محمد باقر نوبخت، معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی حسن روحانی با انتقاد از صدا و سیمای جمهوری اسلامی، تشکیک درباره ایجاد ۴۰۰ هزار شغل در شش ماه نخست امسال را بی‌انصافی دانست.
آنچنان که روز دوشنبه ۲۱ مهر، خبرگزاری دانشجویان ایران (ایسنا) گزارش داده، بعد از اعلام مرکز آمار ایران درباره نرخ بیکاری تابستان سال جاری که بیانگر کاهش تعداد بیکاران و ایجاد ۴۰۰ هزار فرصت شغلی بود، برخی منتقدان نسبت به نحوه محاسبه و رابطه آن با رشد اقتصادی ایران، در برنامه‌های تلویزیونی تشکیک کردند.
براین اساس محمد باقر نوبخت یک‌شنبه شب در گفت‌وگوی ویژه با شبکه خبر سیمای جمهوری اسلامی حضور یافت و با ارائه توضیحاتی درباره محاسبه‌های انجام شده نسبت به نقدهای به گفته او غیر کارشناسی و عجولانه به ویژه در صدا و سیما انتقاد کرد.
خبرگزار مهر نیز روز دوشنبه نوشت آنچنان که مراجع رسمی در ایران همچون مرکز آمار ایران اعلام کرده‌اند در حال حاضر یک میلیون و ۸۰۰ هزار تن در مرز بیکاری قرار دارند که با جمعیت ۲ میلیون و ۲۵۷ هزارنفری بیکاران مطلق ایران؛ تعداد بیکاران حدود ۴ میلیون و ۱۰۶ هزار نفر است.
مرکز آمار در تعریف اشتغال ناقص معتقد است که اشتغال ناقص شامل تمام شاغلانی می‌شود که در یک هفته، حاضر در سرکار یا غایب موقت از محل کار بوده و به دلایل اقتصادی نظیر رکود کاری، پیدا نکردن کار با ساعت کار بیشتر، قرار داشتن در فصل غیرکاری و... کمتر از ۴۴ ساعت کار می‌کنند و خواهان و آماده برای انجام کار اضافی در هفته هستند.
با وجود این تعاریف معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی حسن روحانی در تشریح آمار اخیر مرکز آمار ایران به ایسنا گفت که نرخ بیکاری نسبتی است که تعداد بیکاران صورت و جمعیت فعال مخرج آن را تشکیل می‌دهد.
به گفته او جمعیت فعال، جمعیت بالای ۱۰ سال است که افراد از این سن به بالا در سن کار قرار می‌گیرند.
در همین حال جمعیت ۱۰ ساله و بیشتر به دو دسته تقسیم می‌شوند یک گروه جمعیت غیرفعالند که توان کار دارند، اما جویای کار نیستند و گروه دوم فعالند که در سن کار و جویای کارند.
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با اشاره به اینکه جمعیت فعال در سن کار بوده و آماده به کار هستند، گفت: نسبت تعداد بیکاران به جمعیت فعال جویای کار بیانگر نرخ بیکاری است.
او با تاکید بر اینکه قطعاً نمی‌توان گفت کسی که براساس تعریف سازمان بین‌المللی کار، یک ساعت در هفته کار می‌کند دارای شغلی با حقوق مکفی است گفت: «اما با همین تعریف و آمار و ارقام، نرخ بیکاری فعلی محاسبه شده دولت‌های قبلی هم همین گونه محاسبه می‌کردند.»
معاون برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی رئیس جمهور با بیان اینکه برای بدست آوردن برآیندی از کار، بیکاری و اشتغال، از ۶۴ هزار خانوار از سراسر ایران هر سه ماه یکبار پرسش انجام می‌شود ادامه داد: «براین اساس در تابستان امسال دو میلیون و ۲۵۷ هزار نفر اعلام کردند که کار نداشته و بیکارند. در عین حال در این مدت ۲۳ میلیون و ۷۵۰هزار نفر جمعیتی بودند که در سن کار بوده‌اند و از تقسیم این دو رقم نرخ بیکاری محاسبه می‌شود.»
او در باره اینکه «آیا تعداد بیکاران در تابستان نسبت به دوره بهار کم یا بیشتر شده است؟» یادآور شد: «تعداد بیکاران نسبت به دو میلیون و ۵۳۰ هزار نفری بهار کم شده و به دو میلیون ۲۵۷ هزار نفر کاهش یافته‌است. همچنین نسبت به تابستان سال ۱۳۹۲ از دو میلیون و ۵۶۳ هزار نفر به رقم فعلی کاهش یافته و این در حالی است که در محاسبات نرخ بیکاری مرکز آمار تعداد بیکاران به جمعیت فعال تابستان سنجیده شده‌است.»
نوبخت در توضیح بیشتر مدعی شد که تعداد مشاغل ایجاد شده از ۲۱ میلیون و ۱۰۰ هزار نفر در بهار امسال به ۲۱ میلیون و ۵۰۰ هزارتن در تابستان رسید و این بیانگر ایجاد ۴۰۰ هزار شغل در این مدت است.
او گفت که مسئله اصلی این است که نسبت به دو سال رشد اقتصادی منفی که موجب ریزش نیروی انسانی شد، دولت با تغییر جهت به سمت سرمایه‌گذاری و افزایش شغل رفته‌است.
اشاره آقای نوبخت به دوسال پایانی دولت محمود احمدی نژاد است که ایران با رکود اقتصادی چشمگیری روبه‌رو بود.
نوبخت با بیان اینکه آمار و ارقام ارائه شده در رابطه با نرخ بیکار مستند بوده و قابل دفاع است، گفت که از صدا و سیما این انتظار و درخواست را دارم که در شبکه‌های علمی و کارشناسی خود به این موضوع پرداخته و در اذهان مردم تردید ایجاد نشود.
نوبخت با اشاره به اینکه باید عنوان شود که این ۴۰۰ هزار شغل کجا ایجاد و در کدام بخش‌ها بوده، بیان کرد: «رسانه ملی که فرصت هم دارد باید با دوربین‌هایش برود تبیین کرده و آن را پخش کند چراکه مردم خبر ندارند که در طرح‌های عمرانی چه می‌کنند.»
در همین حال خبرگزاری مهر روز دوشنبه خبر داده هم اکنون ۷ میلیون و ۲۰۰ هزار تن در بخش صنعت و بیش از ۱۰ میلیون تن نیز در فعالیت‌های بخش خدمات اشتغال دارند.
هم‌اکنون حدود ۵۰ درصد از کل اشتغال موجود کشور خدماتی تلقی می‌شود.
به صورت کلی تعداد شاغلان کشور در تابستان امسال ۲۱ میلیون و ۴۹۹ هزار و ۷۷۲ نفر بود که این تعداد در بهار سال جاری ۲۱ میلیون و ۱۰۷ هزار و ۲۴۵ نفر بوده‌است. مقامات دولتی عنوان کرده‌اند تعداد شاغلان کشور تا سال ۱۴۰۰ باید به ۳۵ میلیون نفر بالغ شود که در اینصورت لازم است تا آن زمان دست‌کم ۱۴ میلیون شغل جدید ایجاد شود.