خشونت در ملاء عام توسط دولت «مبارزه‌کننده علیه خشونت»

به گزارش خبرگزاری‌های داخلی ایران، طی ۵ روز گذشته دست کم ۱۴ نفر در شهرهای مختلف ایران به دلیل جرایم مواد مخدری اعدام شده‌اند. یک نفر هم در شهرستان مرودشت به اتهام تجاوز به عنف، آدم‌ربایی و سرقت، در ملاء عام اعدام شده‌است.
به جز این موارد دو نفر هم روز پنج‌شنبه در شاهرود در ملاء عام شلاق زده شده‌اند و اتهام آنها «تجاوز و انجام اعمال منافی عفت» عنوان شده‌است.

اما چرا اجرای حکم اعدام و شلاق در ملاء‌عام؟

عبدالکریم لاهیجی حقوقدان و نایب رئیس فدراسیون جوامع مدافع حقوق بشر در گفتگو با رادیو فردا به این پرسش پاسخ داده‌است:

گفت‌وگوی مهتاب وحیدی راد با عبدالکریم لاهیجی در مورد اعدام‌ها و شلاق

عبدالکریم لاهیجی: یکی از سیاست‌های جمهوری اسلامی طی سال‌های اخیر – که البته طی پنج سال اخیر بدتر شده است- ولی در گذشته هم این سیاست به صورت ادواری اجرا می‌شده‌است این است که هر وقت می‌خواستند یک جو ارعاب و تهدیدی در جامعه به وجود بیاورند، چه اعدام‌ها و چه شلاق زدن‌ها را می‌آورند در ملاء عام و در انظار عمومی.

این کارها برای این است که از مردم زهر چشم بگیرند. ولی واقع قضیه این است که این سیاست طی سه دهه گذشته در ایران درست نتیجه معکوس به بار آورده‌است.

یعنی هر چه که جمهوری اسلامی تعداد اعدام‌ها را بالا برده‌است، هر چه که جمهوری اسلامی این نوع خشونت‌ها را افزایش داده‌است، درجه بروز جرم و جنایت هم در این کشور بالاتر رفته‌است.

در مورد این دو نفری که در ملاء عام ۹۹ ضربه شلاق خورده‌اند گفته شده‌است که اتهامشان اعمال منافی عفت و تجاوز بوده‌است.
برابر قوانین بین‌المللی و سایر کشورهایی که در مراعات حقوق بشر در دنیا پیشتازند، این قوانین برای این گونه مجرمین به چه صورت است؟

اول از همه باید فهمید که منظورشان از عمل منافی عفت چیست؟ برای اینکه در جمهوری اسلامی اگر کسی یک دختری را در خیابان هم ببوسد به آن می‌گویند عمل منافی عفت.

البته در خیلی از کشورها این رفتار اساسا جرم نیست. بنابر این اول باید دید که واقعیت قضیه چه بوده است؟
و این فقط در جریان یک محاکمه علنی و عادلانه‌است که موضوع روشن خواهد شد.

از سوی دیگر اگر هم کسی مرتکب عمل منافی عفت بشود، یعنی عملی که تجاوز به یک شخص دیگری توام با زور باشد، مسلم است که آن شخص باید مجازات بشود.

ولی الان دهه‌هاست که دیگر مجازات‌های بدنی را حقوق جزایی بین‌المللی و جوامع مدرن به عنوان شکنجه می‌شناسد و تنها مجازاتی که در اکثر قریب به اتفاق کشورهای عضو سازمان ملل اجرا می‌شود، مجازات زندان است.

بنابر این اگر کسی مرتکب اعمال منافی عفت شده باشد باید دادگاه صلاحیت‌دار او را به خاطر جزای عمل زشتی که مرتکب شده‌است، محکوم به مجازات زندان کند، نه اینکه بخواهند او را با عمل زشت‌تری که شلاق زدن باشد جزا بدهند، آنهم جلوی دید عموم، که این کار به معنای ترویج خشونت، منتها این بار از سوی دولتی خشونت اجرا می‌شود که خود آن دولت موظف به مبارزه بر علیه خشونت است.

از دوشنبه هفته پیش تا امروز آماری که رسانه‌های داخلی ایران از میزان اعدام‌ها ارائه کرده‌اند، ۱۴ نفر بوده که یک نفرشان هم در ملاء عام اعدام شده‌است و اتهام او هم تجاوز، آدم‌ربایی و سرقت گفته شده‌است.
کشورهای غربی و سازمان ملل می‌گویند که در ایران حقوق بشر نقض می‌شود و به همین موارد هم اشاره می‌کنند، به تعداد بالای اعدام‌ها، اعدام در ملاء عام.

مجازات‌های بدنی تنها در چند کشور دنیا که متاسفانه از کشورهای اسلامی هستند، اجرا می‌شود. بخصوص در کشور ایران و عربستان سعودی، و در کشورهای دیگر وقتی از مجازات حرف می‌زنیم به معنای مجازات زندان است.

از سوی دیگر درست است که مجازات اعدام در میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی لغو نشده‌است، ولی در ماده ششم میثاق گفته شده‌است که اولا اعدام تنها و تنها برای بزرگترین جنایت قابل اجراست و اینکه اعدام نمی‌تواند در ملاء عام انجام شود.

با اینکه ایران عضو میثاق بین‌المللی حقوق مدنی و سیاسی است، متاسفانه هم مجازات اعدام را درباره بسیاری از جرایم کوچک یا اعمالی که اصلا نمی‌توانند جرم به شمار بیایند، نظیر اعمال جنسی به کار می‌برد.

دیگر اینکه هم اعدام و سایر مجازات‌های فیزیکی دیگر را هم در بسیاری اوقات در ملاء عام و در منظر عمومی به اجرا می‌گذارد و اینجاست که متاسفانه پیشینه و رفتار جمهوری اسلامی بر خلاف تمام موازین بین‌المللی شناخته شده در حوزه حقوق بشر است.