوشته‌است: «باور کنیم که ساختن خانه‌ای سرشار از برخورداری در میانه آتشی از محرومیت دستاوردی جز ناامنی برای خود ما نخواهد داشت.»
روزنامه آرمان عکس یک خود را به اکبر هاشمی رفسنجانی اختصاص داده و گزارش داده که وی در دیدار با اعضای شورای مرکزی حزب اعتدال و توسعه بر اهمیت انتخابات مجلس خبرگان و مجلس شورای اسلامی گفته‌است: «همه باید در این انتخابات شرکت کنیم.»
روزنامه آفتاب یزد در تیتر یک خود با اشاره به «تذکر رئیس جمهور به آقای وزیر» نوشته‌است: در پی اظهارات تند محمدرضا نعمت‌زاده وزیر صنعت، معدن و تجارت در مورد «کمپین نه به خودروی صفر ایرانی»، «جنجال بسیاری شکل گرفت تا بدان جا که رئیس جمهور شخصاً وارد میدان شد و به وزیر تذکر داد» و پس ازاین تذکر، وزیر صنعت، معدن تجارات «از مردم عذرخواهی کرده و به خودروسازان دستور داد به دنبال بهبود کیفیت محصولات خود باشند.»
روزنامه رسالت، در تیتر یک خود سخنان رهبر جمهوری اسلامی را در دیدار با اعضای مجلس خبرگان مورد توجه قرار داده و از قول وی نوشته‌است: «مجلس نباید از بررسی برجام کنار گذاشته شود.»
این روزنامه ضمن انتشار تصاویری از «رزمایش اقتدار ثارالله»، برگزاری این رزمایش را «ارسال پیام اقتدار ایران اسلامی به دشمنان انقلاب» توصیف کرده‌است.
روزنامه ابرار در تیتر یک خود از قول شهیندخت مولاوردی معاون حسن روحانی در امور زنان و خانواده نوشته‌است: «سن اعتیاد دختران به ۱۳ سال رسیده‌است.»
روزنامه شرق گزارش داده‌است که «انتخابات نظام‌مهندسی» این بار «جنجالآفرین» شذده‌است و «دعوا میان مدافعان استقلال سازمان نظام مهندسی به عنوان یک متولی اجرا و مخالفان آن که همچون سال‌های گذشته تمایل به حضور نهادهای ناظری چون شهرداریها، شورای شهریها و در این انتخابات دارند، چنان بالا گرفته که حالا مدافعان طیف دوم شکایت خود را از وزیر راه و شهرسازی به دیوان عدالت بردهاند.»
روزنامه ایران ضمن انتشار گفت و گویی با «صالح ادیبی» نخستین سفیر اهل سنت ایران در کامبوج و ویتنام، از قول وی نوشته‌است: «من در انتخابات به روحانی رأی دادم و به لحاظ بینشی، اصلاح‌طلب معتدل و میانه‌رو هستم. دیدگاه‌های من با برنامه‌های دولت تدبیر و امید همراه است. ضمن اینکه در سال‌های جنگ و جهاد و در خدمت به نظام و انقلاب هم آنچه در توانم بوده، انجام داده‌ام. خانواده ما در کردستان به علاقه‌مندی به نظام شهره‌است.»
روزنامه‌های کیهان و وطن امروز در تیتر یک خود از قول رهبر جمهوری اسلامی نوشته‌اند: «تحریم‌ها برداشته نشود، معامله‌ای کار نخواهد بود»، و روزنامه‌های جوان از قول علی خامنه‌ای نوشته‌است: «مجلس نباید از برجام کنار گذاشته شود.»
«پیام مثبت و مشروط علی لاریجانی به آمریکا»
روزنامه قانون گزارشی دارد درباره اظهارات رئیس مجلس شورای اسلامی در سفر به نیویورک و سخنان علی لاریجانی را «پیام مثبت و مشروط لاریجانی به آمریکا» ارزیابی کرده‌است.
این روزنامه نوشته‌است: «بعد از دیدار حسن روحانی با فیلیپ هاموند و اظهارات رئیس‌جمهور ایران مبنی بر اینکه معتقدیم نباید درگذشته‌های تاریخی باقی ماند، حالا نوبت به علی لاریجانی رئیس اصولگرای مجلس رسیده تا این روزها با حضور در نیویورک آمریکا اظهاراتی متفاوت را از وی بشنویم. علی لاریجانی در گفت‌و‌گویی که با رادیو ملی آمریکا داشته‌است به بحث روابط میان دوکشور اشاره کرده و او نیز مانند روحانی اعلام کرده که نباید در گذشته ماند و تغییر رویکردها امکان‌پذیر است.»
روزنامه قانون با اشاره به اینکه رئیس مجلس نهم در جریان سفر به نیویورک «با انتقاد به رویکرد سابق آمریکا در قبال ایران»، گفته‌است: «من نمی‌گویم که باید در گذشته ماند ولی در عین حال نباید به دنبال راه‌حل‌های رمانتیک باشیم و اگر آمریکایی‌ها رفتارشان را اصلاح کنند می‌شود در ایران صحبت کرد.»
این روزنامه تأکید کرده‌است که «این بخش از سخنان علی لاریجانی شاید تازگی نداشته باشد اما لحن سخنان وی به طور حتم متفاوت با گذشته‌است. پالس‌های مثبت علی لاریجانی برای تغییر در روابط ایران و آمریکا آنجایی بیشتر به چشم می‌آید که وی با اشاره به توافق‌هسته‌ای می‌گوید من روی هم رفته موافق سند هسته‌ای هستم و معتقدم از این سند می‌توان برای گام‌های بعدی استفاده کرد.»
روزنامه قانون همچنین اشاره ضمنی رئیس مجلس شورای اسلامی به احتمال مبادله جیسون رضائیان خبرنگار واشنگتن پست، این اظهارات را بخشی از «رویکرد مثبت علی لاریجانی» توصیف کرده و نوشته‌است: «رویکرد مثبت و روشن علی لاریجانی به همین‌جا منتهی نمی‌شود و او در پاسخ به خبرنگار ان‌پی‌آر که‌به بازداشت جیسون رضائیان خبرنگار روزنامه واشنگتن‌پست در ایران اشاره کرده و از پرسیده آیا راه حلی سیاسی برای پرونده وی وجود دارد»، گفته‌است: «البته که راه‌های عملی وجود دارد. مثلاً تعدادی ایرانی در زندان‌های اینجا محبوس‌اند، قطعاً برای مسائلی از این دست، می‌توان به راهکارهایی رسید. فکر می‌کنم که سیاسیون شما آن راه‌ها را می‌دانند.»
به نوشته این روزنامه، علی لاریجانی در پاسخ به این پرسش که «آیا احتمال دارد اتفاقی مشابه با تبادل زندانیان میان آمریکا و کوبا در دسامبر سال گذشته، برای زندانیان ایران و آمریکا هم اتفاق بیفتد»، گفته‌است: «آن هم یک راه است.»
قانون تأکید کرده‌است که «این پیشنهاد و قبول آن» از جانب رئیس مجلس شورای اسلامی در حالی انجام شده که «کوبا و آمریکا بعد ازتبادل زندانیان خود در دسامبر ۲۰۱۴ اقدام به از سرگیری وعادی سازی روابط دیپلماتیک خود و سرانجام در ماه اوت ۲۰۱۵ سفارت‌های خود را در دو کشور بازگشایی کردند.»
حسین نقوی حسینی، عضو کمیسیون امنیت ملی و سیاست‌خارجی مجلس نهم در ارزیابی اظهارات علی لاریجانی به روزنامه قانون گفته‌است: جمهوری‌اسلامی غیر از اسرائیل «خواهان مناسبات مسالمت‌آمیز با همه کشورهاست» اما «شرایطی نیز ما داریم» و «شروط ما این است که این کشور مطالبات و اموال ما را آزاد کند و در امور ما دخالت نکند.»
حمیدرضا ترقی، معاون بین‌الملل حزب موتلفه اسلامی، هم در ارزیابی سخنان علی لاریجانی به روزنامه قانون گفته‌است: «این حرف تازگی ندارد و زمان امام]آیت الله خمینی[نیز بیان می‌شد» و «اصل حرف منافاتی با سیاست‌های جمهوری‌اسلامی ندارد ولی با توجه به استراتژی آمریکا به نظر نمی‌رسد که سیاست‌های ایران و آمریکا به گونه‌ای پیش برود که ما بتوانیم با آنها کنار بیاییم.»
حشمت‌الله فلاحت‌پیشه نماینده پیشین مجلس شورای اسلامی اما «برخلاف حمیدرضا ترقی که بهبود روابط با آمریکا را به گونه‌ای منتفی می‌داند»، به روزنامه قانون گفته‌است: «شرایط بی‌سابقه‌ای در روابط ایران وآمریکا شکل گرفته و طرفین پیام‌های متفاوتی به یکدیگر می‌دهند. ما شاهد آن هستیم که رهبرمعظم ان قلاب [علی خامنه‌ای] در دیدار با خبرگان بیان‌می‌کند که مسئولان ما باید در برابر سخنان سیاستمداران آمریکایی پاسخی مناسب بدهند و از سوی دیگر علی‌لاریجانی در نیویورک سعی می‌کند پیام مثبت مشروط را به آمریکایی‌ها ارائه دهد تا تغییر رفتاری صورت بگیرد و ایران نیز تغییر رفتار را در دستور کار قرار می‌دهد.»
به گفته حشمت الله فلاحت پیشه «در طرف مقابل نیز این‌گونه‌است و افرادی مانند باراک اوباما وجان کری از ایران به گونه‌ای مثبت صحبت می‌کنند و افرادی نیز از تحریم و جنگ می‌گویند این روند تا زمانی که تکلیف برجام مشخص شود، ادامه دارد اما بعد از آن فصل تازه‌ای در روابط ایران وآمریکا شکل می‌گیرد که با نحوه اجرای برجام مرتبط است.»
روزنامه قانون از قول حشمت الله فلاحت پیشه نوشته‌است: «اگر برجام خوب اجرا شود امکان تعدیل روابط بین ایران وآمریکا» ایجاد می‌شود اما «اگر مشکلی پیش بیاید آن زمان می‌توان گفت که روابط سخت‌تر هم خواهد شد»، هرچند «به نظر من بهبود روابط در پیش است چرا که آمریکایی‌ها در شرایطی نیستند که بتوانند این روند را ادامه دهند و از سوی دیگر ایرانیان نیزموضع گیری‌هایی دارند که حساب شده و عقلانی ولی از موضع قدرت است.»
حشمت الله فلاحت پیشه مخالفت احتمالی «تندروها» با براقراری ارتباط ایران و آمریکا را «عادی»توصیف کرده و گفته‌است: «عده‌ای در ایران معتقدند که رابطه با آمریکا تابو است» اما به «من می‌گویم تابوی رابطه با این کشور شکسته‌است»، ضمن اینکه «نه وضعیت ایران و نه وضعیت آمریکا به گونه‌ای نیست که این دو کشور به تقابل برسند.»
پتکی بر وجدان جهانی؛ عکس آیلان داستان یکی از ۱۵۱۲۳ کودک جان‌باخته در جنگ داخلی سوریه
روزنامه اعتماد ضمن انتشار طرحی درباره مرگ «آیلان» کودک پناهجوی سوری از جمال رحمتی در صفحه یک شماره دوشنبه خود نوشته‌است: «جهان شرمسار از آیلان.»
ساسان آقایی در گزارش روزنامه اعتماد درباره انتشار عکس «آیلان» نوشته‌است: «دوربین نیلوفر دمیر، جنازه رهاشده آیلان در خروش موج‌ها را شکار کرد، این‌بار هم یک کودک اما مرده در مرکز تصویر به چشم می‌آمد و همین کافی بود تا در تنها چند ساعت، جهان ناگهان به خود آید؛ شبیه به یک زلزله هفت‌ریشتری، شبکه‌های اجتماعی انگلیسی، عربی و فارسی با عکس لاشه این کودک سوری لرزیدند. درست به مانند عکس تاریخی دختر ناپالمی، تصویر هولناک جنازه این کودک سه‌ساله، دوباره فلسفه اخلاق و مرزهای استاندارد ژورنالیستی را به چالش کشید.»
اعتماد با اشاره به این جمله «نیلوفر دمیر» که گفته «در آن لحظه تنها می‌توانستم از جنازه‌ها عکس بگیرم، می‌خواستم دنیا آنها را ببیند، می‌خواستم این تراژدی را به نمایش بگذارم»، نوشته‌است: «دمیر کارش را درست انجام داده بود؛ واکنش شدید افکار عمومی نسبت به این عکس‌ها، مرزهای ژورنالیستی را در چند ساعت درنوردید و در سوم سپتامبر، بیشتر روزنامه‌های برجسته دنیا از ایندیپندنت در بریتانیا تا ال‌موندو در اسپانیا، روزنامه‌های ایتالیایی، فرانسوی و حتی آمریکایی، عکس دلخراش جنازه آیلان کردی را تمام قد روی جلد خود بردند؛ عکسش را و داستان مینی‌مال او که در چند جمله تمام می‌شود، داستان تنها یکی از ۱۵۱۲۳ کودک جان‌باخته در جنگ داخلی سوریه» است.
این روزنامه تأکید کرده‌است که عکس‌های آیلان «چون پتک بر سندان وجدان جهانی می‌کوبد و می‌پرسد: پس وقت زندگی چه زمانی به کودکان خسته از جنگ می‌رسد؟»
روزنامه شرق عکس یا طرحی از کودک پناهجوی سوری منتشر نکرده اما در گزارشی با تیتر «زیباترین غریق جهان»، نوشته‌است: تصویر پیکر بی‌جان آیلان «موجی از همدردی با پناهجویان سوری را برانگیخته‌است. بسیاری از دولت‌های اروپایی انتقاد می‌کنند که برای کمک به حل این بحران به اندازه کافی تلاش نکرده‌اند» و «روزنامه ایندیپندنت نیز نوشت: اگر تصویر این کودک موضع کشورهای اروپایی را در قبال آوارگان تغییر ندهد پس چه چیزی آن را تغییر می‌دهد.»
به نوشته این روزنامه «در هشت‌ماهه سال ۲۰۱۵ بیش از ۳۰۰ هزار پناهجو با استفاده از قایق‌های خطرناک در مسیر دریای مدیترانه، جان خود را برای رسیدن به نقطه‌ای امن به خطر انداخته‌اند. بیش از دو هزارو ۶۰۰ نفر در این میان به کام مرگ رفته‌اند؛ از جمله همسر و دو پسر عبدالله کردی.»
شرق همچنین نوشته‌است: «کمیسر عالی سازمان ملل در امور پناهندگان انتقاد کرده که پناهجویان پس از طی مسیرهای خطرناک، وقتی هم به نقطه امنی می‌رسند، با هرج و مرج، عدم مدارای کشور میزبان، بلاتکلیفی و بی‌اعتنایی روبه‌رو می‌شوند؛ مشکلی که شاید تا آخر عمر همراه کودکانی باشد که از جنگ فرار کرده‌اند و به آغوش کشورهای امن پناه آورده‌اند.»
روزنامه جوان، نزدیک به سپاه پاسداران، چند طرح و عکس از پیکر بی جان «آیلان» را در کنار طرحی در صفحه یک خود منتشر کرده که که به سران کشورهای عربی در کنار پیکر بی جان این کودک پناهجوی سوری اشاره دارد اما در گزارش خود نوشته‌است: «سرازیر شدن موج جدیدی از پناهجویان به سمت کشورهای اروپایی به چالشی برای سیاستمداران اتحادیه اروپا تبدیل شده و سردرگمی رهبران این اتحادیه را در پی داشته‌است.»
روزنامه جوان نوشته‌است: «تصویر دلخراش جسد این کودک سوری در صفحه اول برخی از روزنامه‌های مشهور انگلیسی از جمله ایندیپندنت، سان، مترو، تایمز و گاردین به چاپ رسید» و «برخی از فعالان در تحلیل این عکس نوشته‌اند این تصویر نشان دهنده شکست جامعه بین‌الملل در سوریه است و به نوعی هشدار برای رهبران اروپا به شمار می‌آید.»
این روزنامه نزدیک به سپاه پاسداران «سیاست‌های جنگی انگلیس و فرانسه» در خصوص سوریه را عامل بروز «بحران پناهندگان» معرفی کرده و نوشته‌است: «بحران پناهندگان و چگونگی حل این مسئله ذهن مقامات اتحادیه اروپا را به شدت به خود مشغول کرده است؛ بحرانی که بخش مهمی از آن در اثر سیاست‌های جنگی کشورهایی مانند فرانسه و انگلیس در سوریه به وجود آمد و حالا خود کشورهای اروپایی نمی‌توانند سیاست منسجمی در مقابل سیل پناهجویان در پیش بگیرند.»
روزنامه جوان با تأکید براینکه «اتحادیه اروپا هنوز سیاست واحدی در قبال مهاجران ندارد»، نوشته‌است: «غرق شدن شمار زیادی از پناهندگان در دریای مدیترانه در راه رسیدن به اروپا و همچنین حوادث دیگری از جمله کشف یک کامیون حامل اجساد پناهندگان در اتریش انتقادات زیادی را به سیاست‌های اتحادیه اروپا در قبال پناهندگان وارد کرده‌است.»
عبدالحسین طوطیایی، پژوهشگر کشاورزی، طی یادداشتی در روزنامه آفتاب یزد با تیتر «پندی تاریخی از سیل مهاجرت به اروپا»، نوشته‌است: «بحران موج مهاجرت به اروپا برای جامعه ما نیز باید عبرت و پندی تاریخی باشد»، چرا که «عمده‌ای از گروه‌های دارای امکان و ثروت در کشورمان سال‌هاست که نه تنها در کاهش فاصله‌های طبقات اقتصادی جامعه نمی‌کوشند بلکه با بهره‌گیری از رانت‌های پیدا و ناپیدا روز بروز بر ابعاد این فاصله می‌افزایند.»
یادداشت‌نویس روزنامه آفتاب یزد نوشته‌است: «آنها که بطور نمادین و بی شرم با اتومبیل‌های چند میلیاردی در برابر انباشتی از اندوه کاهش‌ها، ویراژی از ناآگاهی می‌دهند باید که بدانند این پایکوبی ناپایدار برایشان جز بلاهت نخواهد بود. حتی لایه‌هایی که بر اثر توانایی‌های خود اما نهایتاً تلاش می‌کنند در گستره‌ای از کمبودهای مردم، جزیره مستقلی از رفاه جدا کنند نیز در غفلت از پیامدهای آن در آینده‌اند. آینده‌ای مالامال از آتش حرمان و محرومیت که‌خانه پنبه‌ای رفاه آنان را به شراره‌ای می‌سوزاند.»
روزنامه آفتاب یزد نوشته‌است: «اکنون کشور خشکی‌زده ما در انتظار دوره نسبتاً طولانی از تنش اقلیمی است و در پیامد آنچه بسا جریان مهاجرت‌های ناخواسته تمامی جزیره تنهایی و رفاه لایه‌های مرفه و چه بسا همگان را در هم فرو برد. چه نیکوست که از رخداد اکنون اروپا بیاموزیم»، وگرنه «بدون تردید این نا امنی در فضای بسته تر یک کشور از شدت بیشتری برخودار است. باور کنیم که ساختن خانه‌ای سرشار از برخورداری در میانه آتشی از محرومیت دستاوردی جز ناامنی برای خود ما نخواهد داشت.»
یک سوم کودکان مهاجر افغان از ثبت نام در مدارس جاماندند
روزنامه ابتکار از «چند و چون طرح ثبت نام کودکان افغان در مدارس ایران» گزارش داده و نوشته‌است که با وجود اجرای طرحی برای ثبت نام از فرزندان مهاجران افغان «بیش از یک سوم کودک افغانستانی» از تحصیل جامانده‌است.
این روزنامه با اشاره به سخنان رهبر جمهوری اسلامی درباره رفع موانع تحصیل کودکان افغان در ایران، ، از قول نوشته‌است: «هیچ کودک افغانستانی، حتی مهاجرینی که به صورت غیرقانونی و بی‌مدرک در ایران حضور دارند، نباید از تحصیل بازبمانند و همه آنها باید در مدارس ایرانی ثبت‌نام شوند.»
به نوشته روزنامه ابتکار، پس از این فرمان، وزارت کشور مهلت پنج روزه‌ای را از دوازدهم تا شانزدهم مرداد ماه جهت ثبت‌نام تحصیلی از فرزندان اتباع افغانستان تعیین کرد اما «سنگ‌اندازی‌های بر سر راه کودکان افغان» با گذشت چند ماهی از آن فرصت پنج‌روزه ادامه دارد.
این روزنامه یادآوری کرده‌است که معصومه آباد رئیس کمیته ایمنی شورای شهر تهران سه شنبه گذشته با تأکید براینکه در فرصت پنج روزه ثبت نام از کودکان افغان «سنگ‌اندازی‌های زیادی انجام شد»، گفته‌است: «امروز در شهریور ماه هنوز کودکان افغان نتوانسته‌اند، ثبت‌نام خود را انجام دهند.»
به گفته این عضو شورای شهر تهران «نزدیک به ۱٫۵ میلیون نفر تبعه افغان در ایران حضور دارند» و «بر اساس کنوانسیون حقوق کودک ما موظف هستیم؛ آموزش و پرورش و بهداشت رایگان را در اختیار این کودکان قرار دهیم.»
شمس الرحمان فروتن، دبیر دوم و نماینده وزارت معارف افغانستان در ایران نیز به روزنامه ابتکار گفته‌است: «هرچند ملت و دولت جمهوری اسلامی ایران سال‌های متمادی میزبان مهاجران افغان بوده‌اند و مشکلات و چالش‌های ناشی از آن را متحمل شده‌اند» اما «ضمن همه اقدامات انجام شده هنوز یک بخش بزرگ از کودکان افغان شاید بالغ بر یک سوم نتوانسته‌اند به مدارس راه یابند و متأسفانه به دلایل مختلف از نعمت تحصیل محروم شده‌اند.»
این روزنامه از قول شمس الرحمان فروتن خواهان «تمدید طرح ثبت‌نام» از کودکان افغان دستکم «به مدت یک هفته دیگر» شده و نوشته‌است: «طبق آمارهای متعدد ارائه شده توسط مقامات وزارت کشور حداقل ۱۰۰ هزار و حداکثر ۲۷۰ هزار کودک افغان فاقد مدرک و واجد شرایط تحصیل در ایران زندگی می‌کنند اما «در طرح مذکور فقط پنج روز مدت زمانی جهت شناسایی، معرفی و ثبت‌نام در نظر گرفته شده بود که به هیچ عنوان این مدت زمانی کافی نبوده‌است.»
دبیر دوم و نماینده وزارت معارف افغانستان در ایران همچنین گفته‌است که براساس آمار وزارت کشور ایران «حدود ۵۰ هزار» و طبق اظهارات معاون اداره اتباع خارجی استان تهران حدود «۱۷ هزار» کودک افغان «با استفاده از این طرح توانستند ثبت‌نام کنند و به مدارس معرفی شوند» و «سایر کودکان از طرح مذکور جامانده و همه روزه شکوه کنان از سفارت افغانستان در تهران گرفته تا ادارات اتباع و سایر نهادهای مربوطه سرگردان هستند.»
علیرضا سلیمی، عضو کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی، هم به روزنامه ابتکار گفته‌است: «ثبت‌نام از کودکان افغانستانی در حوزه انتخابی من، دلیجان و محلات، انجام می‌شود» و «هنوز تا روز نخست مهر فرصت برای اعلام یک فرجه جدید به این منظور باقی است.»
این نماینده مجلس نهم با تأکید براینکه «اگر در این رابطه تخلفی انجام شده باشد، حتماً پیگیری خواهد شد»، گفته‌است: «برای دسته‌ای از اتباع افغانستان کار کردن فرزندان در اولویت قرار دارد به همین دلیل عده‌ای از خانواده‌ها اقدامی برای ثبت‌نام فرزندان خویش در مدارس به عمل نیاورده‌اند.»
حسینعلی امیری سخنگوی وزارت کشور با تأکید براینکه «نگاه وزارت کشور به افغانستانی‌ها یک نگاه انسانی است»، به روزنامه ابتکار گفته‌است: «الان در کشور ما نسل سوم از افغانستانی‌هایی هستند که اصلاً کشور افغانستان را ندیده‌اند» و با توجه به فرمان رهبر جمهوری اسلامی «باید ثبت‌نام از این افراد صورت بگیرد اما متولی این امر وزارت آموزش و پرورش است.»
مسعود ثقفی سخنگوی آموزش و پرورش اما در گفت‌وگو با روزنامه ابتکار ضمن ابراز بی‌اطلاعی در این باره، گفته‌است: «من از این موضوع اطلاعی ندارم و گمان می‌کردم همه فرزندان اتباع افغانستان در فهرست ثبت‌نام قرار گرفته‌اند. در حال حاضر نمی‌توانم آمار دقیقی را ارائه دهم و باید پس از بررسی دلایل در این باره حرف بزنم.»
روزنامه ابتکار نوشته‌است: «صحبت‌های پیاپی از لزوم تحصیل فرزندان افغانستانی در ایران خبر از عدم تحقق این امر به طور تمام و کمال می‌دهد» و «تحقق آرزوی کودکانی که چیزی جز تحصیل نمی‌خواهند، جدیتی بیشتر می‌طلبد. بیشتر از حد واژگان رد و بدل شده در اخبار اما این کجا و اظهار بی‌اطلاعی کجا.»